Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/12246 Esas 2022/11767 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davacılar, davalı ... Genel Müdürlüğü ve ... vekillerince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davalı ... ve ... Genel Müdürlüğü vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı ve davalı ... Genel Müdürlüğü vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi'nce HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılmak suretiyle yeniden hüküm kurulmuş; bu karar, davacılar, davalı ... ve ... vekillerince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, 3291 ve 3292 parsel sayılı taşınmazlara 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesine ve alınan rapor uyarınca bedelinin davalı idarelerden tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davacılar vekilinin tüm, davalı ... ve ... vekillerinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir. Şöyle ki;

492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 32. maddesinin 1. cümlesinde "Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamaz" hükmü yer almaktadır. Bu kanuni düzenleme uyarınca ıslah edilen miktar yönünden bakiye nisbi karar ve ilam harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmamaktadır. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 24.12.2013 gün ve 2013/21-445E-2013/1625K.)
Dolayısıyla harç alınması veya tamamlanması yanların isteğine bırakılmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re'sen) gözetilmesi hükme bağlanmış ve yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmıştır.
Davacı taraf, 492 sayılı Kanun kapsamında kendisi harçtan muaf olmadığı gibi, işlemi de yargı harçlarından müstesna değildir.
Nitekim vurgulanan bu ilkeler, Hukuk Genel Kurulu'nun 12.10.2011 gün ve E.- 2011/3-629 K. 2011/613 ile 23.10.2013 gün ve E.- 2013/7-31, K. 2013/1481 sayılı ilâmlarında da benimsenmiştir.
Davacıların yargı harçlarını ödeme yükümü altında olduğu anlaşıldığına göre,
Davacılar vekili talep ettiği miktarı 21.12.2018 tarihli dilekçesi ile arttırdığı ve ıslah edilen bedelin harcı eksik yatırıldığı halde, ıslah edilen bedel üzerinden hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Davalı ... ve ... vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi hükmünün açıklanan nedenlerle HMK’nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalı ... Genel Müdürlüğü'nden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, davacılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 12/09/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.