Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/6325 Esas 2022/10122 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi



Velayetin düzenlenmesi istemine ilişkin olarak açılan davada Isparta 1. Sulh Hukuk, Ankara 11. Sulh Hukuk, Ankara 19. Aile, Isparta 1. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik ve yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, velayetin düzenlenmesi istemine ilişkindir.
Isparta Merkez İlçe Nüfus Müdürlüğü ihbar yazısı ile; ... ve ...’ın boşanma ilamı aile kütüklerine tescil edildiğini ancak ana ve babanın boşandığı halde vesayet altına alınmadığı görülen ... adlı çocuğun vesayet altına alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Isparta 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'nce, küçüğün, anne ve babasının ... Cumhuriyeti’nde yaşadıkları, Türkiye’de kayıtlı Mernis adreslerinin ve sakin oldukları yerin bulunmadığı, Isparta Mahkemeleri’ni yetkili kılan bir durum olmadığı, bu haliyle 5718 sayılı MÖHUK'un 41. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin belirlenmesi gerektiği, madde hükmüne göre Ankara Sulh Hukuk Mahkemesi'nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 11. Sulh Hukuk Mahkemesi'nce, yabancı mahkeme kararı gereğince küçüğün velayet hakkının anne ve baba tarafından birlikte yürütüldüğü, bu düzenlemenin Türk Hukuk tabiatına aykırı olması velayete ilişkin yabancı mahkeme kararının tenfizine karar verilmemiş olması nedeniyle velayetin boş bırakıldığı anlaşıldığından, davanın 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine dair Kanun'un 6/2-c maddesi ile geçici 2. maddesine göre Aile Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği, TMK.m.404 uyarınca küçüğe vasi atanmasına gerek olmayıp, küçüğün velayeti konusunun değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Ankara 19. Aile Mahkemesi'nce, yapılan araştırma tarafların yurtdışında yaşadıkları ve davayı nüfus müdürlüğünün açtığı, tarafların Ankara'da bir adreslerinin bulunmadığı, velayetin düzenlenmesi ile ilgili olarak kesin yetki kuralı bulunmayıp, ancak davalılar tarafından bu hususun ilk itiraz olarak ileri sürülmesi halinde dikkate alınacağı, hakimin yetkinin kesin olmadığı hallerde, bu hususu resen nazara alamayacağı, davalıların yetkiye ilişkin bir itirazı da bulunmadığı, buna göre davanın, ilk açıldığı yer mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Isparta 1. Aile Mahkemesi'nce, tarafların adres kayıtları ile ilgili Uyap sistemi üzerinden yapılan Mernis adres sorgulamasında; küçüğün, anne ve babasının ... şehrinde yaşadıkları, Türkiye’de kayıtlı Mernis adreslerinin ve sakin oldukları yerin bulunmadığı, bu haliyle 5718 sayılı MÖHUK’un 41. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin belirlenmesi gerektiği, madde hükmüne göre Ankara 19. Aile Mahkemesi'nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Türk Medeni Kanunu’nun 336. maddesi gereğince evlilik devam ettiği sürece ana-baba velayeti birlikte kullanırlar. Velayet, ana ve babadan birinin ölümü halinde sağ kalana, boşanma veya ayrılığa karar verilmesi halinde hakim velayeti eşlerden birine vermek zorundadır. Velayetin düzenlenmesi kamu düzeni ile ilgilidir.
Dosya kapsamından yabancı mahkeme kararı gereğince küçüğün velayet hakkının anne ve baba tarafından birlikte yürütüldüğü, bu düzenlemenin Türk Hukuk tatbikatına aykırı olduğundan velayete ilişkin yabancı mahkeme kararının tenfizine karar verilememiş olması nedeniyle velayetin boş bırakıldığı anlaşıldığından, davanın 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 6/2-c maddesi ile geçici 2. maddesine göre aile mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Ayrıca velayetin düzenlenmesi ile ilgili davada kesin yetki kuralı bulunmayıp ancak davalılar tarafından bu hususun ilk itiraz olarak ileri sürülmesi halinde yetki hususu dikkate alınacağından ve davalının da yetkiye ilişkin bir itirazı bulunmadığından, davanın, ilk açıldığı yer olan Isparta Mahkemeleri’nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince; Isparta 1. Aile Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 06/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.