MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, dernek üyeliğinden çıkarma kararının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 21.06.2016 gününde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY

Dava, dernek üyeliğinden çıkarma kararının iptali istemine ilişkindir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Umumi Heyeti, 20.09.1950 tarihli .../10 sayılı kararı ile;
"Muayyen sebeplerden dolayı bir azanın cemiyetten ihraç olunabileceği nizamnamede kabul edilmiş olan hallerde, ihraç edilen aza, ihraç için gösterilen sebeplerin tahakkuk etmediğinden veya ihraç kararının şekil bakımından sakat olduğundan bahisle ihracın iptali için dava açabileceğine, dayanılan sebebin keyfiyeti ve mahiyeti bakımından ihracın caiz olmadığı yolunda dava açamayacağına" karar vermiştir.
.

01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 67’nci maddesi de, yukarıdaki içtihadı birleştirme kararına paralel olarak şu hükmü getirmiştir.
"Tüzükte üyelerin çıkarılma sebepleri gösterilebilir.
Tüzükte çıkarma sebepleri gösterilmişse, çıkarma kararın bu sebeplerin haklı sayılamayacağı iddiasıyla itiraz edilemez.
Tüzükte çıkarma sebebi düzenlenmemişse üye, ancak haklı sebeplerle çıkarılabilir. Bu çıkarma kararına, haklı sebep bulunmadığı ileri sürülerek itiraz edilebilir."
İçtihadı birleştirme kararı ve yasadaki düzenleme birlikte ele alındığında şu sonuca ulaşılmaktadır. Tüzükte çıkarma sebepleri gösterilmişse, çıkarılan üye gösterilen bu sebebin tahakkuk etmediğinden (gerçekleşmediğinden) veya çıkarma kararının şekil bakımından sakat olduğundan bahisle bu karara itiraz edebilecek, gösterilen sebebin mahiyeti bakımından ihracı gerektirmediği yolunda bir itiraz ileri süremeyecektir. Eğer tüzükte çıkarma sebepleri gösterilmemişse, çıkarılan üye haklı sebep bulunmadığını ileri sürerek itiraz edebilecektir.
Somut olayda, davalı demeğin tüzüğünde "üyelikten çıkarılma" sebepleri gösterilmiştir. (Tüzük m. 10) Davacı, Tüzüğün 10"ncu maddesinin (c) bendinde gösterilen sebebe dayanılarak üyelikten çıkarılmıştır. Bu bentte "veteriner hekimliğe ve derneğin amaçlarına aykırı hareket etme" çıkarma sebebi sayılmıştır. Çıkarılan üye, yönetim kurulunca 15.12.2012 tarihinde alınan çıkarma kararına karşı, derneğin en yetkili karar organı olan genel kurula itiraz etmiş, genel kurul 06.04.2013 tarihinde yapılan davacının da katıldığı olağan toplantısında, bu itirazı görüşüp karara bağlamış, çıkarma kararını uygun bulmuştur.
Davacının, üyelikten çıkarılmasına sebep olan olay, "dernek tüzel kişiliği ile derneğe ait lokal işletmecisi arasındaki yargıya intikal etmiş olan uyuşmazlıkta, işletmeci lehine, dernek aleyhine tanıklık ederek meslektaşlarını diğer meslek grubu karşısında küçük düşürmek” olarak gösterilmiştir. Dava ile, davacının, eyleminin, mahiyeti bakımından üyelikten çıkarmayı gerektirmediği iddia edilmektedir. Başka bir ifade ile, çıkarmanın haklı sebebe dayanmadığı ileri sürülmektedir. Çıkarma sebebi tüzükte gösterildiğine, çıkarılan üyenin itirazının çıkarma sebebinin sübut bulmadığına veya şekil bakımından sakat olduğuna ilişkin olmayıp, eyleminin mahiyeti bakımından itirazı gerektirmediğine ilişkin olmasına göre, yukarda yer verilen içtihadı birleştirme kararı ve Türk Medeni Kanununun 67/...’nci maddesi hükmü karşısında, davanın reddi gerekirken, çıkarmanın "haklı sebebe" dayanmadığı gerekçesiyle kabul kararı verilmesi doğru bulunmamıştır. Hükmün açıklanan sebeple bozulması gerektiği düşüncesiyle sayın çoğunluk görüşüne katılamıyorum. 21.06.2016