Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/8264 Esas 2022/12597 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Malın ayıplı olmasından kaynaklanan zararın istemine ilişkin olarak açılan davada Merzifon 1. Asliye Hukuk ve Rize 4. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, ayıplı mal nedeniyle belirsiz alacak istemine ilişkindir.
Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesince dava, araç satış sözleşmesinden kaynaklı zarar tazmini talebine ilişkin olup uyuşmazlığın sözleşmeden kaynaklandığı, davacının yerleşim yerinin .. İli, ... İlçesi, davalının yerleşim yerinin ... İli olduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin Rize Noterliğinde yapıldığı ve ifa edildiği, yetki itirazın usulüne uygun olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Rize 4. Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın araç satış sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkin olması, bu kapsamda davacı tarafça para alacağının tahsilinin talep edilmesi, taraflarca para borcunun ifa yeri bakımından alacaklının yerleşim yerinden başka bir yer kararlaştırıldığı hususun iddia ve ispat edilmemiş olması, bu cihetle alacaklının yerleşim yerinin Merzifon olması sebebiyle Merzifon mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
HMK'nın 6 ncı maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Aynı Kanun’un 10 uncu maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir ki bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenlemedir. Ayrıca BK'nın 73. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 89.) maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. Dolayısıyla dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabilir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, davanın Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açıldığı, davacının yerleşim yeri ve mernis adresinin “...” olduğu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 89. maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkili olup davacı tercih hakkını bu yönde kullandığından, uyuşmazlığın Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunu'nun 36/3. maddesi gereğince Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 26.09.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.