Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/8381 Esas 2022/12600 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Malın ayıplı olmasından kaynaklanan bedelin iadesi istemine ilişkin olarak açılan davada Kemalpaşa 1. Asliye Hukuk ve Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, ayıplı araç satışı nedeniyle aracın bedelinin iadesi veya mümkün olmadığı takdirde araçtaki ayıp nispetinde bedelin tenzili istemine ilişkindir.
Kemalpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, somut olayda genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacının almış olduğu araçtaki gizli ayıp nedeni ile uğramış olduğu 1.000,00-TL zararın davalıdan tahsilini teminen eldeki davayı açtığı, 6100 sayılı HMK'nın 10. maddesinde düzenlenen özel yetki kuralına göre genel yetkili mahkeme olan davalının yerleşim yeri mahkemesinin yanında sözleşmenin ifa yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, 6098 sayılı TBK'nın 89. maddesi uyarınca ifa yeri taraflarca kararlaştırılmadığından ve talep konusu para alacağı olduğundan, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinin ifa yeri olduğu, davacının mernis yerleşim adres bilgisinin: "... Mahallesi 1172 Cadde No:3/17 ... "olduğu; davacının seçimlik hakkını kullanarak yetkili Kemalpaşa Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açtığı gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.

HMK'nın 6. maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Aynı Kanun’un 10. maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir ki bu da özel yetkiye ilişkin bir düzenlemedir. Ayrıca BK'nin 73. (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 89.) maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. Dolayısıyla dava, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabilir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, davanın, Kemalpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açıldığı, davacının yerleşim yeri ve MERNİS adresinin “...” olduğu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 89. maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinden alacaklının bulunduğu yer mahkemesi de yetkili olup davacı tercih hakkını bu yönde kullandığından, uyuşmazlığın Kemalpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülüp çözümlenmesi gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Kemalpaşa 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 26.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.