MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Güvenlik Hizm. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili; davalı firmaların işçisi olan ... tarafından açılan iş davası sonucunda müvekkili kurum tarafından 16.480,41TL ödendiğini, işçi alacaklarının ödeme borcunun öncelikle davalılara ait olduğunu ileri sürerek icra dosyasına ödenen miktarın davalılardan ... Özel Güvenlik Ltd. Şti. yönünden tüm dönem üzerinden, diğer davalılar yönünden kendi dönemlerindeki süre üzerinden davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri; tüm ödemelerden davacının sorumlu olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia savunma ve dosya kapsamında; taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi ve ekindeki teknik şartname doğrultusunda, aralarındaki asıl işveren, alt işveren ilişkisinde işçi çıkartma ve sair konularda tüm sorumluluğun yükleniciye ait olduğunun kararlaştırıldığı, bu nedenle davalının rücu hakkının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne davalılardan ... Özel Güvenlik ve Koruma Hiz Tic. Ltd. Şti. yönünden 4.238,39 TL rücu alacağının dava tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, davalı ... Güv Hiz Ltd Şti yönünden 1.267,94 TL rücu alacağının dava tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, davalılardan ... Güvenlik Hizm. A.Ş. yönünden işçi ..."in hizmet süresi yönünden sorumluluğu bulunmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ve davalı ... Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
Dava , hizmet sözleşmesinden kaynaklanan rücuen tazminata ilişkindir.
1-Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Davacı vekilinin temyizi yönünden; somut olayda dava dışı işçi kıdem, ihbar tazminatı ve yıllık izin alacağına hak kazanmış, bu alacak davacı kurum tarafından ödenmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda davacı üst işveren ve davalı yükleniciye ait sorumluluk yarı yarıya belirlenmiş ve bu bilirkişi raporu doğrultusunda karar verilmiştir. Davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğundan mahkemece yarı yarıya sorumluluğa hükmedilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Bozma nedenine göre davalı ... Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulüyle kararının davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bozma nedenine göre davalı ... Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının talep halinde temyiz eden davalı ... Güvenlik Hizm. Ltd. Şti"ne iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 27.01.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.