Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/7697 Esas 2022/11665 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada Bolu İş ile Bakırköy 1. İş Mahkemeleri'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
Bolu İş Mahkemesince, davacı vekilince dava dilekçesinde davacının ... Kalıp Otom. Mob. Aks San. ve Tic. Ltd. Şti'nde çalıştığı ve davalının adresinin İstanbul'da olduğunun bildirildiği, bu nedenle davacı İstanbul'da çalıştığını, Bolu ilinin işin yapıldığı işyeri de olmadığı, iş mahkemelerinde yetki kuralının kamu düzeninden olduğunu, bu nedenle davayı görmeye Bakırköy İş Mahkemesi yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Bakırköy 1. İş Mahkemesince ise, dava konusu itibariyle yetkinin kamu düzenine ilişkin olmadığı, davalı şirketin cevap dilekçesi sunmadığı, SGK'nın ise yetkisizlik itirazının bulunmadığı, mahkemece yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu kanaatiyle resen yetkisizlik kararı verildiği, oysaki sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davalarda yetki kamu düzeninden olmadığından davalı taraflarca süresinde ileri sürülmedikçe davaya bakan mahkeme yetkili hale geleceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Hizmet tespiti davalarında şu dört yer yetkili sayılır. Birincisi, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 6. maddesi gereğince işin (hizmetin) yapıldığı yer mahkemesi, ikincisi, yine İş Mahkemeleri Kanunu'nun 6. maddesi ile genel yetki kuralını düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 6. maddesi gereğince işverenin (davalının) ikametgahı mahkemesi, üçüncüsü, genel yetki kuralını düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 6. maddesi ile Sosyal Güvenlik Kurumunun merkezi bulunduğundan Ankara Mahkemeleri, dördüncüsü ise, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 14. maddesi gereğince hizmetin geçtiği yerin bağlı olduğu Sosyal Güvenlik Kurumu şubesinin bulunduğu yer mahkemesidir. Davacı, seçimlik hakkını kullanarak belirtilen yer mahkemelerinden herhangi birinde dava açarsa, yetkisizlik kararı verilmemesi ve işin esasına girilmesi gerekir.
Yetkinin kamu düzenine ilişkin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesi ile birlikte ileri sürülmelidir. (HMK m.116 ve 117) Kesin yetki kuralı bulunmadığı durumlarda, hâkim re'sen yetkisizlik kararı veremez.
Kamu düzenine ilişkin yetki kuralını düzenleyen 7036 sayılı Kanun'un 6. maddesinin, işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanunu'na dayanan alacak ve hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarına uygulanacağı kabul edilmelidir.
Hal böyle olunca, yetkinin kamu düzenine ilişkin olmadığı ve kesin yetkinin bulunmadığı ve usulüne uygun bir yetki itirazı olmadığı durumlarda davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği (HMK 19/son) açıktır.
Somut olayda, davanın Bolu İş Mahkemesinde açıldığı, davalının yetki itirazında bulunmadığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın davanın ilk açıldığı Bolu İş Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince Bolu İş Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 12/09/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.