MAHKEMESİ :İş Mahkemesi





Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ve davalı Kurum ile dahili davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R
Dava, davacının 31/10/2009 tarihinden itibaren davalı apartmanda geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.

Öte yandan, dava ,açıldığı tarihteki duruma göre karara bağlanır, dava tarihinden sonra doğacak haklar için (o davada) karar verilmesi mümkün değildir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 08/12/2009-13/01/2010 tarihleri arasındaki çalışmalarının 1187530 sicil sayılı işyerinden, 13/02/2010-02/05/2010 tarihleri arasında dava dışı ...."e ait işyerinden, 25/05/2011-06/06/2011 tarihleri arasında ise .... İnş. A.Ş ye ait işyerinden bildirildiği, davalı işyerinden bildirilen çalışmasının olmadığı, davalı siteye ait işyerinin 01/10/1998-30/09/2008 tarihleri arasında kanun kapsamında bulunduğu, tanık beyanlarından davalı sitenin yıkıldığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda; Mahkemece talep edilen döneme ilişkin davalı işyerinin dönem bordroları bulunmadığından bordro tanığı dinlenemeyeceği için, apartmandaki kiracılar ve komşu apartman kapıcısı veya yönetici ile sakinlerinin beyanlarının alınması gereklidir. Dinlenilen tanık beyanları çelişkili olduğu gibi davalı sitenin hangi tarihte yıkıldığı anlaşılamamaktadır. Davacının bildirimi yapılan dava dışı işyerlerinde fiilen çalışması bulunup bulunmadığı yeterince araştırılmamıştır. Öte yandan dava tarihi 24/06/2011 olup dava tarihi aşılacak şekilde 12/07/2011 tarihine kadar tespite karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş; Belediyeden davalı sitenin hangi tarihte yıkıldığı sorularak bu hususu netleştirmek, apartmandaki kiracılar ve komşu apartman kapıcısı veya yönetici ile sakinlerinin beyanlarına başvurarak tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidermek, davacının dava dışı işyerlerinde fiili çalışması bulunup bulunmadığını tespiti için davacı adına hizmet bildiriminde bulunan dava dışı işyerlerinin bordro tanıklarını dinlemek,davalı apartmanın gelir gider ve karar defterini getirterek ihtilaflı dönemde davacının çalışmaları ile ilgili karar alınıp alınmadığını, davacıya ödeme yapılıp yapılmadığını araştırmak, gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan ve tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra sonucuna talebi aşmayacak şekilde karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ile dahili davalılara iadesine 23/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.