Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/436 Esas 2022/10773 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak bilirkişi incelemesi yapılmış ise de bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
Kurtuluş Mahallesi, 55 ada, 10 parsel sayılı taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11. maddesinin birinci fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bilirkişi raporunda incelenen emsal satış değerlendirme tarihi olan 27.04.2012 tarihinden sonra yapılan satış olduğundan ve dava konusu taşınmaz ve emsalin değerlendirme tarihi olan 2012 yılına ait re'sen belirlenen vergi değerleri istenilmeden dava konusu taşınmazın yola terkinin kamulaştırma nedeni ile mi yoksa fiili imar uygulaması sonucu mu olduğuna ilişkin husus araştırılıp, yola terke ilişkin belgeler getirtilmeden, Belediye Başkanlığı yazısı gereği imara uygun olmamasının kamulaştırma nedeniyle olup olmadığı hususu tespit edilmeden, denetime imkan vermeyecek şekilde, 20.11.2019 tarihli piyasa rayiçlerine göre belirlenen bedelin dava tarihine endekslenmek suretiyle değer biçildiğinden rapor hükme esas alınacak nitelikte olmadığı gibi 2012 yılı öncesi dava konusu taşınmazın bulunduğu mahalleden veya yakın mahalleden taşınmaza yakın, benzer yüzölçümlü, yakın tarihli emsal satışların bulunmaması da inandırıcı bulunmamıştır.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğü'nden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 14/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.