MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, mirasbırakan ..."nın maliki olduğu 27577 ada 21 parsel sayılı taşınmazı davalı kızı ..."e satış suretiyle temlik ettiğini, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescile karar verilmesini istemiştir.
Davalı, mirasbırakanın çocukları arasında paylaştırma yaptığını, davacıya borçlarını ödemesi için nakit yardımında bulunduğunu, 27577 ada 19 parselde kayıtlı taşınmazı davacının çocuklarına devrettiğini, çekişme konusu taşınmazın temlikinde mal kaçırma amacının olmadığını, murisin uzun yıllar bakım ve sair ihtiyaçlarının kendisi ve eşi tarafından karşılandığı gibi satışın bedel karşılığında gerçekleştiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddianın sabit olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, çekişme konusu taşınmazın mirasbırakan tarafından 19.03.2004 tarihinde davalı kızına satış suretiyle temlik edildiği, 3402 sayılı Yasanın 22/A maddesi uyarınca anılan davalı adına yenilemenin tescil edildiği , 1928 doğumlu mirasbırakanın 12.04.2012 tarihinde öldüğü, ikinci eşinden boşanmış olduğu, geride mirasçı olarak davacı oğlu, davalı kızı ve dava dışı oğlu kaldığı, başkaca mirasçının bulunmadığı, 2003 yılında tarlalarını ve evini çocukları arasında paylaştırdığı, 24.03.2004 tarihinde davacının boşandığı eşi ve çocuklarına da 27577 ada 19 parsel sayılı (uygulama öncesinde 1720 parsel) taşınmazı satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 237. (Borçlar Kanunu"nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu"nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Öte yandan, muvazaa iddiasına dayalı davalarda mirasbırakanın kastının açık bir şekilde saptanması gerekmektedir. Bu kapsamda HMK 190. madde ve TMK. 6 madde gereğince herkes iddiasını ispatla mükelleftir.
Somut olayda, murisin amacının davalı dışındaki mirasçılardan mal kaçırmak olmadığı, uzun yıllar kendisine bakan davalıya karşı minnet duygusuyla hareket ederek dava konusu temliki gerçekleştirdiği anlaşılmıştır.
Hal böyle olunca; davanın reddine karar verilmesi gerekirken değinilen hususlar göz ardı edilerek yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir.
Davalının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz eden davalıya geri verilmesine 25.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.