MAHKEMESİ :(KAPATILAN) 3.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul(Kapatılan) 3.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi"nce verilen 14/06/2016 gün ve 2015/226-2016/125 sayılı kararı onayan Daire"nin 25/06/2018 gün ve 2016/13769-2018/4746 sayılı kararı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar vekili; müvekkillerinin TPMK nezdinde tescilli “FAIRY” ibareli tanınmış markaların sahibi olduğunu, ayrıca müvekkilinin bulaşık deterjanı ürünleri için tescilli 2012/36615 sayılı “şekil” markası bulunduğunu, bu “şekil” markasına konu şişe biçiminin “FAIRY” ürünü ile özdeşleştiğini, davalı şirketin müvekkilinin tanınmış şişe şeklini birebir taklit ederek üretip sattığının Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2014/105 D.İş sayılı tespit dosyası ile tespit edildiğini, bu durumun müvekkillerinin marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürerek markaya tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ile men ve ref"ine, iltibas yaratan şişelerin toplatılarak imhasına, şişelerin üretiminde kullanılan araçların imhasına, davalının www.tepeplastik.com.tr adlı sitesinde ki markaya tecavüzlü sayfalara erişimin engellenmesine ve ürünlerin kullanıldığı sosyal medya hesaplarında ki tecavüzlü ürünlerin bulunduğu sayfaların çıkartılmasına, 50.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; müvekkilinin sipariş üzerine plastik kalıp hazırlayarak ambalaj, şişe vs. ürünleri ürettiğini, müvekkilinin genel temizlik malzemesi ambalajı sattığını bulaşık deterjanı satmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; davalı tarafından üretilen şişelerin genel gövde formlarının ve tasarım öğelerinin yüzey üzerindeki doku ve hareketlerinin tüketici yönünden birbirinden ayırt edilemeyecek düzeyde benzer olduğu, davacının şişe şekil markasına davalının ürettiği deterjan şişesi ambalajı ile tecavüzde bulunduğu, bu fiilinin ayrıca haksız rekabet oluşturduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalı eyleminin markaya tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti ile men ve refine, anılan şişelerle ile ilgili materyal mevcut ise toplatılarak imhasına, şişelerin üretimi yapılan teçhizat ile ilgili dosyaya yeterli delil sunulmadığından üretim vasıtaları ve teçhizatların toplatılarak imhası talebinin reddine, davalının www.tepeplastik.com.tr adlı web sitesinde davacının şişe şekil markasına tecavüzü ürünler ile ilgili içerik bulunduğu takdirde bu tür sayfaların siteden çıkartılmasına, yine davalının instagram, tweetter ve facebook sayfalarında tecavüzlü şişelere ilişkin görseller mevcut ise bu sayfalarında kullanımının engellenmesine, takdiren 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazla talebin reddine, karar kesinleştiğinde özetinin ilanına dair verilen karar taraf vekillerinin temyiz istemi üzerine Dairemizce onanmıştır.
Bu kez davalı vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
1-Dava, marka hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi ve tazminat istemlerine ilişkindir.
Somut olayda, davacı vekili, davalının müvekkilinin “FAIRY+Damla Şekli” ve “ŞEKİL” (plastik şişe üzerinde damla ve kısmi dikey grafik çizgi) unsurlu markaları içeren plastik şişeleri izinsiz olarak üretip pazarlamak suretiyle marka hakkına tecavüz ve haksız rekabette bulunduğunu ileri sürmüş, davalı taraf ise, kendisinin sadece ambalaj üreticisi olduğunu, davacı gibi deterjan üretip satmadığını, davacının söz konusu plastik şişelerle ilgili tasarımının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, Mahkemece, davalının davacıya ait markada yer alan şişe ambalajının iltibasa yol açacak derecede benzerini üretmiş olması, üretilen şişelerin deterjan maddelerinde kullanılmak üzere üretilmiş olmaları nedeniyle marka hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, önlenmesine ve tazminata karar verilmiştir.
Dosya içerisinde mevcut marka tescil belgelerinden davacı tarafın dayandığı her iki markanın da TPMK Mal ve Hizmetler Sınıflandırma Listesi’ne göre sadece 3.sınıftaki temizlik maddelerine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Olaya uygulanacak 556 sayılı KHK’nın 61 ve 9/1.maddeleri uyarınca, marka hakkına tecavüzden bahsedebilmek için, söz konusu kullanımın markanın tescil kapsamındaki bir mal veya hizmete ilişkin olması zorunludur. Oysa, somut olayda, davacının dayanak markaları 3.sınıftaki temizlik ürünlerine ilişkin olmasına rağmen, davalının ticari faaliyeti 16.sınıftaki ambalaj mallarının üretim ve pazarlanmasına ilişkin olduğu halde, Mahkemece, davalının ürettiği plastik şişelerin içerisine ileride mutlaka deterjan konulacağı düşüncesiyle marka hakkına tecavüzün tespitine karar verilmesi doğru olmamıştır. Her şeyden önce, davalının internet sitesinde TDA 170, TDA 171 ürün koduyla üretilen plastik şişe ambalajlarının mutlaka temizlik maddelerinde kullanılacağı söylenemeyeceği gibi, bir an için ileride bu şişeler temizlik maddelerinin muhafazasında kullanılsa dahi, söz konusu kullanım kim tarafından yapılıyorsa marka hakkına tecavüz iddiası da o kişiye karşı ileri sürülebilecek olduğu halde, hatalı değerlendirmeye, marka hakkına tecavüzün tespitine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Öte yandan, davacının dayanak markaları “FAIRY+Damla Şekli” ve “ŞEKİL” (plastik şişe üzerinde damla ve kısmi dikey grafik çizgi) unsurlu markaları olup, davalının ürettiği plastik şişelerin üzerinde FAİRY ibaresi, damla şekli ve diğer grafik şekiller bulunmamaktadır. Davacı tarafın ileri sürdüğü ve ortaya koyduğu tek benzerlik olgusu, şayet davacı tarafından üretilen markalı mallardaki markayı ayırt edici kılan şekil unsurları çıkartılarak sadece ambalajların karşılaştırılması halinde görülecek olan benzerliktir. Diğer bir anlatımla, davalının özellikle 2012/36615 sayılı şekil markasında, markayı ayırt edici kılan grafik unsurlardan dolayı değil, bizatihi grafik unsurların üzerinde yer aldığı şişelerin benzerliğidir. Oysa 556 sayılı KHK’nın 5/2.maddesinde yer alan “Marka, mal veya ambalajı ile birlikte tescil ettirilebilir. Bu durumda mal veya ambalajın tescili marka sahibine mal veya ambalaj için inhisari bir hak sağlamaz” şeklindeki düzenleme uyarınca, ambalaj şekillerinin marka koruması üzerinde bir etkisi bulunmamaktadır. Söz konusu düzenlemenin temel amacı, ambalajlara ve ürün görünümlerine ancak tasarım koruması kapsamında yer vermektir. O nedenle, davacının şekil markasının ayırt edici unsuru “kuşak ve damla” şekil unsuru olup, bu şekil ile davalının üretimi arasında da markasal anlamda hiç bir görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunmamaktadır. Bu nedenle marka hakkına tecavüz iddiası yönünden davanın reddi gerekirken, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2-Mahkemece haksız rekabet iddiası yönünden de davanın kabulüne karar verilmiştir. Oysa, davalının üretimi sadece ambalaj mallarına ilişkin olup, davacının ambalaj üretimi bulunmadığı gibi satış ve pazarlaması da tamamen temizlik ürünlerine ilişkindir. Dairemizin yerleşik 21.03.2008 tarih ve 2008/1816 – 3687, 18.10.2018 tarih ve 2016/10703 - 2018/6467 sayılı kararlarında da zikredildiği üzere, davacı tarafla özdeşleşen bir ibarenin ya da ayırt edici işaretin ürünle birlikte kullanılmak suretiyle iş ürünleri ve buradan hareketle her iki ürünü pazarlayan firmalar arasında iltibasa yol açılması gerekmekte olup, farklı sektörlerdeki farklı faaliyette bulunan taraflar arasında TTK 55 m. anlamında bir haksız rekabetten de söz edilemez. Öte yandan, ancak tescilli tasarım koruması ile ve sınırlı süre ile elde edilecek hukuki korumanın, haksız rekabet kurallarıyla süre sınırsız olarak elde edilmesi de mümkün değildir. Bu nedenle haksız rekabet iddiası yönünden de davanın reddi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bu nedenle davalı tarafın KARAR DÜZELTME TALEBİNİN KABULÜ ile Dairemizin 25.06.2018 tarih ve 2016/13769 – 2018/4746 sayılı Onama İlamının kaldırılarak hükmün davalı taraf yararına bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) no’lu bentlerde yer alan gerekçelerle, davalı tarafın KARAR DÜZELTME İSTEMİNİN KABULÜ ile Dairemizin 25.06.2018 tarih ve 2016/13769 – 2018/4746 sayılı Onama İlamının kaldırılarak mahkemece kurulan hükmün BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harçlarının isteği halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 04/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.