Esas No: 2019/2862
Karar No: 2022/2580
Karar Tarihi: 30.05.2022
Danıştay 3. Daire 2019/2862 Esas 2022/2580 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Danıştay 3. Dairesi, davacının faturalarını kayıtlarına aldığı iki müşterisi hakkındaki vergi tekniği raporlarına dayanarak tarhiyatın bir kısmını reddetti. Davacı tarafından yapılan istinaf başvuruları başarılı olmadı ve Vergi Dava Dairesi kararı onandı. Maddi olayın incelenmesi gerektiğini belirten karşı oy ile birlikte, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde tanımlandığı üzere, sahte belge kullanımı durumunda tarhiyatın reddedileceği ve kesilecek cezaların hukuka uygun olduğu belirtildi. Kanun maddesi, sahte belge \"gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge\" olarak tanımlamaktadır.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/2862
Karar No : 2022/2580
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Makina ve Döküm Sanayi Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği yolundaki saptamaları içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak değinilen faturalara konu indirimlerin reddi ile 2013 yılının Aralık döneminden izleyen döneme devreden katma değer vergisinin azaltıldığı da gözetilerek yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2014 yılının Ocak, Şubat, Nisan, Ağustos ve Eylül dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ...Paslanmaz Demir İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve ...hakkındaki saptamalardan, düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığından, tarhiyatın sözü edilen faturalara dayalı indirimlerin reddedilmesinden kaynaklanan kısmında hukuka aykırılık görülmediği, davacı adına 2013 yılı için yapılan katma değer vergisi tarhiyatı ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla kaldırıldığından, tarhiyatın, önceki dönemden devreden indirilecek verginin azaltılmasından kaynaklı kısmında ve kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatın, değinilen mükelleflerden alınan faturalara dayalı indirimlerin reddedilmesinden kaynaklanan kısmı yönünden dava reddedilmiş, önceki dönemden devreden indirilecek katma değer vergisinin azaltılmasından kaynaklanan kısmı ile özel usulsüzlük cezası kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesi kararının; tarhiyatın önceki dönemden devreden indirilecek katma değer vergisinin azaltılmasından kaynaklanan kısmı ile özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkralarına davalı idare tarafından yöneltilen istinaf başvurusu, kararın değinilen hüküm fıkralarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
...Paslanmaz Demir İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve ...hakkındaki hakkındaki saptamaların ise düzenlediği faturaların sahte olduğunu somut olarak ortaya koymadığından, bu faturalar nedeniyle yapılan tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davacı istinaf başvurusu kabul edilerek Mahkeme kararının, belirtilen hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra, tarhiyatın, değinilen mükelleflerden alınan faturalardan kaynaklanan kısmı kaldırılmıştır.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : ...Paslanmaz Demir İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve ...hakkındaki vergi tekniği raporlarında gerçek bir mal teslimi ve hizmet ifasına dayanmayan sahte fatura düzenlediklerinin açıkça ortaya konulduğu, sahte faturalara dayalı katma değer vergisinin indirilemeyeceği, alışlarını sahte faturayla belgelendiren davacı adına kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Vergi Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin, 2013 yılının Aralık döneminden izleyen döneme devreden katma değer vergisinin azaltılmasından ve ...'a ait faturalardan kaynaklanan kısmı ile özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkraları aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ...Paslanmaz Demir İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi adına, komisyon karşılığı sahte fatura düzenlediğinden bahisle 2014 yılı için yapılan kurumlar vergisi tarhiyatının, hakkındaki tespitlerden düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna ulaşılamayacağı gerekçesiyle kaldırılması yolundaki ....Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, Danıştay Üçüncü Dairesinin 09/11/2021 tarih ve E:2019/1522, K:2021/5017 sayılı kararıyla onandığı dolayısıyla dava konusu tarhiyatın değinilen mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmının dayanağının kalmadığı anlaşıldığından, Vergi Dava Dairesi kararının, tarhiyatın, sözü edilen mükelleften alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, önceki dönemden devreden katma değer vergisinin azaltılmasından ve ...'dan alınan faturalardan kaynaklanan kısmı ile özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkralarının ONANMASINA,
3. Kararın, ...Paslanmaz Demir İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalara dayalı tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 30/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın ve kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemi hakkında, tarhiyatın, adı geçen mükelleflerden alınan faturalara dayalı indirimlerin reddedilmesinden kaynaklanan kısmı bakımından, faturaların temin edildiği mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarındaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.