Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/9197 Esas 2018/1289 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/9197
Karar No: 2018/1289
Karar Tarihi: 20.02.2018

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/9197 Esas 2018/1289 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava, tapu kaydındaki geçit hakkı şerhinin kaldırılması için açılmıştır. Mahkeme, davanın kabulüyle dava konusu taşınmazda tesis edilen geçit hakkının tapuda terkinine karar vermiştir. Ancak, davalılar vekili kararı temyiz etmiştir ve Yargıtay da hükmün bozulmasına karar vermiştir. Bozma gerekçesi, mahkemenin davanın maktu harca tâbi olması nedeniyle karar ve ilam harcı ile vekalet ücretinin maktu olarak belirlenmemesi olduğu söylenmiştir.
Kanun maddeleri olarak, karar ve ilam harcının maktu ve nispi olmak üzere iki çeşit olduğu, nispi harcın konusu belli bir değerle ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden tarifedeki belli nisbete göre alınan harç olduğu, maktu harcın ise konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harç olduğu belirtilmiştir. Somut olayda ise, dava konusu taşınmaza ait tapu kaydından terkin edilmesi talep edilen geçit hakkına konu yer yolda kaldığından ekonomik değeri olmadığından mahkemenin, davanın maktu harca tâbi olması nedeniyle karar ve ilam harcı ile vekalet ücretinin maktu olarak belirlenmesi gerektiğine dikkat çekilmiştir.

14. Hukuk Dairesi 2015/9197 E. , 2018/1289 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 05.03.2014 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydındaki şerhin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.02.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir.
Davacı vekili, imar uygulamasından sonra davalılara ait 264 parsel lehine müvekkilinin maliki olduğu 556 ada 1 parsel (eski 206 parsel) aleyhine kurulan geçit hakkına davalıların ihtiyacı kalmaması nedeni ile, dava konusu 556 ada 1 parsel sayılı taşınmaza ait tapu kaydında yer alan 18.02.1966 tarihli geçit hakkı şerhinin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazda tesis edilen geçit hakkının tapuda terkinine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Karar ve ilam harcı, maktu ve nispi olmak üzere iki çeşittir. (492 sayılı Kanun m.15,21). Bu anlamda davanın maktu veya nispi harca tâbi olup olmaması, kural olarak dava konusunun para ile değerlendirilebilir olup olmamasına göre değişmektedir.
Nispi harç, konusu belli bir değerle (para veya para ile değerlendirilebilen bir şey) ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden tarifedeki belli nisbete göre alınan harçtır (1 Sayılı Tarife, madde III/1-a). Maktu harç ise, konusu belli bir değerle tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır (1 Sayılı Tarife, madde III/2-a).
Somut olayda; dava konusu taşınmaza ait tapu kaydından terkin edilmesi talep edilen geçit hakkına konu yer yolda kaldığından ekonomik değeri yoktur. Hal böyle olunca; mahkemece, davanın maktu harca tâbi olması nedeniyle karar ve ilam harcı ile vekalet ücretinin maktu olarak belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.