Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/6412 Esas 2022/10124 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davada Eskişehir Tüketici Mahkemesi ile Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, devremülk sözleşmesindeki geri alım taahhüdünün kullanılması ve ödenmeyen kira bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Eskişehir Tüketici Mahkemesi'nce, davanın taşınmazın aynına yönelik olduğu, taşınmazın bulunduğu Afyonkarahisar Mahkemeleri’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Afyonkarahisar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın gayrimenkulün aynına yönelik olmayıp alacak istemine yönelik olduğu, HMK'nın 12/1 maddesinde yer alan kesin yetki kuralının somut olayda uygulanamayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK'nın 12. maddesinin birinci fıkrasında "Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir" hükmüne yer verilmiştir. Bu kural kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece re'sen gözetilir.
Somut olayda dava, devremülk sözleşmesindeki geri alım taahhüdü nedeniyle dava konusu devremülkün güncel rayiç bedeli karşılığı davalı tarafça geri alınması ve yine sözleşmeye göre ödenmesi gereken kira bedellerinin ödenmesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan Eskişehir Tüketici Mahkemesi’nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Eskişehir Tüketici Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 06/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.