MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın açılmamış sayılmasına ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;


-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ile tenkis isteklerine ilişkindir.
Davacı, mirasbırakan ...’n maliki olduğu 168, 170, 172 ve 172 parsel sayılı taşınmazların davalı torununa devredildiğini, temliklerin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptaline, tenkise karar verilmesini istemiştir.
Davalı ..., dava konusu taşınmazları cebri icra yoluyla satın aldığını belirterek davanın reddini istemiş, dahili davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, verilen kesin süre içerisinde eksik harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davanın değer gösterilmeksizin açıldığı, 28.03.2014 tarihinde yapılan keşif sonrası, mahkemece taşınmazların keşfen belirlenen değerleri üzerinden harcın ikmal edilmesi konusunda 06.05.2014 ve 26.06.2014 tarihli celse ara kararları ile davacı tarafa iki haftalık süre verildiği, yine 21.10.2014 tarihli celse ara kararı ile davacı tarafa eksik harcın ikmal edilmesi hususunda iki haftalık kesin süre verildiği, 29.12.2014 tarihinde davacı tarafından 1.117,00 TL tamamlama harcı yatırıldığı, akabinde 03.02.2015 tarihinde kesin süre içerisinde harcın ikmal edilmemesi sebebiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; taşınmazın aynına ilişkin davalarında, dava konusu taşınmazın gerçek değeri tespit ettirildikten sonra dava harcının buna göre alınması kanun gereğidir. Öyle ise keşif sonucu taşınmazların tespit edilecek değeri üzerinden davacının miras payı karşılığı hesap edilerek belirlenen bedel üzerinden alınacak harcın mahkeme tarafından tespiti ile harç noksanı varsa Harçlar Kanunu 30. maddesi uyarınca ikmal ettirmek üzere davacı tarafa süre verilmesi gerekmektedir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30. maddesinde; “Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.” düzenlemesine, 6100 sayılı HMK’nun 150/4. fıkrasında ( HUMK’nun 409. maddesi ); “Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir... “ ve 5. fıkrasında ise; “İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler karşısında somut olaya bakıldığında yapılacak iş, mahkemece davacının yatırması gereken eksik harç miktarı tespit edilerek eksik harç miktarı belirtilmek suretiyle ikmali hususunda davacı tarafa takip eden celseye kadar süre verilmesi, eksik harcın ikmal edilmemesi halinde anılan celsede dosyanın işlemden kaldırılmasına karar vermesi, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde eksik harç ikmal edilerek davanın yenilenip yenilenmeyeceğini beklemesi ve yenilenmediği takdirde kendiliğinden davanın açılmamış sayılmasına karar vermekten ibarettir.
Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan usulün izlenmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile 24.08.2015 tarihli celsede doğrudan davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi isabetsizdir.
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz eden davacıya geri verilmesine 21.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.