Esas No: 2022/1245
Karar No: 2022/3114
Karar Tarihi: 31.05.2022
Danıştay 2. Daire 2022/1245 Esas 2022/3114 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalı idarenin işyeri açma ve çalışma ruhsatı başvurusunu reddetmesi üzerine dava açılmıştır. İdare Mahkemesi'nin kararı iptal etmesi üzerine, davalı idare temyiz başvurusunda bulunmuştur. Danıştay İkinci Dairesi'nin verdiği kararda, ruhsat sahibinin ölümü nedeniyle intibak yapılabilmesi için işyerinin faal olması gerektiği ve davacının işyerinin faal olmadığına dair herhangi bir iddiasının olmadığı belirtilmiştir. Bu nedenle, intibak yapılamayacağı sonucuna varılmıştır. Karar, 2577 sayılı Kanun'un temyize tabi ilk kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49/1-b maddesi uyarınca bozulmuştur. 3622 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3. fıkrası dikkate alınarak yeniden karar verilmesine karar verilmiştir. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6 ve 8. maddeleri kararda detaylı olarak açıklanmıştır.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1245
Karar No : 2022/3114
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararının onanmasına dair Danıştay İkinci Dairesinin 06/10/2021 günlü, E:2021/17329, K:2021/3168 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava, İzmir ili, Bergama ilçesi, Ayaskent Belediyesi, ...Mahallesi, Okul Caddesinde bulunan ve çırçır işletmesi olarak faaliyet gösteren işyeri için davacının babası adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının, babasının ölümü nedeniyle kendi adına intibakının yapılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ...İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı temyize konu kararıyla; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 12/04/2016 günlü, E:2015/7706, K:2016/2697 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle, davacı tarafından, ruhsat sahibi babasının ölümünden itibaren, altı ay içinde ruhsatın kendi adına intibakının yapılması istemiyle davalı idareye başvurulmadığı, altı ay içinde başvuru yapılmadığının davalı idarece 26/12/2011 tarihinde yapılan başvuru ile tespit edildiği, tespit tarihinden itibaren davacıya intibakın yaptırılması için onbeş günlük süre verilmesi ve süre sonunda intibak yaptırılmaması halinde ruhsatın iptal edilmesi gerekirken, altı aylık süre içinde başvurulmadığı gerekçesiyle davacının intibak başvurusunun reddine ve söz konusu ruhsatın iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine, Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu kararıyla, İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.
KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ruhsat sahibinin 18/07/2003 tarihinde vefat ettiği, altı ay içinde başvuru yapılmadığı, ruhsata konu faaliyetin 30/06/1998 tarihinde terk edildiği, 15 günlük süre verilir hükmünün uygulanma imkanı bulunmadığı, işlemin usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek, mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : Dr. ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının onanmasına dair Danıştay İkinci Dairesinin 06/10/2021 günlü, E:2021/17329, K:2021/3168 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İzmir ili, Bergama ilçesi, Ayaskent Belediyesi, ...Mahallesi, Okul Caddesinde bulunan ve çırçır işletmesi olarak faaliyet gösteren işyeri için davacının babası adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatının, babasının ölümü nedeniyle kendi adına intibakının yapılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır" kuralına, 8. maddesinde "Ruhsatta belirtilen faaliyet konusu ve adresin değişmemesi kaydıyla işyerinin devredilmesi halinde, devralan kişinin başvurusu üzerine dosyadaki bilgi ve belgeler esas alınmak suretiyle yeni işletmeci adına tekrar ruhsat düzenlenir. İşyeri sahibinin ölümü halinde, yeni ruhsat düzenlenmeksizin kanunî mirasçıları adına eski ruhsatın intibakı yapılır. Ruhsatın yenilenmesi veya intibakı gereken hallerde yetkili idareye en geç üç ay içinde müracaat edilmesi zorunludur. Bu süre mirasçılar için altı ay olarak uygulanır. Süresi içinde müracaat yapılmadığının yetkili idarelerce tespiti durumunda tespit tarihinden itibaren onbeş günlük süre verilir. Bu süre sonunda ruhsat yenilenmediği veya intibak yaptırılmadığı hallerde ruhsat iptal edilir" kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, İzmir ili, Bergama ilçesi, Ayaskent Belediyesi, ...Mahallesi, Okul Caddesinde bulunan ve çırçır işletmesi olarak faaliyet gösteren işyerine 1981 yılında davacının babasının adına işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiği, davacının babası tarafından 30/06/1998 tarihinde vergi mükellefiyetinin terkin edildiği, 18/07/2003 tarihinde ise vefat ettiği ve geriye mirasçı olarak sadece davacının kaldığı, davacı tarafından, 26/12/2011 günlü dilekçe ile babası adına düzenlenmiş olan işyeri açma ve çalışma ruhsatının kendi adına intibakının yapılmasının talep edildiği, söz konusu başvurunun davalı idarece reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu işletmenin, vergi mükellefiyetinin terkin edildiği 30/06/1998 tarihinden davacının babasının vefat ettiği 18/07/2003 tarihine kadar faal olmadığı gibi davacının işyeri ruhsatının adına intibakının yapılmasını istediği 26/12/2011 tarihine kadar da herhangi bir faaliyetinin bulunmadığı, davacının aksi yönde herhangi bir iddiasının da bulunmadığı açıktır.
Bu durumda, ruhsat sahibinin ölümü üzerine mirasçılar adına yapılan intibakın ve anılan intibak için getirilen sürelerin, "faal işyerleri" için getirildiğinin kabulü gerekeceğinden, ruhsat sahibinin ölümünden önce vergi mükellefiyeti terkin edilen işyeri bakımından intibak yapılamayacağı, şartların taşınması halinde yeni ruhsat başvurusu üzerine durumun ayrıca değerlendirilebileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu itibarla, çırçır işletmesi ruhsatının davacının babası adına olduğu, işletmenin 30/06/1998 tarihinde vergi mükellefiyetinin terkin edildiği, babasının 18/07/2003 tarihinde vefat etmesinden çok uzun bir süre geçtikten sonra davacı tarafından 26/12/2011 günlü dilekçe ile babası adına düzenlenmiş olan işyeri açma ve çalışma ruhsatının kendi adına intibakının yapılmasını talep ettiği dikkate alındığında, işletmenin vergi kaydının terkin edilmesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatının geçerliliğini koruduğundan söz edilemeyeceğinden, davalı idarece tesis edilen işlemde hukuka aykırılık, İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. .... İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın, 2577 sayılı Kanun’un temyize tabi ilk kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49/1-b maddesi uyarınca BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 31/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.