MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davalılar ... Gıda Ltd. Şti., ..., ... Gıda Ltd. Şti. ve ... vekillerince talep edilmiş, davalılar ... Gıda Ltd. Şti., ... ve ... vekillerince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 15.10.2019 Salı günü davacı vekili Av. ... ile davalı ... vekili Av. ..., davalı ... vekili Av. ..., davalı ... Gıda Ltd. Şti vekili Av. ... ve asli müdahil vekili Av. ... geldi. Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar vekilleri dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı borçlu ... Toptan Gıda Ltd. Şti. hakkında takip yapıldığını, takibin semeresiz kaldığını, borçlunun alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla adına kayıtlı taşınmazlarını diğer davalılara sattığını belirterek, bu tasarrufların iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Gıda Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin dava konularından 171 ada 2 parseli, raiç bedelden banka kredisi kullanarak satın aldığını, daha sonra inşaat ve makine olarak destekleyici şeyler yapıldığını, borçlu şirket ile fiili ve hukuki bağlarının olmadığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı ... vekili, dava konusu 14 parseli müvekkilinin yatırım amacı ile satın aldığını, satın almak için kendisine ait taşınmaz ve araçlarını sattığını davanın reddi gerektiğini belirtmiştir.
Davalı ..., 986 parseli raiç bedelden aldığını ve ödemeyi banka aracılığı ile yaptığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Toptan Gıda Ltd. Şti. vekili, satışların tümünün gerçek olduğunu, davanın haksız açıldığını belirtmiştir.
Davalı ... Piliç Ltd.Şti vekili, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, dava konularından 171 ada 2 parselin satışına ilişkin tasarrufta, taşınmazın tapudaki bedeli ile gerçek değeri arasında önemli oransızlık olmadığı, davalı ... Gıda Ltd. Şti."nin mal kaçırma amacı ve taşınmazın borçlunun mal varlığının önemli bir kısmını teşkil ettiği yönünde delil olmadığı, anılan davalının borçlunun işleri ve emtianın önemli bir kısmını devir almadığından İİK"nun 280.madde koşullarının oluşmadığı, satıştan önce borçlu ile üçüncü kişinin faaliyet alanlarının aynı olmadığı, 14 nolu parselin tapudaki bedeli ile gerçek değeri arasında önemli oransızlık olmadığı, davalı ..."in borçlunun mali durumunu bilebilecik şahıslardan olduğunun ispatlanmadığından bahisle bu taşınmazlara ilişkin davanın reddine, 986 parselin satışında ivazlar arasında bedel farkı olduğu ve davalı ..."nin alım gücü olmadığı, taşınmazı ..."den
satın alan dördüncü kişi ... Piliç Ltd. Şti ile borçlu şirketin ortaları arasında organik bağ olan dava dışı ... Gıda Ltd. Şti. ile ticari ilişkisi olduğu dolayısı ile borçlunun mali durumunu bilebilecek şahıslardan olduğunun anlaşıldığı gerekçesi ile bu taşınmaz yönünden davanın kabulüne, Ziraat Bankası AŞ."nin HMK"nun 65.maddesine göre ayrı dava açmadığı gibi asli müdahale talebinin kabulüne karar verilmediğinden anılan banka yönünden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiş; hüküm davacı vekili ile davalılar ... Gıda Ltd. Şti, ... Toptan Gıda Ltd. Şti., ..., ... Piliç Ltd. Şti ve asli müdahil Ziraat Bankası A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf mahkemesi yaptığı yargılama sonunda, dava konularından 171 ada 2 parselin İİK"nun 280.maddesi anlamında işyeri devri olduğu ve belirtilen maddede geçen işyeri devri koşullarının gerçekleşmediği ve borçlu ile davalı ... Gıda Ltd. Şti."nin faaliyet alanlarının aynı olduğundan borçlunun içinde bulunduğu mali durumu bilebilecek şahıslardan olduğu, 14 nolu parselin satışında ivazlar aarasında bedel farkı olduğu gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile davalılar ... Gıda Ltd. Şti. vekilinin istinaf isteminin reddine, 986 parselin satışında ivazlar arasında fark olduğu, davalı ... Piliç Ltd. Şti"nin borçlunun içinde bulunduğu mali durumu bilebilecek şahıslardan olduğu sabit olduğu gerekçesi ile davalılar ... ve ... Piliç Ltd. Şti. vekilinin istinaf isteminin reddine, Ziraat Bankası AŞ istinaf isteminin hukuki yarar yokluğundan reddine ve borçlu ... Toptan Gıda Ltd. Şti. vekilinin istinaf isteminin ise iptali istenen tasarrufların borçtan sonra yapılmış olduğu, Kati aciz belgesinin geçerli olduğu, aciz halinin ispat edildiği, tasarrufun iptali davasında, tasarrufu iptal edilen tasarruf işlemleri ve tarafları yönünden davanın birlikte yürütülmesinin usulüne uygun olduğu, tasarrufun iptali davasının borçlu, 3.kişi ve kötü niyetli 4.kişilere karşı açılabileceği, bu açıdan ayni ve rehni takyidat sahiplerinin davaya dahil edilmesine ilişkin istinaf talepleri ile zamanaşımı itirazlarının yerinde olmadığından bahisle reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar ... Gıda Ltd. Şti, ..., ... Toptan Gıda Ltd. Şti. ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK 277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı ... Gıda Ltd. Şti. vekilinin tüm, davalı borçlu ... Toptan Gıda Ltd. Şti. vekilinin aşağıda yazılı bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Tasarrufun iptali davalarının dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278.maddesinde akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır. Keza İİK.nun 280.maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan İİK.nun 279.maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır.
Somut olayda, davalı ... aleyhine açılan davanın kabulü ile istinaf isteminin reddine karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamı ve mevcut delil durumuna uygun düşmemiştir.
Dava koşulları yönünden dosya incelendiğinde, davacının alacağının 28.04.2010, 08.05.2010 ve 17.05.2010 keşide tarihli çeklere dayandığı, tasarurfların bu tarihlerden sonra yapıldığı, borçlu hakkındaki takiplerin kesinleştiği, alacağın gerçek olduğu, 18.04.2013 tarihli 501.650,47 TL
meblağlı kat"i aciz belgelerinin düzenlendiği ve davanın İİK 284.maddesinde öngörülen 5 yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konularından 14 nolu parsel, 20.09.2010 tarihinde satılmış aciz belgesi ise 18.04.2013 tarihinde alınmıştır. İİK"nun 278/2.maddesinde belirtelin 2 yıllık süre geçtiği gibi davalı ..."in borçlu şirket ortakları ile akrabalık, yakınlık ya da borçlu şirketin mali durumunu bilebilecek şahıslardan olduğu da ispatlanmamıştır. Kaldıki taşınmaz tapuda 150.000,00 TL bedel ile davalı ..."e satılmış, bilirkişi ise taşınmazın satış tarihindeki değerini 398.828,00 TL olarak belirlemiştir. Anılan davacı bu satışa ilişkin olarak 20.09.2010 tarihil 105.000,00 TL ve 45.000,00 TL tarla satışan ilişkin olduğunu belirtir, iki adet banka dekontu sunmuştur. Tapu kaydı resmi belge niteliğinde olduğundan ve bu belgede yazılı olan bedelin ödendiği belirtildiğinden yeniden ödemeye ilişkin olarak belge aranması doğru değildir.. Tapuda gösterilen değerin üzerine davalının sunduğu banka dekontlarındaki ödemeler ile birlikte toplam 290.000,00 TL ödeme yapıldığı ispatlandığından ivazlar arasında önemli bir oransızlık olduğundan söz edilemeyeceğinden anılan davalı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde kararın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
3-Davalı ... vekilinin temyizine gelince, 986 nolu taşınmaz 10.11.2010 tarihinde borçlu tarafından davalı ..."ye satılmıştır. Aciz belgesi ise 18.04.2013 tarihinde alınmıştır. İİK"nun 278/2.maddesinde belirtelin 2 yıllık süre geçtiği gibi davalı ..."nin borçlu şirket ortakları ile akrabalık, yakınlık ya da borçlu şirketin mali durumunu bilebilecek şahıslardan olduğu da ispatlanmadığından anılan davalı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi isabetli olmamıştır.
Kabule göre ise, davalı ... hakkındaki dava ilk derece mahkemesinde kabul edilmiş, istinaf istemi de istinaf mahkemesi tarafından red edildiği ve hakkında yeni bir hüküm kurulmadığı halde, yeni bir karar tesis edilmiş gibi istinaf karar harcından sorumlu tutulması da hatalı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Gıda Ltd. Şti. vekilinin tüm, davalı borçlu ... Toptan Gıda Ltd. Şti. vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ile davalı ... Toptan Gıda Ltd. Şti. vekilinin diğer temyiz itirazlarının kabulüne, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ile davalı ... Toptan Gıda Ltd. Şti. vekilinin diğer temyiz itirazlarının kabulü ile temyize konu yerel mahkeme kararının HMK 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, HMK 373/1 maddesi gereğince istinaf mahkemesinin kararının kaldırılarak HMK’379/2 maddesine göre dosyanın kararı veren İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davalı ... Gıda Ltd. Şti."nden alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar ... ve ..."ye verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı ... Gıda Ltd. Şti yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 13,00 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ... Gıda Ltd. Şti."nden alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Toptan Gıda Ltd. Şti., ... ve ..."ye geri verilmesine 15/10/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.