MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 20.04.2017 tarih ve 2016/535-2017/292 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalının 21/02/2011 tarihli iş sözleşmesi ile "senior consultant" ünvanı ile davacı iş yerinde çalıştığını, davalının 18/09/2015 tarihli istifa beyanına göre ihbar süresinin 09/10/2015 tarihinde sona erdiğini, iş sözleşmesinin 23/2. maddesinde rekabet etmeme yasağı düzenlemesi bulunmasına rağmen, davalının “PWC” şirketinde çalışarak rekabet yasağını ihlal ettiğini ileri sürerek davalının brüt maaşının 24 katı tutarındaki cezai şart alacağından şimdilik 50.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davalının yeni işindeki iş tanımının farklı olduğunu, sözleşmede yer alan rekabet yasağının konu ve yer bakımından sınırlandırılmadığından geçersiz olduğunu, ayrıca sözleşmenin “kelepçeleme sözleşmesi” niteliğinde olup, Anayasa"nın 48. maddesine aykırılık teşkil etmesi nedeniyle de geçersiz olduğunu, talep edilen cezai şartın miktaren fahiş olduğunu, TBK 182/son hükmü gereği indirim yapılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında işçi-işveren ilişkisi bulunmadığı, davanın TBK 444 ve 447. maddeleri kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, sözleşme özgürlüğü çerçevesinde tarafların sözleşme konusunu belirlemekte özgür oldukları, ancak bu özgürlüğün sınırsız olmadığı, sözleşmenin rekabet yasağını düzenleyen hükmünün Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile güvence altına alınan çalışma hürriyeti ilkesine aykırı olduğu, tarafların bu özgürlüğün ihlali niteliğinde herhangi bir düzenleme yapmalarının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, rekabet yasağı sözleşmesine aykırılık nedeniyle cezai şart istemine ilişkindir.
6101 sayılı TBK"nın Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun"un 4. maddesi, “Türk Borçlar Kanunu"nun yürürlüğe girmesinden önce gerçekleşmiş olup da, Türk Borçlar Kanunu"nun yürürlüğe girdiği sırada henüz herhangi bir hak doğurmamış fiil ve işlemlere, Türk Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır” hükmünü haizdir. Taraflar arasındaki 21/02/2011 tarihli sözleşmede iş akdinin sona ermesinden sonrası için rekabet yasağının düzenlenmiş olması nedeniyle, iş akdinin sona erdiği 09/10/2015 tarihi itibariyle somut uyuşmazlıkta 6098 sayılı TBK"nın 444. vd. maddelerinin tatbik edilmesi gerekir.
6098 sayılı TBK’nın 444. maddesi, “Fiil ehliyetine sahip olan işçi, işverene karşı, sözleşmenin sona ermesinden sonra herhangi bir biçimde onunla rekabet etmekten, özellikle kendi hesabına rakip bir işletme açmaktan, başka bir rakip işletmede çalışmaktan veya bunların dışında, rakip işletmeyle başka türden bir menfaat ilişkisine girişmekten kaçınmayı yazılı olarak üstlenebilir.” biçiminde düzenlenmiştir.
Gerek söz konusu kanun hükmü ve gerekse de mülga 818 sayılı BK’nın 348. maddesi ile mer"i hukuk düzeni içerisinde yerini bulan ve kısaca rekabet yasağı olarak adlandırılan davaya konu sözleşme, kanun ile düzenlenmiş bir sözleşme olup içeriğinin sınırlandırılması da yine kanun hükmü ile sağlanmış, 6098 sayılı Kanun’un 445. ve 818 sayılı Kanun’un 349. maddelerinde bu yolda hükümlere yer verilmiştir.
Bu bağlamda, içeriği ve sınırları kanunla düzenlenmiş bir sözleşmenin, doğrudan, Anayasa’nın çalışma hürriyetine ilişkin hükümleri ile bağdaşmadığı şeklinde bir değerlendirme yapılmak suretiyle geçersiz addedilmesi mümkün değildir. Bu yöndeki bir değerlendirme, ancak, bu hususun Anayasanın 152. maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesi’nde yöntemince ileri sürülmesi, anılan mahkemece bu yönde bir karar verilmesi ve Anayasanın 153. maddesi çerçevesinde mümkündür.
Şu halde, mahkemenin taraflar arasındaki rekabet yasağına ilişkin sözleşmenin Anayasaya ve buna dayalı olarak BK’nın 19 ve 20. maddelerine aykırı olduğu yolundaki gerekçesinde isabet bulunmamaktadır. Bu nedenle, mahkemece, taraf delillerinin tümüyle toplanarak ve gerektiği takdirde TBK’nın 445. maddesinde hakime tanınan takdir hakkı da kullanılmak suretiyle uyuşmazlıkla ilgili bir karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 04/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.