1. Hukuk Dairesi 2016/7230 E. , 2019/2195 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın usulden reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
-KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakan...’ın, dava konusu, 179, 104, 109, 133, 136, 139, 142, 146, 149, 151, 153, 157, 163, 167, 169, 179, 182, 185, 192, 204, 206, 215, 220, 330, 243, 360, 168 parsel sayılı taşınmazlar ile 626 ada 12, 382 ada 39, 434 ada 42 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarını, mirastan mal kaçırma amacıyla ve muvazaalı olarak 30.04.1985 tarihinde satış yolu ile davalılara temlik ettiğini ileri sürerek iptal tescil isteğinde bulunmuşlardır.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, kesin süre içerisinde eksik harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Bilindiği üzere; 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30. maddesinde; “Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.” düzenlemesine, 6100 sayılı HMK’nun 150/4. fıkrasında ( HUMK’nun 409. maddesi ); “ Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir...” ve 5. fıkrasında ise; “ İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Somut olayda, 19.03.2015 tarihli duruşmada “davacılar vekiline eksik harcı ikmal etmek üzere 2 haftalık süre verilmesine” şeklinde ara karar kurulduğu, davacılar vekilinin 09.04.2015 tarihli duruşmada harç konusunda yeniden süre istediği ve bu duruşmada mahkemece, “davacılar vekiline eksik harcı ikmal etmek üzere gelecek celseye kadar kesin süre verilmesine, sürenin kesin olduğunun, aksi taktirde dosyanın bulunduğu hal üzere karara çıkacağının ve davanın harç eksikliğinden usulden reddine karar verileceğinin ihtarına (davacı vekiline ihtarat yapıldı)” şeklinde ara karar kurulduğu, davacılar vekilinin 15.05.2015 tarihli dilekçeyle ve 21.05.2015 tarihli duruşmada harcı ikmal edemediklerini beyan edip dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesini istediği, mahkemece, dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Hâl böyle olunca, öncelikle eksik harcın tespit edilerek ve ara kararda tamamlanması gereken harç miktarı açıkça belirtilerek Harçlar Kanunu 30 ve Hukuk Mukameleri Kanunu 150. maddeleri uyarınca davacı tarafa sonraki celseye kadar süre verilmesi, yatırılmaması halinde sonucunun usulünce ihtar edilmesi, harcın tamamlanmaması durumunda 492 s. Harçlar Yasasının 30. maddesi yollaması ile 6100 s. HMK"nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılması ve şartlar oluştuğu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacıların değinilen yönden yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 27.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.