MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucunda, ... İlçesi Yüreğil Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 136 ada 131 parsel sayılı 157.932,20 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, mera olarak sınırlandırılarak mahsus sicile kaydedilmiş; ... Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 130 ada 234, 133 ada 35, 135 ada 71, 137 ada 28, 146 ada 26, 147 ada 85 ve 86 parsel sayılı sırasıyla 7.338.42, 15.906.82, 382.456.03, 3.091.41, 54.440.02, 2.750,48 ve 1.596,44 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar ise ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit edilmiş, ancak 135 ada 71 parsel sayılı taşınmaz daha sonra alınan komisyon kararıyla mera olarak sınırlandırılarak mahsus sicile kaydedilmiştir. Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, miras yoluyla gelen hak ve taksime dayanarak çekişmeli 137 ada 28, 147 ada 85 ve 86 parsel sayılı taşınmazların tamamı, diğer taşınmazların ise bir bölümü hakkında tapu iptali ve tescil istemiyle ayrı ayrı dava açmıştır. Mahkemece dosyaların birleştirilmesi suretiyle yapılan yargılama sonunda çekişmeli 133 ada 35 parsel sayılı taşınmaz hakkında açılan davanın reddine, diğer taşınmazlar hakkında açılan davanın kabulüne, çekişmeli 130 ada 234 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 1.975,61 metrekare yüzölçümündeki bölümünün, 135 ada 71 parsel sayılı taşınmazın (C) harfi ile gösterilen 7.883,83 metrekare yüzölçümündeki bölümünün, 137 ada 28, 147 ada 85 ve 86 parsel sayılı taşınmazların tamamının, 146 ada 26 parsel sayılı taşınmazın (D) harfi ile gösterilen 1.426,26 metrekare ve (E) harfi ile gösterilen 5.252,36 metrekare yüzölçümündeki bölümlerinin, 136 ada 131 parsel sayılı taşınmazın (F) harfi ile gösterilen 2.796,03 metrekare yüzölçümündeki bölümünün tapu kayıtlarının ayrı ayrı iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalı Hazine vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 130 ada 234 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümü, 135 ada 71 parsel sayılı taşınmazın (C) harfi ile gösterilen bölümü, 146 ada 26 parsel sayılı taşınmazın (D) ve (E) harfleri ile gösterilen bölümleri, 136 ada 131 parsel sayılı taşınmazın (F) harfi ile gösterilen bölümü ile 137 ada 28, 147 ada 85 ve 86 parsel sayılı taşınmazların tamamı üzerinde davacı taraf yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği, 133 ada 35 parsel sayılı taşınmazın ise hali arazi vasfında olduğu kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli değildir. Şöyle ki, çekişmeli 135 ada 71 ve 136 ada 131 parsel sayılı taşınmazlar, kadastro çalışmaları sonucunda mera olarak sınırlandırılmış ve mahsus sicile kaydedilmişlerdir. Meraların mülkiyet hakkı Hazineye, kullanım hakkı ise ilgili köy ya da belediye tüzel kişiliğine aittir. Her ne kadar dava, Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliği ile Yüreğil Köyü Tüzel Kişiliği hasım gösterilerek açılmış ise de, karar tarihinden önce 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazların bulunduğu Kayseri İli Büyükşehir Belediyesi statüsüne kavuşturulmuş, aynı zamanda büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, büyükşehir belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmışlardır. Hal böyle olunca, çekişmeli 135 ada 71 ve 136 ada 131 parsel sayılı taşınmazların bağlı bulunduğu ... Belediye Başkanlığı ile Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın ilgili kamu tüzel kişilikleri olarak davaya dahil edilmeleri gerekirken, bu husus düşünülmeden ve yöntemince taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında karar verilmesi isabetsizdir.
Diğer taraftan, gerek 135 ada 71 ve 161 ada 131 parsel sayılı taşınmazlar, gerekse de dava konusu tüm taşınmazlar yönünden işin esası hakkında yapılan inceleme ve araştırma da yetersizdir. Şöyle ki; bir taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği ile kullanım şekli ve süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olup, kadastro tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait farklı evrelerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi tarafından inceleme yapılarak çekişmeli taşınmazların fotoğrafların çekildiği tarihlerdeki nitelikleri ve kullanım durumlarının kesin olarak saptanması gerekirken somut olayda bu tarihlerden çok öncesine ait 1955 yılı hava fotoğrafları üzerinde yapılan incelemeyle yetinilmiştir. Kaldı ki, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenen raporun sonuç kısmında da bu hususa işaret edilmiş ve tespit tarihinden geriye doğru yirmi yıl öncesine ait fotoğraflar getirilip incelendiğinde daha sağlıklı rapor verilebileceği belirtilmiş, ancak buna rağmen belirtilen dönemlere ilişkin hava fotoğrafları getirtilip incelenmeden karar verilmiştir. Ayrıca, çekişmeli taşınmazların bir kısmı kadastro sırasında mera olarak sınırlandırılmalarına rağmen komşu köylerden mahalli bilirkişi dinlenilmemiş ve yöntemince mera araştırması yapılmamıştır. Öte yandan, çekişmeli taşınmazların tamamının mera ya da ham toprak olarak tespit edilmeleri ve taşınmazların üzerinde yirmi yıllık zilyetlik süresini ispata yarayacak nitelikte ağaç ve muhtesat bulunmaması nedeniyle, ayrıntılı şekilde zilyetlik ve nitelik araştırması yapılması ve üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulundan bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınması gerekirken hüküm, kurmaya elverişli bulunmayan tek kişilik ziraatçı bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesi de isabetsizdir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle, çekişmeli 135 ada 71 ve 136 ada 131 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ... Belediye Başkanlığı ile Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı davaya dahil etmek üzere davacı tarafa yöntemine uygun şekilde süre ve imkan tanınmalı, bu yolla taraf teşkili sağlandıktan sonra adı geçen davalıların varsa davaya karşı savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, kadastro tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait farklı evrelerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı, bu fotoğraflardan yararlanılarak üretilmiş memleket haritaları ile en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları ilgili kurumlardan getirtilerek dosya arasına konulmalı, çekişmeli taşınmazlara ilişkin varsa mera tahsis kararı ve haritası temin edilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan ve komşu köyler ile çekişmeli taşınmazların bulunduğu köylerde ikamet eden yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi ve üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki nitelikleri, kamu orta malı mera olup olmadıkları, meradan açılıp açılmadıkları, mera alanları ile aralarında doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, öncesi itibariyle imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise ne şekilde imar-ihya edildikleri ve imar-ihya çalışmalarının kim tarafından ne zaman tamamlandığı, taşınmazların ilk zilyetlerinin kim olduğu, kimden kime ne zaman ve ne şekilde intikal ettikleri, kim tarafından hangi tarihten beri hangi tasarruflarla zilyet edildikleri ve taşınmazlar üzerindeki ağaçların kim tarafından ne zaman dikildikleri hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasında çelişkiler oluştuğu takdirde yöntemine uygun şekilde yüzleştirme yapılarak çelişkiler giderilmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellerin tespit tutanakları ve dayanaklarıyla denetlenmeli; ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların tarımsal niteliklerini, kamu orta malı mera olup olmadıklarını ve meradan açılıp açılmadıklarını bildiren, çekişmeli taşınmaz bölümleri ile mera alanları arasında doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını ve zilyetliğin sürdürülüş şeklini ve süresini duraksamasız şekilde ortaya koyan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapılarını, eğimlerini ve bitki desenlerini irdeleyen, taşınmazlar üzerinde bulunan ağaçların adetlerini, yaşlarını, aşılı iseler aşı yaşlarını ve cinslerini açıklayan, önceki ziraat bilirkişi raporlarını değerlendiren, taşınmaz bölümlerinin değişik yönlerden çekilmiş ve sınırları işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki nitelikleri, kamu orta malı mera olup olmadıkları, ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadıkları ve kullanımın hangi tarihten itibaren başladığı hususlarında ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli, memleket haritaları ile uydu fotoğrafları da yapılacak inceleme sırasında dikkate alınmalı; fen bilirkişisinden, keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir krokili rapor aldırılmalı, varsa mera tahsis haritasının kapsamı kroki üzerinde gösterilmeli, çekişmeli taşınmazların yakın plan renkli fotoğrafları çektirilerek nizalı bölümlerin sınırları fotoğraflar üzerinde işaretlenmeli, bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle ve taraf teşkili sağlanmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı vekili ile davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.06.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.