8. Hukuk Dairesi 2010/529 E. , 2010/3086 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Boşanmadan sonra açılan tazminat (katkı payı alacağı)
Ali ... ile ... (...) aralarındaki boşanmadan sonra açılan tazminat (katkı payı alacağı) davasının reddine dair Adana 4. Aile Mahkemesinden verilen 26.10.2009 gün ve 206/980 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, dava dilekçesinde; vekil edeni ile davalı ... (...)"ın Adana 1.Aile Mahkemesinin 2006/625 Esas sayılı dosyası ile boşandıklarını, bu evlilikten önce vekil edeninin iş kazası geçirdiğini, belden aşağısının kesildiğini, sağlıklı olduğu 15-20 yıl öncesinde biriktirdiği imkanlarıyla 9825 ada 4 sayılı parsele konu arsayı aldığını, üzerine üç katlı ev yaptırdığını, ilk eşinin ölümü üzerine davalı ...’le evlendiğini, evin zemin katını oğlu Zülküf ...’e, birinci katını kızı ... ...’e ve ikinci katını da davalının üzerine geçirdiğini, binanın 1999 yılında yapıldığını, davalının evi üzerine geçirmesinden sonra her türlü bahanelerle çocuklara bağışlanan hisseleri de satış gösterilmesine karşılık bedel ödemeden adına intikal ettirdiğini ve bu işleri tamamlayınca da davacı eşini ve çocuklarını evden uzaklaştırdığını, herhangi bir eşya vekil edenine vermediğini, evden kovduğunu vekil edeninin hiçbir eşya almadan evden ayrılmak zorunda kaldığını, mevcut eşyalar ile taşınmaz üzerinde yasal hakları bulunduğunu, değerlerinin tespiti ile elde edilen bedelin vekil edenine ödenmesine ve davalının kabul etmemesi halinde ½ oranında aynen teslimine karar verilmesini istemiş, 16.10.2008 günlü yargılama oturumunda ise davacı vekili menkul eşyalarla ilgili dava bakımından harç yatırmadıklarını isteklerinin sadece taşınmazla ilgili olduğunu ve taşınmazın ½ değerini istediklerini bildirmiştir.
Davalı vekili, davacı iddialarının hiçbirisinin doğru olmadığını davanın haksız açıldığını ve reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, uyuşmazlık konusu taşınmazın davacı ...’nin eşi ölen... ... ile mirasçısı olan davacı ... ve ...’e intikal ettiğini, daha sonra davacı kendisine intikal eden ¼ payı 04.08.2000 tarihinde davalıya sattığını, ...’ün de ¼ payını ...’ya sattığını, ...’nın da kendisine ait ¼ payı 2001 yılında davalı ...’e satıp devrettiğini, ...’de kalan ¼ payın da daha sonra Ülgen’e geçtiğini, taşınmazdaki payların tamamının böylece davalı ...’de toplandığını, tarafların 21.12.1998 tarihinde evlendiklerini, 15.6.2006 tarihinde davalı ... tarafından açılan ve 09.07.2007 tarihinde kesinleşen boşanma kararıyla boşandıklarını, evlendikleri tarihte aralarında mal ayrılığı rejimi bulunduğunu, davalı ... dava konusu taşınmazı taraflar arasındaki mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu süre içerisinde tapudan satış bedelleri peşin ödenmiş şekilde satın aldığını, davacı ...’nin davalı ... adına kayıtlı olan taşınmazın alımında bir katkısının tespit edilmediğini, mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde satın alınan taşınmaz, adına kayıtlı eşe ait olacağını gerekçe göstermek suretiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK.nun 202, 218, 219 ve 231.maddeleri gereğince açılan yasal edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilmiş taşınmaz nedeniyle edinilmiş mallara katılma alacağı isteğine ilişkindir.
Taraflar 21.12.1998 tarihinde evlenmişler, davalı ... (...) tarafından 15.06.2006 tarihinde Adana 1.Aile Mahkemesinde açılan ve 09.07.2007 tarihinde kesinleşen 2006/625 Esas, 2007/473 Karar sayılı kararıyla boşanmışlardır. Evlenme tarihinden 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar 743 sayılı TMK.nun 170.maddesi gereğince eşler arasında mal ayrılığı, 01.01.2002 tarihinden boşanma davasının açıldığı 15.06.2006 tarihine kadar edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. Boşanma davasının açıldığı 15.06.2006 tarihinde TMK.nun 225.maddesi gereğince başka bir mal rejimi de seçilmediğinden edinilmiş mallara katılma rejimi sona ermiştir.
Uyuşmazlık konusu taşınmazın adına kayıtlı bulunduğu davacı ...’nin ilk eşi... ...; dosya arasında bulunan nüfus aile kayıt tablosuna göre 20.08.1996 tarihinde ölmüştür. 30.04.1999 tarihinde taşınmaz ölen... adına tapuda kayıtlıdır. 04.08.2000 tarihinde tapuda yapılan intikal ile taşınmazın ¼’ü ...’e, ¾’ü ise kızı ... ...’e intikal etmiş, aynı gün yapılan satışla aynı taşınmazın 2/4 payı davalı ... (...)"a satılmış, ¼"er payı ise ... ... ile ... ...’e intikal etmiştir. 19.04.2001 tarihinde tapuda yapılan satış ile dava konusu taşınmazın ¾’ü davalı ... (...)’a geçmiş, ¼’ü ise ... ... adına kalmıştır. 03.08.2005 tarihinde ise, ... ... ¼ payını davalı ... (...)’a satmış ve böylece taşınmazın tamamı bu tarihte davalıya geçmiştir. Davalı ... 05.09.2006 tarihinde taşınmazı bir bütün olarak üçüncü kişiye sattığı saptanmış, ancak 13.02.2007 tarihinde geri almıştır. Taşınmazın tamamı hali hazırda davalı ... adına tapuda kayıtlı bulunmaktadır.
Yapılan açıklamalar gözönünde tutulduğunda taşınmaz, davacı ...’nin ölü eşi adına tapuda kayıtlı iken yapılan satış ve devirlerle tamamı davalı ... (...)’a geçmiştir. Tapuda yapılan tüm satışlar bağış kabul edilse dahi ¼ pay sahibi ... ...’e ait pay 03.08.2005 tarihinde edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olduğu dönemde davalı ... (...) tarafından satın alınmıştır. Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir (TMK.222/3). TMK.nun 6 ve 222.maddeleri gereğince herkes iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür. Davalı, ... ...’e ait 03.08.2005 tarihinde aldığı ¼ payı, kişisel malıyla aldığını kanıtlamadığı sürece aynı kanunun 222/son fıkrası gereğince edinilmiş mal olduğunun kabulü gerekir.
Şu halde; 03.08.2005 tarihinde ... ...’den davalı tarafından satın alınan ¼ payı üzerinden TMK.nun 231.maddesi gereğince davcıya düşen artık değerinin yani edinilmiş mallara katılma alacağının hesaplanması gerekir. Aynı kanunun 236. maddesi gereğince hesaplanacak artık değerin yarısı üzerinde davacının hakkı bulunmaktadır. O halde mahkemece yapılacak iş; davacı vekilinin 16.10.2008 günlü yargılama oturumunda mülkiyet değil bedelin ½’sini istediği gözetilerek mahkemece eklenecek değerlerden ( TMK m. 229 ) ve denkleştirmeden (TMK m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere davalı eşin edinilmiş mallarının (TMK m.219 ) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK m.231 ) yarısı üzerinden (TMK m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da gözönünde tutularak hüküm kurulması gerekmektedir. Somut olayda taşınmazın ¾’ü yapılan satış ve devirlerle mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde davalıya geçmiş olduğundan edinilmiş mallara katılma rejimi döneminde 03.08.2005 tarihinde ... ... tarafından satılan ¼ pay esas alınarak artık değerin hesaplanması ve bunun toplamı üzerinden yarısının edinilmiş mallara katılma alacağı olarak hüküm altına alınması gerekir. Mahkemenin bu yöne ilişkin red gerekçesi açıklanan nedenlerle yerinde bulunmamaktadır.
Az önce de değinildiği gibi 9825 ada 4 sayılı parsel ve üzerindeki taşınmazın ¾ payı yapılan satış ve devirlerle davalı ... (...)’a geçmiş olup, gerçekte satış olmayan bu işlemin bağış olarak kabulü gerekir. Borçlar Kanununun 244 ve devamı maddeleri gereğince yöntemine uygun bir biçimde bağıştan dönme için açılmış dava ve isteği bulunmadığına göre davacı vekilinin ¾ paya yönelik temyiz itirazları bu bakımdan yerinde bulunmadığından reddiyle ¾ paya ilişkin hüküm bölümünün ONANMASINA,
Davacı vekilinin, davalı tarafından ... ...’den satın alınan ¼ paya yönelik temyiz itirazları ise yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün bu miktarla sınırlı olmak üzere HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 15,60 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 1,55 TL’ nin temyiz eden davacıdan alınmasına 08.06.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.