14. Hukuk Dairesi 2015/6699 E. , 2018/1330 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.06.2017 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.06.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... SGK İl Müdürlüğü vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı Türkiye ... Bankası AŞ vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili, 01.09.2009 tarihinde vefat eden muris ..."in terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Bankası A.Ş. vekili cevap dilekçesinde, davacıların ölüm tarihinden üç yıl sonra açtıkları davada iyiniyetli olmadıklarını, dava şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı T. ... Bankası A.Ş. vekili cevap dilekçesinde, davacıların ölüm tarihinden üç yıl sonra açtıkları davada iyiniyetli olmadıklarını, dava şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin ve muirisin ortağı olduğu ... Elektronik San ve Tic. Ltd. Şti"nin de araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde, murise ait iki telefon hattının iptali için mirasçılar tarafından başvuru yapılmadığından ölüm tarihinden sonraki aylara yönelik olarak icra takibi yapıldığını, davacıların kusurlu davranışlarıyla takibe sebep olduklarını, davalı şirketin alacağının terekenin pasifinde yer almadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... belediyesi vekili cevap dilekçesinde, murise ait iki su aboneliğinin bulunduğunu, bu aboneliklerden dolayı kurumlarının muristen alacaklı olmadıklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... san, Tic., Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde, davalı şirketin muristen alacağı bulunmadığını, çeke dayalı alacak sebebiyle murisin ortağı olduğu ... Elektronik San ve Tic. Ltd. Şti aleyhine ... . İcra Dairesi"nin 2007/13304 sayılı dosyasında takip yapıldığını, taraflarına husumet yöneltilmesinin doğru olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ...Ş. vekili, Davalı SGK ... İl Müdürlüğü vekili, davalı T. ... Bankası A. Ş. vekili temyiz etmiştir.
Dava, TMK"nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu"nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanunu"nun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
Davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. Kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, 01.09.2009 tarihi itibariyle muirisin üzerine kayıtlı gayrımenkul, araç ve menkul kaydının bulunup bulunmadığının tespiti için ilgili tapu, emniyet ve banka şubelerine yazı yazılmalı, murisin ortağı olduğu ... Elektronik San ve Tic. Ltd. Şti"nin akıbeti ve murisin şirketteki payı sebebiyle davacıların mirası kabul anlamına gelebilecek davranışlarda bulunup bulunmadıkları araştırılmalı, bilirkişi marifetiyle şirketin borçları sebebiyle murisin sorumlu olduğu miktar tespit edilmeli ve sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Ayrıca, davacıların Av. ..."ya verdikleri vekaletnamede mirasın reddini içeren özel yetki bulunmadığından davacılar vekiline özel yetkiyi içeren vekaletname sunması için süre verilmesi ve bu eksikliğin tamamlattırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Kabule göre de, davanın niteliği gereği davalı-alacaklının, murisin terekesinin borca batık olduğunu bilmediği, bilmesinin mümkün olmadığı, yapılan yargılama sonrasında terekenin borca batık olup olmadığına araştırılarak karar verildiği göz önünde bulundurularak yargılama gideri ve harçtan davalıların değil davacıların sorumlu tutulması, davacılar yararına vekalet ücretine hükmedilmemesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi de yerinde değildir.
Mahkemece, belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.02.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.