18. Hukuk Dairesi 2015/12599 E. , 2016/10124 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak ... İli ... İlçesi ... Köyü 2741, 294, 572, 423 ve .... Köyü 20 parsel sayılı taşınmazların bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak taşınmazların bedelinin davalıdan tahsili istenilmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmazların kamulaştırma tarihinde yürürlükte bulunan 6830 sayılı İstimlak Kanunu"na göre, kamulaştırma işleminin tamamlanması ve kesinleşmesi için idarenin kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenen bedelin ödenmesi için bankaya yatırılması ve kamulaştırma işlemine ilişkin evrakın ilgililere noter aracılığıyla tebliğ edilmesi gerekir. Kanunun 13.maddesine göre yapılacak tebligatta Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır. Yine aynı Kanunun 14.maddesinde de “İstimlâk olunacak gayrimenkulun sahibi zilyed ve diğer alâkalılar veya istimlâki yapan idare tarafından 13 üncü madde gereğince ikametgâhlarında tebligat yapılmış olanlar tebliğ tarihinden itibaren 15 gün, bunlar haricindekiler son ilân tarihinden itibaren 30 gün içinde istimlâk muamelesine karşı Şûrayı Devlette ve takdir edilen bedel ile maddi hatalara karşı da gayrimenkulun bulunduğu mahal asliye hukuk mahkemesinde dâva açabilirler.” hükmü getirilmiştir. Bu şekilde yapılan tebligatlar geçersiz veya hiç yapılmamış ise kamulaştırma işlemi tamamlanmamış demektir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu taşınmazlarla ilgili olarak, kamulaştırma evrakının noter vasıtası ile tebliğ edildiğinin ve kamulaştırma bedelinin ödendiğinin ispatlanamadığı, taşınmazlar hakkında Kamulaştırma Kanunu mülga 17.maddesi uyarınca tescil kararları verilmiş ise de bu kararlara ilişkin dosyaların bulunamadığı, gerekçeli kararların incelenmesinden de taşınmaz maliklerinin yokluğunda yargılamanın yapıldığı ve karar örneklerinde usulüne uygun kesinleşme şerhlerinin yer almadığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasanın 22. maddesi ile değişik 2942 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi olarak “ Mülga 31.08.1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlak Kanununun 16 ve 17. maddeleri ile 2942 sayılı Kanunun Mülga 16 ve 17. maddeleri uyarınca mahkemelerce idare adına tescil kararı verilen kamulaştırmalarda tebligatlar ve diğer kamulaştırma işlemleri tamamlanmış sayılır. Bu kamulaştırma işlemleri sebebiyle hiçbir hak ve alacak talebinde bulunulamaz, kamulaştırmaya veya bedeline karşı itiraz davaları açılamaz, açılmış ve devam eden davalar bu madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.” şeklinde getirilen düzenleme 13.03.2015 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak 14.09.2015 tarihinde yürürlüğe giren Anayasa Mahkemesinin 13.11.2014 günlü 2013/95 Esas 2014/176 Karar sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, dava konusu taşınmazlar hakkında tamamlanmış ve kesinleşmiş bir kamulaştırma işlemi bulunmadığından, tarafların gösterdiği deliller toplanıp işin esasına girilerek bir karar verilmesi yerine; mahkemece dava konusu taşınmazların tapuda Rektörlük adına kayıtlı olduğu nedeniyle davacıların aktif dava ehliyeti bulunmadığı şeklindeki yerinde olmayan gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 27.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.