MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ve davalılardan Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 2000/8-31.12.2004 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde hizmet akdine dayalı olarak geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kısmen kabulü ile, 2000/8-31.08.2002 tarihleri arası döneme ilişkin talebin hak düşürücü süre yönünden reddine, 01.12.2003-05.12.2003 tarihleri arasında davalı ... ltd şti"ne iş yerinde hizmet akdine dayalı eylemli olarak günün asgari ücreti ile çalıştığının tespitine fazlaya dair talebin reddine karar verilmişse de, varılan sonuç eksik incelemeye dayalı olduğundan usul ve yasaya uygun değildir.
Gerçekten, bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86.(506 Sayılı Yasanın 79) maddesi olan bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin, işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli, daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmanın konusu, niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli ve dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde çalışan işyerinde kayıtlı bordro tanıkları yada komşu ve yakın işyerlerinde çalışan kayıtlı tanıklar olması sağlanarak çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak şekilde belirlenmelidir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-532, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579, 2004/21-479-578 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda ise, yazılı şekilde tespitine karar verilen çalışmalar yönünden mahkemece inceleme yapılmış ise de; incelemenin yukarıda açıklanan şekilde yapılmadığı ortada olup, nizalı dönemin tamamına ilişkin davalı işverenlen tarafından verilmiş bordro bulunmadığı gibi, beyanların alınan tanıkların dava konusu dönemin tamamında çalışmalarının olmadığı, komşu işyeri çalışanı olduğu söyleyen tanıkların hizmet cetvelleri alınmadığından kayıtlı kişilerden olup olmadığının tespit edilemediği ve bu tanıkların beyanlarının da davacının işe giriş çıkış tarihlerini belirlemeye yeterli olmadığı, bu haliyle yazılı şekilde hüküm kurmanın hatalı olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan; davacının sigortalı çalışmalarının Kuruma kısmen bildirildiği hallerde, eksik bildirimlere yönelik olarak açılan davada hak düşürücü süre işlemeyeceği hususu gözardı edilerek mahkemece gerekçesiz bir şekilde bir kısım çalışmaların hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesi ile reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, yukarıda açıklandığı şekilde inceleme yapılmakla birlikte özellikle işverence ...’na verilmiş dönem bordrolarında kayıtlı, davacı ile aynı dönemde birlikte çalışmış başka tanıklar saptanarak, bu tanıkların bilgilerine başvurmak, tanıkların uzun yıllara dayalı çalışma iddiasında ne şekilde bilği sahibi oldukları dahi ayrıntılı olarak sorulduktan ve gerektiğinde işverene komşu işyerlerinin kayıtlarına geçmiş kişileri veya benzer işi yapanların kayıtlarına geçmiş kimseleri tespit edip, kayıtlarını isteyerek dinlemek ve 2000-2002 yılları arasındaki süre yönünden de hak düşürücü süre geçmeyeceğinden işin esasına girilip, tüm deliller toplandıktan sonra delilleri takdir edip gerektiğinde bilirkişi raporu da alarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı ve davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 27.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.