Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/6685 Esas 2022/10715 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davada Silivri 3. Asliye Hukuk ve Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemeleri’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

-KARAR-

Dava, kurum zararı nedniyle tazminat istemine ilişkindir.
Silivri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; davanın haksız fiil kaynaklı maddi tazminat davası olduğu ve davada birden fazla davalının bulunduğu, her ne kadar davalılardan bir kısmı Silivri Ceza İnfaz Kurumunda bulunmakta iseler de, davalıların diğer bir kısmının Sincan Ceza İnfaz Kurumunda, bir kısmının ise farklı adreslerinin bulunduğu, bu kapsamda; HMK 7/1 Md. gereğince ''Davalı birden fazla ise dava, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Ancak, dava sebebine göre kanunda, davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belirtilmişse, davaya o yer mahkemesinde bakılır.'' şeklindeki açık kanun düzenlemesinden hareketle; HMK'nın 16. maddesinde '' Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.'' şeklinde, haksız fiilden kaynaklanan davalarda ''ortak yetkiyi'' taşıyan bir mahkeme belirtilmiştir. Bu sebeple HMK md. 7/1. 2.cümlesinin kıyasen uygulanması ile davalıların birden fazla olması ve davanın haksız fiilden kaynaklanması sebebiyle mahkemede açılan davada kesin yetki kuralı bulunduğu; kesin yetkinin kamu düzeni ile ilgili olması sebebiyle mahkemece HMK m.19/1 uyarınca re'sen göz önünde bulundurularak davacı zarar gören ...'nın yerleşim yeri olan Ankara Mahkemeleri'nin kesin yetkili olduğu gerekçesiyşle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce; davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, davacının bir kısım davalıların bulunduğu "Silivri" de açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin birinci fıkrasına göre; "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Yine aynı Kanun’un 16. maddesinde ise, "Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
6100 sayılı HMK'nın haksız fiillerde yetkiyi düzenleyen 16. maddesinde HMK'nın 7/1-2. cümlesindeki düzenleme anlamında kesin yetki sözkonusu değildir. Haksız fiil halinde HMK'nın 16. maddesi gereğince birden fazla mahkemenin yetkili kılınarak davacıya bir seçimlik hak tanınmış olduğu gözönüne alındığında, davacı, bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasının bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açar ise, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Dosya kapsamında, Silivri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce, dava konusunda kesin yetki kuralı bulunduğu; kesin yetkinin kamu düzeni ile ilgili olması sebebiyle HMK m.19/1 gereğince re'sen göz önünde bulundurularak yetkisizlik kararı verildiği tespit edilmiş ise de somut olayda kesin yetki kuralının bulunmadığı, davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geldiği anlaşılmakla uyuşmazlığın Silivri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince Silivri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 13/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.