MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 01.11.2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 27.03.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, 6 parsel sayılı taşınmazın kök murisleri ...’e ait iken Hakkı mirasçıları ve ... mirasçıları adına 1/2"şer pay ile tespit gördüğü ... . Sulh Hukuk Mahkemesinde kök muris Mustafa Bitmiş mirasçılarının tespiti için dava açtıkları bu dosyada verilecek veraset ilamına göre 6 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın aynen mümkün değilse satış sureti ile giderilmesini dava ve talep etmiştir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK"nın 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında gözönünde bulundurulması gerekir.
6100 sayılı HMK"nın 90. maddesi gereğince; süreler, kanunda belirtilir veya hâkim tarafından tespit edilir. Kanunda belirtilen istisnai durumlar dışında, hâkim kanundaki süreleri artıramaz veya eksiltemez. Hâkim, kendisinin tespit ettiği süreleri, haklı sebeplerle artırabilir veya eksiltebilir; gerekli gördüğü takdirde, bu konudaki kararından önce tarafları da dinler.
Aynı kanunun 94. maddesi gereğince; kanunun belirlediği süreler kesindir. Hâkim, tayin ettiği sürenin kesin olduğuna karar verebilir. Aksi hâlde, belirlenen süreyi geçirmiş olan taraf yeniden süre isteyebilir. Bu şekilde verilecek ikinci süre kesindir ve yeniden süre verilemez. Kesin süre içinde yapılması gereken işlemi, süresinde yapmayan tarafın, o işlemi yapma hakkı ortadan kalkar.
Kanun ya da hakim tarafından tayin edilmiş olan kesin süre içerisinde yerine getirilmeyen bir işlemin bu süre geçtikten sonra yerine getirilmesine yasal olanak bulunmamaktadır. Kesin süre içerisinde yerine getirilmeyen işlem bazen davanın kaybedilmesi sonuçlarını da doğurmaktadır. Davaların uzamasını veya uzatılmak istenmesini engellemek üzere konan kesin süre kuralı, kanunun amacına uygun olarak kullanılmalı, davanın reddi için bir araç sayılmamalıdır.
Bu nedenle de hakim tarafından kesin süre verilirken;
1-Kesin süreye konu işlemin gerekli ve tarafların yerine getirebileceği bir işlem olması,
2-Verilen sürenin işlemin yapılması için yeterli ve makul bir süre olması, duruşma gününe kadar kesin süre nedeniyle yapılacak işlem sonrası başka bir işleme gerek yok ise bu sürenin takip eden duruşma gününe kadar verilmesi,
3-Yapılması gereken iş veya işlemler birer birer, varsa masraflarının da miktarıyla birlikte açıkça gösterilmesi,
4-Sürenin kesin olduğu ve sonuçlarının tarafa açıklanması zorunludur.
Somut olaya gelince;
1-Mahkemece; 07.02.2014 tarihli tensip tutanağı ile davacılar vekiline taşınmazın davalı murisleri ile irtibatlandırılarak murisleri adına tescil kararı aldırmak üzere 2 hafta kesin süre verilmiş, davacılar vekili kesin süreye riayet etmediğinden davanın reddine karar verilmiş ise de; dosya içeriğine göre, dava konusu taşınmazın 22.01.1960 tarihinde tapulama suretiyle 1/2 payın Hakkı mirasçıları 1/2 payın Ziya mirasçıları adına tescil edildiği anlaşılmaktadır; Mahkemece davacılar vekiline, taşınmazın davalı murisleri ile irtibatlandırılarak murisleri adına tescil kararı aldırmak üzere kesin süre verilmiş ise de; verilen süre usulüne uygun olmadığı gibi, davacılara muris adına tescil kararı aldırılması yönünden süre verilmiş olması da doğru değildir.
2-Kök muris ...’in mirasçılarının tespiti ve mirasçılık belgesinin verilmesine ilişkin ... . Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/522 Esas sayılı dosyası beklenmeden yazılı şekilde karar verilmiş olması da doğru bulunmamıştır.
Hal böyle olunca; ... . Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/522 Esas sayılı dosyasının akıbeti beklenerek sonucuna göre gerekirse tapu kayıtlarında düzeltme veya intikal işlemlerinin yapılması bakımından davacıya yukarıda değinilen ilkelere uygun olarak usulüne uygun süre verilmesi, taraf teşkilinin denetlenmesi ondan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 12.02.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.