22. Hukuk Dairesi 2017/25259 E. , 2019/20247 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili davacının iş sözleşmesini evlilik nedeniyle feshettiğini belirterek kıdem tazminatı ile ücret alacağının tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının evliliğini bahane ederek iş sözleşmesini feshettiğini, işverence davacının çeşitli eğitimlere gönderildiğini, davacının yerine yeni bir personel temin edilinceye kadar çalışması gerekirken işvereni zor durumda bırakarak işten ayrıldığını, davacının iş güvenliği uzmanlığı için masrafların işverence karşılandığını, 4.900.00TL tutarındaki masrafın davacıyla yapılan sözleşme gereği iadesinin gerektiğini, ücret alacağı bulunmadığını, mahkemenin davayı kabulü halinde takas mahsup def’inde bulunduklarını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre hatalı görülen kısımlar resen düzeltilerek ve 4.900.00 TL eğitim gideri kıdem tazminatı alacağından mahsup edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında, davacının hak kazandığı alacaklarının takas edilip edilemeyeceği noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 139. maddesi uyarınca, iki kişi, karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise her biri alacağını borcuyla takas edebilir. Alacaklardan biri çekişmeli olsa bile takas ileri sürülebilir.Davalının, dava dayanağı olayı ve borcun varlığını inkâr etmeden, borçlu bulunduğu edimi, özel bir sebebe dayanarak yerine getirmekten kaçınmasına imkan veren hakka def’i denir. Def’iler, dava dilekçesine cevap verilirken ileri sürülmelidir. Aksi halde, davalı "savunmanın genişletilmesi yasağı" ile karşılaşabilir. Def’iler, davada ileri sürülmedikçe hakim tarafından kendiliğinden dikkate alınmazlar. Takas bir def’idir. Bu itibarla, ileri sürülmedikçe kendiliğinden dikkate alınamaz.Takas, karşılık dava olarak ileri sürülebileceği gibi, def"i olarak da ileri sürülebilir. Takasın def"i olarak ileri sürüldüğü davada, takas ve mahsup sonucu kalan ve hüküm altına alınan miktar üzerinden yargılama harcı alınacak, takas ve mahsup def"i sebebi ile reddedilen miktar üzerinden ileri süren yararına vekâlet ücreti ve yargılama giderine karar verilecektir.6098 sayılı Kanunu"nun 144. maddesinde, işçi ücretlerinin rıza bulunmadan takas edilemeyeceği düzenlenmiştir.Somut olayda, davalı tarafından, davacıya iş güvenliği eğitimi için kurs ücreti, uçak bileti, konaklama ücreti, eğitim süresince yıllık izinli gösterildiğinden yıllık izin ücreti olmak üzere 4.900,00 TL harcama yapıldığı ve davacının bu gider karşılığı 01.08.2014 tarihinden itibaren 5 yıl yani 01.08.2019 tarihine kadar İş Güvenliği Uzmanı olarak ücretsiz danışmanlık yapacağına dair aralarında sözleşme yaptıkları beyan edilmiştir. Davacı ise sözleşmenin işverence haksız bir şekilde üstün gücünü kullanarak zorla imzalatıldığından geçersiz olduğunu, tek taraflı olduğunu ayrıca eğitim giderlerinin işçiden talep edilemeyeceğini beyan etmiştir. Davacı işçi tarafından kabul edilmiş kesin ve muaccel bir alacak söz konusu olmadığından eğitim gideri olarak beyan edilen alacağın kıdem tazminatından mahsubu hatalı olmuştur. Mahkemece, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.SONUÇ: Bu nedenlerle mahkeme kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 05.11.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.