Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/13820 Esas 2022/12831 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İstanbul 5. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; İlk Derece Mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekilince istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 27.09.2022 günü temyiz eden davacılar vekili ile aleyhine temyiz olunan Hazine vekili ile davalı ... Başkanlığı vekilinin yüzlerine karşı, usulüne göre çağrı kağıdı gönderilmesine rağmen gelmediğinden aleyhine temyiz olunan davalı ... Ortaklığı A.Ş. vekilinin yokluğunda duruşmaya başlanarak gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.

- K A R A R -

Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 22 nci maddesine dayalı tapu iptal ve tescil, mümkün olmadığı takdirde geri alım hakkının kullandırılmaması nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, davalı ... GYO A.Ş. hakkında açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer davalı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı yönünden ise davanın hak düşürücü süre nedeni ile reddine ilişkin olarak verilen kararına karşı, davacılar vekilince yapılan istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince esastan reddine karar verilmiş olup, hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; dava konusu .... İli, .... İlçesi, ... 182 parsel sayılı taşınmazın askeri maksatlar için ... tarafından tarafından 1959 tarihli kamu yararı kararı uyarınca kamulaştırıldığı ve taşınmazın rızaen ferağ yolu ile Hazine adına tescil edildiği, Hazine adına tescil edilen ve Milli Savunma Bakanlığına tahsisli olan taşınmazların 21.12.2006 tarihli ... ile T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arasında yapılan protokol ile Harekat Alarm iskan tesisleri yapılması maksadı ile bedeli karşılığında Toplu Konut İdaresine devrine karar veridiği, 02.03.2011 tarihinde ise T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile ... Konut GYO A.Ş. arasında yapılan protokol ile yine bedeli karşılığında ... Konut GYO A.Ş.'ye devrine karar verildiği anlaşılmıştır.
4650 sayılı Yasa ile Değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun “Vazgeçme, İade ve Devir” kenar başlığını taşıyan ve 13.09. 2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile değiştirilen 22 nci maddesinde “Kamulaştırmanın kesinleşmesinden sonra, taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir. İade işleminin kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi halinde kamulaştırma bedelinin faizi alınmaz. Bu madde hükümlerine göre taşınmaz malı geri almayı kabul etmeyen mal sahibi veya mirasçılarının 23 üncü maddeye göre geri alma hakları da düşer. Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz.” hükmü yer almakta olup, söz konusu maddede kamulaştırılan taşınmaza ihtiyacı kalmayan idarenin, kamulaştırmadan sonraki davranışları düzenlenmiştir.
Anayasa Mahkemesinin 14.05.2015 tarih, 2014/177 E.-2015/49 K. sayılı ve 11.06.2015 tarihinde yayınlanan kararı ile 6552 sayılı Yasa'nın 101 inci maddesi ile eklenen geçici 9 uncu maddesinde yer alan 22 nci maddesinin 1, 2 ve 3 üncü fıkra hükümleri iptal edildiği, böylece 11.09.2014 tarihinden önce açılan ve halen kesinleşmeyen davada Kamulaştırma Kanunu'nun 22/3 maddesi ile getirilen 5 yıllık süre şartının uygulanma imkanı kalmamış olsa da eldeki temyize konu dava 03.07.2015 tarihinde açılmıştır.
Bu itibarla; Kamulaştırma Kanunu'nun 22/3 üncü maddesi dava tarihi itibarıyla yürürlükte olup, davalı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı yönünden davanın hak düşürücü süre nedeni ile, diğer davalı ... GYO Anonim Şirketi hakkında açılan davanın ise husumet yokluğu nedeniyle reddine ilişkin ilk derece mahkemesinden verilen kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olmadığından usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370 inci maddesi gereğince ONANMASINA, davacılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine, aleyhine temyiz olunan davalı ... ile ihbar olunan Hazine yararına yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 8.400,00 TL'şer vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, 27.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.