Danıştay 2. Daire 2021/7488 Esas 2022/3025 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/7488
Karar No : 2022/3025

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Beşinci Dairesinin 08/01/2018 günlü, E:2016/19897, K:2018/751 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava, İzmir İl Emniyet Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının, "Meskun yerlerde veya binalarda veya herkesin dolaşıp gezebileceği veya oturabileceği yerlerde hiç bir neden yokken silah atmak" fiilini işlediğinden bahisle, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğünün 8/23. maddesi uyarınca "meslekten çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: …. İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının görevi sırasında İngiltere Konsolosluğunun önünde, herhangi bir sebep olmadığı halde havaya silahla ateş ettiği hususunun sabit olduğunun anlaşılması karşısında, eyleminin karşılığı olarak verilen disiplin cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Daire Kararının Özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 08/01/2018 günlü, E:2016/19897, K:2018/751 sayılı kararıyla; davacının psikolojik rahatsızlıklar yaşaması nedeniyle değişik dönemlerde psikolojik danışman desteği aldığı, soruşturma raporu ile ekli bilgi ve belgelerin incelenmesinden de olay sırasında kendinde olmadığı, normal davranışlar sergilemediği, psikolojisinin bozuk olduğu, ailevi durumu ve içinde bulunduğu psikolojik travma sebebiyle bir çöküntü içinde bulunduğu, eylemlerinin sonuçlarının bilincinde olmadığı hususunun alınan tanık ifadeleri ile davacının kendi beyanlarıyla ortaya konulduğu ve eylemi değerlendirilirken bu durumun da göz önünde bulundurulması gerektiği; davacının sağlık durumuna ilişkin söz konusu hususların dava konusu işleme dayanak olan meskun mahalde sebep yokken ateş etmek fiilini işlemesine etkisinin olup olmadığı araştırılıp buna göre karar verilmesi gerekirken, bu konuda herhangi bir inceleme yapılmaksızın verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle, davacının temyiz isteminin kabulüyle anılan İdare Mahkemesi kararı bozulmuştur.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; disiplin soruşturması dosyasında yer alan bilgi ve belgelerden, davacının eyleminin sabit olduğu ileri sürülerek, karar düzeltme isteminin kabulü ile davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği belirtilmiştir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile bozma kararı kaldırılarak, davanın reddine yönelik ilk derece mahkemesi kararının, yargılama sürecinde yapılan mevzuat değişikliği nedeniyle davacı lehine olan hükmün uygulanarak bozulması gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1/c fıkrasına uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme istemin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 08/01/2018 günlü, E:2016/19897, K:2018/751 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İzmir İl Emniyet Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının, 02/12/2012 tarihinde amirlerince görevlendirildiği İngiltere Konsolosluğu önünde sebepsiz yere demirbaş silahı ile havaya ateş ettiği iddiasıyla hakkında başlatılan disiplin soruşturması neticesinde, meskun yerlerde veya binalarda veya herkesin dolaşıp gezebileceği veya oturabileceği yerlerde hiç bir neden yokken silah attığından bahisle Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 8/23. maddesi uyarınca "meslekten çıkarma" cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun 12/09/2013 günlü, 2013/302 sayılı kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
Mülga Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/23. maddesinde yer alan "Meskun yerlerde veya binalarda veya herkesin dolaşıp gezebileceği veya oturabileceği yerlerde hiçbir neden yokken silah atmak" fiili, meslekten çıkarma cezasını gerektiren eylem, işlem, tutum ve davranışlar arasında sayılmıştır.
08/03/2018 günlü, 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve emniyet teşkilatı mensuplarına ilişkin disiplin kurallarını yeniden düzenleyen 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 8. maddesinin 5. fıkrasının, 24 ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiillerin sayıldığı (ç) bendinin (3) numaralı alt bendinde, "Meskun yerlerde, binalarda, herkesin dolaşıp gezebileceği veya oturabileceği yerlerde silah atmak" düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden; soruşturma raporunda yer verilen bilgiler, davacının soruşturma kapsamında alınan ifadesi, olayla ilgili ekspertiz raporu ve yukarıda aktarılan fiili nedeniyle davacı hakkında ceza mahkemesince verilen ve kesinleşen mahkumiyet kararı dikkate alındığında, davacının fiilinin sabit olduğu anlaşılmıştır.
Dava devam ederken, davacının fiiline uygulanacak disiplin cezasına ilişkin mevzuatta değişiklik olması nedeniyle uyuşmazlığın çözülebilmesi için davacının işlediği fiile hangi mevzuat hükmünün uygulanması gerektiğinin de belirlenmesi gerekmektedir.
Ceza hukuku kökenli bir ilke olan ancak zaman içinde hukukun tüm dallarında geçerli bir ilke olarak benimsenen "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi"; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiilin sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunması veya sonradan yürürlüğe giren düzenlemenin, suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehine sonuçlar doğurması durumunda, failin lehine olan sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
İdare hukuku alanında, kural olarak idari işlemlerin yargısal denetimi tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. İdari işlem niteliğindeki disiplin cezasının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, lehe olan normun uygulanması ilkesinin disiplin cezaları yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Dolayısıyla, fiilin işlendiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan mevzuat ile daha sonra yürürlüğe giren mevzuat hükümleri farklı ise, disiplin cezasıyla cezalandırılacak kişilerin lehine olan mevzuat hükmü dikkate alınmalıdır.
Uyuşmazlıkta, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 8/23 maddesinde düzenlenen disiplin cezası, 08/03/2018 günlü, 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve emniyet teşkilatı mensuplarına ilişkin disiplin kurallarını yeniden düzenleyen 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 8/5-ç-3 maddesinde belirtilen disiplin cezası ile karşılaştırıldığında, 7068 sayılı Kanun ile uyuşmazlık konusu olayda davacı tarafından işlenen fiile uygulanacak temel ceza bakımından davacı lehine bir düzenleme getirildiği görüldüğünden, davacı lehinde olan düzenleme dikkate alınarak uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:.. sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 26/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.