Danıştay 6. Daire 2020/10990 Esas 2022/6177 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/10990
Karar No : 2022/6177


TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) …
VEKİLİ : Av. … 2- (DAVALI) …Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF : 1- … Belediye Başkanlığı
2- …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince verilen …tarih, E:…, K:…sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Uşak İli, Merkez İlçe, …Mahallesi, …, … ada, …parsel sayılı taşınmazda bulunan tek katlı binanın çatısı kaldırılarak ruhsatsız 1 kat ilave yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesi uyarınca davacıya 186.372,56 TL para cezası verilmesine ve aynı Kanunun 32. maddesi uyarınca yıkıma ilişkin …tarih ve …sayılı Uşak Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararında; taşınmaz hakkında 3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca yapı kayıt belgesi düzenlenmiş olduğundan, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Temyize konu kararda; taşınmaz hakkında 3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca düzenlenen yapı kayıt belgesinin ilgili idare tarafından iptal edildiği ve bu karara karşı açılan davada ise yürütmenin durdurulması talebinin reddine karar verildiği gerekçesiyle İdare Mahkemesi kararı kaldırılarak, kapalı kullanım alanı oluşturan ve sabit yapı niteliği taşıyan imalatın ruhsata tabi olduğu halde ruhsat alınmaksızın inşa edildiği ve bu durumun usulüne uygun olarak düzenlenen yapı tatil zaptı ile tespit edildiği hususunun sabit olduğu anlaşıldığından, yıkıma ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, para cezasına ilişkin olarak ise; 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ve temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 1., 2. 5. ve 11. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısımları yönünden davanın reddine, temel para cezasına 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 4., 8. ve 13. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmın ise iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idarenin gerçeğe aykırı zabıt, beyan ve iddialarına bağlı kalınarak karar tesis edildiği, taşınmaz hakkında 3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi gereğince yapı kayıt belgesi alındığı, yapı kayıt belgesinin iptaline ilişkin işleme karşı dava açıldığı, bu davanın bekletici sebep yapılması gerektiği, yargılamada keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmadığı, temel para cezasının arttırım sebeplerinin ise yerinde olmadığı ileri sürülerek, temyize konu kararının aleyhe olan kısımlarının bozulması gerektiği iddia edilmiştir.
Davalı tarafından ise; temel para cezasının arttırımlarının yerinde olduğu, iptaline karar verilen arttırımların hukuka uygun olarak verildiği belirtilerek, temyize konu kararın iptale ilişkin kısımlarının bozulması gerektiği iddia edilmiştir.

TARAFLARIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiş, davalı idare tarafından ise; davacının temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyize konu kararın 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ve temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 1., 4., 5., 8., 11. ve 13. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ve yıkıma ilişkin kısmının onanmasına, temel para cezasına 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmının ise bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı Kanunun 17/2. maddesi uyarınca duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek, işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının hissedar olduğu Uşak İli, Merkez İlçe, …Mahallesi, …, …ada, …parsel sayılı taşınmazda bulunan tek katlı binanın çatısı kaldırılarak ruhsatsız 1 kat ilave yapıldığından bahisle, 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ve temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 1., 2., 4., 5., 8., 11. ve 13. alt bentleri uyarınca arttırım uygulanarak 186.372,56 TL para cezası verilmesine ve aynı Kanunun 32. maddesi uyarınca yıkıma ilişkin …tarih ve …sayılı Uşak Belediye Encümeni kararının tesis edilmesi üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu kararın, 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ve temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 1., 4., 5., 8., 11. ve 13. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ve yıkıma ilişkin kısmı yönünden;
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Daireleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyize konu kararının; 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ve temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 1., 4., 5., 8., 11. ve 13. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ve yıkıma ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.

Temyize konu kararın, temel para cezasına 3194 sayılı İmar Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca artırım uygulanması ilişkin kısmına gelince;

3194 sayılı Kanunun 42. maddesinde para cezasıyla ilgili düzenlemelere yer verilmiş, maddenin 2. fıkrasının (a) bendinde yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerindeki artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup, söz konusu (c) bendinin 2. alt bendinde; ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapının kamuya veya başkasına ait bir parselde yapılması halinde cezanın % 40 oranında arttırılacağı hüküm altına alınmıştır.
Olayda; dava konusu işleme dayanak olan yapı tatil tutanağında, Uşak İli, Merkez İlçe, Sarayaltı Mahallesi, Gazi Bulvarı, 4875 ada, 1 parsel sayılı taşınmazda bulunan tek katlı binanın çatısı kaldırılarak ruhsatsız 1 kat ilave yapıldığı ve trafo alanı ile yola tecavüzlü olduğu belirtilmiştir.
Buna göre; temel para cezasına 3194 sayılı İmar Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca artırım uygulanabilmesi için, ruhsatlı yapının çatısı kaldırılarak ruhsatsız 1 kat ilave edilmek suretiyle, ruhsatlı yapının üzerine yapılan imalatın trafo alanı ile yola (kamuya ait parsele) ne şekilde tecavüzlü olduğunun araştırılarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırmaya dayalı olarak verilen kararın bu kısmında hukuki isabet görülmemiştir.



KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine, davacının temyiz isteminin ise kısmen reddine, kısmen kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak, kısmen dava konusu işlemin iptaline, kısmen davanın reddine dair …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince verilen …tarih, E:…, K:…sayılı kararın, 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ve temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 1., 4., 5., 8., 11. ve 13. alt bentleri uyarınca artırım uygulanmasına ve yıkıma ilişkin kısmının ONANMASINA, temel para cezasına 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 2. alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmının ise BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 25/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.