MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasında yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, dava konusu taşınmazın davalı kiracı tarafından tahliye edildikten sonra kiralanana verilen hasarın mahkeme aracılığıyla tespit ettirildiğini belirterek 185.964 TL alacağın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, 27/03/2015 tarihli 2014/183 E.-2015/136 K. sayılı kararda, kiralananın kiracı tarafından teslim alındığı sırada kiralananda Sac marka süt sağım ünitesinin bulunması nedeniyle bu süt sağım ünitesinin belirlenen değerinden sorumlu olduğu, bu değerin bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere 45.500 TL olduğu, bununla birlikte iki katlı lojman binasının hor kullanımı sebebiyle 5.000 TL zararın bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, toplam 50.500 TL tazminat alacağının 40.000 TL sinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikt,e 10.500 TL nin ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 31/03/2016 tarihli 2016/2412 E.-2016/2592 K. sayılı kararı ile dava konusu taleplerin tamamını kapsayacak şekilde hüküm kurulmamış olması nedeniyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, 81.620,89 TL tazminat alacağının, 40.000 TL sinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 41.620,89 TL nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; Hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonucunda bozma ilamında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esaslar çerçevesinde işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir. (9.5.1960 gün 1/9 sayılı YİBK).
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile, bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak oluşur (4.2.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Mahkemece 27/03/2015 tarihli kararda süt sağım ünitesine ilişkin hor kullanmadan kaynaklanan zararın 45.500 TL, iki katlı lojman binasının hor kullanımından kaynaklanan zararın 5.000 TL olduğuna kanaat getirilerek 50.500 TL nin davalıdan tahsiline karar verilmiş, davalı temyiz yoluna başvurmuş olmasına rağmen, davacı hükme karşı temyiz yoluna başvurmamış olup bu husus davalı taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturmuştur. Bu nedenle, Mahkemece, bozma sonrasında davalının usuli kazanılmış hakkı ihlal edilerek 50.500 TL yi aşacak şekilde 81.620,89 TL tazminat alacağına hükmedilmiş olması doğru değildir.
2-)6098 sayılı T.B.K.nun 316. (B.K.nun 256) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı Kanunun 334. (B.K.nun 266) maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiralayana teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun olağan kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. Davalının kiralananı kullandığı süre ve kullanma amacı gözetildiğinde olağan kullanımdan kaynaklanan yıpranma ve eskimelerin olacağı kuşkusuzdur. O halde mahkemece alınacak bilirkişi raporu ile %35 oranında yıpranma payı ile birlikte teslim alınan kiralanan eşyanın ayrıca kiracı tarafından kullanım süresi ile orantılı olarak yıpranma payının da hesap edilip davalı taraf yararına oluşan usuli müktesep gözetilerek alacaktan düşülmesi gerekirken, kiralanandaki hor kullanma tazminatının belirlenmesinde sadece kiracıya teslim tarihine kadarki yıpranma payının hesaplanarak kiralananın kira sözleşmesinin başlangıç tarihindeki değerinin belirlenmiş olması, buna rağmen kiracının kiralanan eşyayı kullandığı süre içerisindeki yıpranma oranının dikkate alınmamış olması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı ...ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3. madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428. maddesi uyarınca kararın BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.