MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 9. HUKUK DAİRESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalılardan...İnş.Nak.Tahm.Tah.Temz.Taah.Tic.İth.Ve İhr.Ltd.Şti. avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi davalılardan...İnş.Nak.Tahm.Tah.Temz.Taah.Tic.İth.Ve İhr.Ltd.Şti. avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalılardan...İnş.Nak.Tahm.Tah.Temz.Taah.Tic.İth.Ve İhr.Ltd.Şti. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 05/05/2005 tarihinde davalılardan ...Tarım A.Ş.’nin asıl işveren olduğu diğer davalı ... şirketinin ise alt işveren olduğu ...Tarım A.Ş’nin iş yerinde paketleme bölümünde Banker ustası olarak çalışmaya başladığını, bu çalışmanın halen devam ediyor gözüktüğünü, 2016 yılının Haziran ayında hükümetin nitratlı gübrelerle ilgili satışın durdurulması yönündeki kararı olduğu gerekçesi gösterilerek müvekkili ve diğer arkadaşlarının işyerine alınmadığını, kabulü olmamalarına rağmen ücretsiz izne ayrıldıklarının beyan edildiğini, iki ayı aşkın süre iş başı yaptırılmayan müvekkile bu süre içerisinde maaşlarının da ödenmediğini, 31.08.2016 tarihinde sosyal güvenlik kurumuna giden müvekkilinin sigorta dökümü istediğinde Haziran ayında 16 gün, Temmuz ayında ise 28 gün çalışmış gibi gösterildiği ancak çıkışının verilmediğini tespit etmiş ve sigorta dökümünü aldığını, davalının ve diğer iş arkadaşlarının çıkışını vermemelerinin amacının işe iade davası açılmasını engellemek olduğunu ileri sürerek, feshin geçersizliğine, müvekkilinin işine iadesine ve yasal sonuçlara hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... İnş. Nak. Tahm. Tah. Temz. Taah. Tic. İth.ve İhr. Ltd. Şti. vekili, müvekkili şirketin 02.01.2008 ve 15.04.2010 tarihleri arasında ve 01.06.2012 tarihinden günümüze kadar resmi olarak faaliyetlerini sürdürdüğünü, davacının bu tarihler arasındaki taleplerini müvekkil şirkete yöneltebileceği, davacının bu tarihten önceki taleplerini müvekkil şirkete yöneltmesinin kabulünün mümkün olmadığı, T.C. İç İşleri Bakanlığı, Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı tarafından 10330865-469 sayılı, Nitratlı Gübre konu başlığı ile; “El yapımı Patlayıcılarla mücadele kapsamında; patlayıcı gübre yapımından kullanılan nitratlı gübrelerin satışı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafındın durdurulmuştur.” şeklinde bir kararı üzerine fabrikanın faaliyetleri 08 Haziran 2016 tarihinde durdurulduğunu, dolayısı ile faaliyetlerin durdurulmasında müvekkili şirketin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, müvekkili şirketin işçileri 08 Haziran 2016 dan itibaren üretimin durdurulması ile 2015 yılında kullanmadıkları birikmiş yıllık ücretsiz izin haklarını kullandıklarını, bu dönemde şirket muhasebecisi tarafından ücretsiz izin yerine sehven çıkış verilmiş ise de, bu durum fark edildiğinde, hemen düzeltilerek sigorta girişinin yapıldığını, müvekkil şirketin bu süreçte hiçbir işçisini çalıştırmadığını, davacının kötü niyetle dava açtığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Sanayi ve Tic. A.Ş. vekili, davacının müvekkili şirketin işçisi olmadığını, müvekkili şirkette hiçbir çalışmasının da bulunmadığını, müvekkili şirketin bazı işlerini ihale ile üstlenmiş olan (diğer davalı) Nergiz şirketince iş akdi feshedildiğini ve davacının işe iade talebinin de münhasıran bu şirket hasım gösterilmek suretiyle dava edilmesi gerektiğini ileri sürerek, müvekkili şirket yönünden davanın husumet nedeniyle reddini istemiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece Mahkemesince, davacının haksız işveren feshine dayandığı, ispat yükü kendisinde olan ve fesih sebebiyle sıkı sıkıya bağlı olan davalı işveren tarafın Türkiye"de gübre üretiminin yasaklanması ve fabrikanın faaliyetinin durdurulması sebebiyle davacının ücretsiz izne ayrıldığını, yanlışlıkla kurumdan çıkışının verildiğini savunduğu, davalı tarafın bu davranışının eylemli fesih olduğu, davalı tarafça geçerli nedenle fesih olgusunun ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ç) İstinaf başvurusu:
Karara karşı davalı ... İnş.Nak.Tahm.Tah.Temz. Taah. Tic. İth Ve İhr. Ltd. Şti. vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalıların iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğini kanıtlayamadıkları gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
E) Temyiz başvurusu:
Kararı davalı ... İnş.Nak.Tahm.Tah.Temz. Taah. Tic. İth Ve İhr. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
F) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesi uyarınca iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini ileri süren işçinin, fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içerisinde feshin geçersizliği ve işe iade istemi ile dava açması gerekir. Bu süre hak düşürücü süre olup, resen dikkate alınması gerekir.
İşveren fesih bildiriminde bulunmuş ancak bunu tebliğ etmemiş olmasına rağmen, örneğin, işçi, işvereni şikâyet ederek, fesih bildiriminin yapıldığı tarihi kesin olarak belirleyecek bir işlem yapmışsa, artık bu tarihin esas alınması uygun olacaktır. Bu anlamda işverenin fesih bildiriminin tebliğden imtina edildiği tutanakların tutulduğu tarih, tutanak düzenleyicilerinin doğrulaması halinde tebliğ tarihi sayılacaktır. Eylemli fesih halinde dava açma süresi, eylemli feshin yapıldığı tarihten itibaren işler. Fesih bildirimine karşı idari itiraz yolu öngören personel yönetmeliği ya da sözleşme hükümleri, dava açma süresini kesmeyeceği gibi, işçinin bu süre içinde hastalığı nedeni ile rapor alması da bu süreyi durdurmayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (15.09.2008 gün ve 2008/1860 Esas, 2008/23531 Karar sayılı ilamımız).
İş sözleşmesinin önel verilerek feshi halinde, dava açma süresi önelin sona ereceği tarihte değil, işverenin fesih bildirimini tebliğ ettiği tarihten başlar.
Somut uyuşmazlıkta; davacının iş akdi 08/06/2017 tarihinde eylemli şekilde feshedilmiştir. Davanın ise bir aylık süre geçtikten sonra 31/08/2016 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. Dava hak düşürücü süre içinde açılmamıştır. İlk Derece mahkemesince davanın reddi yerine yazılı şekilde kabulü ve buna bağlı olarak Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca, Dairemizce hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.

G-) HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-İlk Derece ve Bölge Adliye Mahkemelerinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3- Alınması gereken 35,90 TL karar-ilam harcından davacının yatırdığı 29,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar-ilam harcının davacıdan tahsili ile Hazine"ye irat kaydına,
4-Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalıların yaptığı 183,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.180,00. TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6- Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, kesin olarak 26/03/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.