Esas No: 2022/1124
Karar No: 2022/3116
Karar Tarihi: 31.05.2022
Danıştay 2. Daire 2022/1124 Esas 2022/3116 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Danıştay 2. Dairesi, Samsun Canik İlçesi'ndeki bir fırının faaliyetinin durdurulması ve işyeri ruhsatının iptal edilmesi yönünde alınan işlemin, fırın sahibinin vergi dairesine faaliyete son verildiğini bildirerek terk işlemi yapması nedeniyle hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle yürürlükteki yönetmeliklere uygun düzenlenmediği sonucuna vararak, İdare Mahkemesi kararını bozdu. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesi, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamayacağı ve usulüne uygun olarak alınmadan işletmenin kapatılacağını belirtmektedir. Yönetmeliğin 1. maddesinde işletmenin usulüne uygun açılması için gereken belgeler sıralanmaktadır.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1124
Karar No : 2022/3116
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Odası Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ...İdare Mahkemesince verilen ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Samsun ili, Canik ilçesi, ...Mahallesi, ...Sokak, No:...adresinde fırın faaliyet konulu işyerinin 31/05/2012 tarihinde maliye kaydını sildirerek kapalı tutan oda mensubu ...hakkında gereğinin yapılması yönünde 25/02/2013 tarihinde yapılan şikayet başvurusu üzerine, ruhsat iptalini veya yeni işyeri ruhsatı alınmasını gerektiren bir durumun bulunmadığının bildirilmesine ilişkin Canik Belediye Başkanlığının ...günlü, ...sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : .... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Danıştay Onuncu Dairesi'nin 09/12/2019 günlü, E:2016/8882, K:2019/9547 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle, her ne kadar davacı Samsun Fırıncılar Odası Başkanlığı tarafından dava dilekçesinde işyerinin maliye kaydını kapandıktan sonra tekrar faaliyete geçmesi nedeniyle yönetmelik gereğince eski ruhsatının iptal edilerek yeniden ruhsat alması gerektiği, bu nedenle dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de; 21/10/2020 ve 02/12/2020 günlü ara kararları ile Samsun Vergi Dairesi Başkanlığından ...'ın 31/05/2012 tarihinde faaliyetini sonlandırması üzerine düzenlenen yoklama fişinin istenilmesine rağmen, anılan yoklama fişinin fiziki olarak vergi dairesi kayıtlarında bulunmaması nedeniyle Mahkemeye gönderilemediği ve yine işyeri açma ve çalışma ruhsatının sahibi olan şahsın sunduğu 01/02/2021 günlü dilekçesinde tadilat yapmak amacıyla vergi dairesinden vergi mükellefiyeti kaydını kapattığını belirtmesi karşısında; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile teknik bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesi neticesinde herhangi bir şüpheye yer bırakmayacak şekilde davacı Samsun Fırıncılar Odası Başkanlığının söz konusu işyerinde faaliyetine son verildiği için vergi dairesinden vergi mükellefiyeti kaydının kapatılması gerektiği iddiasının kabulünün mümkün olmadığı gibi davacının bu iddiasını destekleyen somut bilgi ve belgeleri de dava dosyasına sunamadığı göz önünde bulundurulduğunda anılan işyerinde belirtilen tarih aralığında işyeri sahibi tarafından faaliyetine ara verildiğinin kabulü gerektiği açık olup; dolayısıyla işyeri sahibinin mevcut işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptalini ya da yeni bir ruhsat almasını gerektiren bir hukuki durumun mevcut olmaması karşısında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, fırın sahibi ...'ın vergi dairesinde terk işlemi yaptığı, dava konusu fırının ayrık nizamda bulunmadığı, işlemin usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek, mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : Dr. ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Samsun ili, Canik ilçesi, ...Mahallesi, ...Sokak, No:...adresinde fırın faaliyet konulu işyerinin 31/05/2012 tarihinde maliye kaydını sildirerek kapalı tutan oda mensubu ...hakkında gereğinin yapılması yönünde 25/02/2013 tarihinde yapılan şikayet başvurusu üzerine, ruhsat iptalini veya yeni işyeri ruhsatı alınmasını gerektiren bir durumun bulunmadığının bildirilmesine ilişkin Canik Belediye Başkanlığının ...günlü, ...sayılı işleminin iptali istemiyle temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır" kuralına yer verilmiştir.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin "İşyerlerinin açılması" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasında; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır." düzenlemelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden, 4 kat konut + zeminden oluşan binanın zemin katındaki işyerine ...adına ...günlü fırın Faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlendiği, adı geçenin 31/05/2012 tarihinde vergi dairesine faaliyeti terk ettiğini bildirdiği, vergi dairesinin 13/06/2012 tarihinde terkin işlemini yaptığı, davacı Samsun Fırıncılar Odasının 25/02/2013 günlü şikayet dilekçesi üzerine davalı belediye tarafından 01/03/2013 tarihinde yapılan denetimde, dava konusu fırının faaliyette bulunduğunun tespit edildiği, ...'ın işyerinde tadilat ve tamirat yapmak üzere vergi dairesine faaliyeti terk ettiğini bildirdiği beyanında bulunduğu, Samsun 19 Mayıs Vergi Dairesinin ...günlü, E....sayılı yazısında, terk ibaresinden mükellefin faaliyetini tamamen sonlandırdığının anlaşılması, tadilat veya geçici faaliyete ara verme durumunda vergi dairesince terk işlemi yapılmadığının bildirildiği anlaşılmaktadır.
Fırın sahibi ...tarafından 31/05/2012 tarihinde yapılan başvuru üzerine vergi dairesi tarafından 13/06/2012 tarihinde terkin işleminin yapıldığı dikkate alındığında, işletmenin vergi kaydının terkin edilmesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatının geçerliliğini koruduğundan söz edilemeyeceğinden, davalı idarece tesis edilen işlemde hukuka aykırılık, İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ...İdare Mahkemesince verilen ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Davacının temyiz istemi reddedilerek ... İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla, aksi yönündeki çoğunluk kararına katılmıyorum.