17. Hukuk Dairesi 2019/2986 E. , 2019/9607 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
DAVALILAR : 1-... Sigorta A.Ş
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın feragat nedeni ile raddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı ...vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; müvekkilinin 28/09/2013 tarihinde yolcu olarak bulunduğu aracın karıştığı trafik kazası sonucu beden gücünden %33.2 kayıp oluşacak şekilde yaralandığını, kazaya karışan aracın davalı ... şirketi nezdinde sigortalı bulunduğunu, 16/01/2014 tarihinde davalı ... şirketine başvurulduğunu, davalı ... şirketi tarafından müvekkilinin talebinin reddedildiğini belirterek; 1.000,00 TL iş göremezlik tazminatının davalı ... şirketi yönünden 27/01/2014 tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, 30.000,00.TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketi dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş; 19/06/2015 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 156.700,00 TL arttırarak toplam 157.700,00 TL maddi tazminatın faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2015/1441 esas 2015/917 karar sayılı dosyasında davacı vekili; müvekkilinin yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsünün yapmış olduğu tek taraflı kaza neticesinde maluliyete uğradığını belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile, 1.000,00 TL maddi tazminatın, aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı olan davalı ... Anonim Türk Sigorta A.Ş."den tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekilleri, asıl ve birleşen davada davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl dava yönünden davacı tarafından açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile; 126.160,00.TL"nin davalılar ... Sigorta A.Ş., ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile, davacıya verilmesine, iş bu bedele davalı ... şirketi yönünden 11/02/2014 tarihinden itibaren, davalılar ... ve ... yönünden ise; kaza tarihi olan 28/09/2013 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davacının manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, 5.000,00 TL"nin kaza tarihi olan 28/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin reddine,birleşen dava yönünden, davacı tarafından davalı ...Ş. aleyhine açılan davanın feragat nedeni ile reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı ...vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
BK"nın 47. maddesi hükmüne göre (6098 sayılı TBK m. 56), hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara
uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Dosya kapsamından, davacı ..."nın kaza nedeniyle kompresyon kırığı oluştuğu ve opere edildiği, kaza sonucunda vücut fonksiyonlarında % 33,2 oranında sürekli çalışma gücü kaybı oluştuğu anlaşılmaktadır. O halde, meydana gelen trafik kazası sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli, davalıların sorumluluğun niteliği, kusur oranları da gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen yaralanan davacı ... için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, dosya kapsamına uygun düşmeyen miktarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
3-Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17.maddesinde: “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” açıklaması yapıldıktan sonra, 18.maddesinde: “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17 nci maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” denilmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın "Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta" başılığını taşıyan B.8. maddesinde ise; "Meydana gelen zarar öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta
sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13/10/1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur" denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
Somut olayda, taşıma esnasında kazanın meydana geldiği sabit olup, dosyadaki mevcut ceza dosyası tutanakları ve aracın ruhsat kaydından, aracın kaza günü Osmaniye Burhaniye/Balıkesir arası yolcu taşımacılığı yapan araç olduğu, meydana gelen kazada iki kişinin vefat ettiği ve birden fazla kişinin yaralandığı, kaza tarihini kapsayan taşımacılık mali sorumluluk sigortasının birleşen davada davalı ...Ş nezdinde 04.07.2013/2014 dönemli, ölüm ve sakatlanma halinde kişi başına 250.000,00 TL ve tedavi gideri kişi başına 250.000,00 TL teminat limitli poliçeyle yapıldığı anlaşılmaktadır. Eldeki davada davacı ... tarafından, davalılar ..., ..., ...ve birleşen davada, 80 GM 047 plaka sayılı minibüsün kaza tarihini de kapsayacak şekilde Zorunlu Karayolu Yolcu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesini temin eden Anadolu Sigorta A.Ş. aleyhine maddi ve manevi tazminat talepli olarak dava açılmış, anılan dosya kapsamında alınan ve Ç.Ü.T.F. Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından tanzim edilen 06/05/2015 tarih ve 3136 sayılı raporda davacının geçirmiş olduğu kaza sonucu % 33,2 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı, %33,2 oranındaki bu maluliyetinin sürekli olduğu, iyileşme süresinin 28.09.2013 tarihinden itibaren 135 güne kadar uzayabileceği, davacının bu süre zarfında mesleğini icra edemeyeceği tespitinden sonra yargılama neticesinde davacı ..."ın maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 126.160,00 TL"nin davalılar ... Sigorta A.Ş., ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir. Birleşen davada, davalı ... şirketi tarafından 19.11.2015 tarihinde davacıya 171.350,00 TL tutarında ödeme yapılmış, taraflar arasında ibraname
imzalanmış, davacı vekili 30.11.2015 tarihli dilekçesi ile birleşen davada davadan feragat ettiğini, beyan etmiştir. Asıl davada mahkemece 80 GM 047 (27 U 2159) plaka sayılı aracın ZMMS poliçesini düzenleyen davalı ...Ş maluliyet tazminatından sorumlu tutulmuştur. Bu durumda mahkemece, kazaya karışan aracın zorunlu taşımacılık mali sorumluluk sigortasının bulunması, trafik (zmss) sigortacısına ancak taşımacılık mali sorumluluk sigortası limitinin üzerinde bir zararın tespiti halinde limitin üzerinde kalan kısım yönünden başvurulabileceği, aktüer raporunda belirlenen maluliyet zararının taşımacılık mali sorumluluk sigortası limitini (250.000,00 TL) aşmadığı gözetildiğinde,tarafların beyanları, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları birlikte değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere yanılgılı değerlendirme sonucu hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davacı vekilinin temyiz itirazlarının, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı ...vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve asıl davada davalıya geri verilmesine, 17/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.