Esas No: 2017/9680
Karar No: 2022/4590
Karar Tarihi: 13.06.2022
Danıştay 5. Daire 2017/9680 Esas 2022/4590 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Danıştay 5. Dairesi, bir öğretmenin 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listesinde ismine yer verilerek kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemin iptal edilmesi ve yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açtığı davanın reddiyle ilgili olarak yapılan temyiz başvurusunu reddetti. İdare Mahkemesinin incelenmeksizin reddine karar verdiği davada, Kanun Hükmünde Kararname'nin kanun niteliğini taşıyan hukuki bir düzenleme olduğu, dolayısıyla davacının kamu görevinden çıkarılması nedeniyle yönetsel, idari bir işlem bulunmadığına hükmedilmiştir. Bu karar, istinaf başvurusuna konu edilmiştir ve istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. Kanun Hükmünde Kararnamenin görülmesi gereken maddeleri arasında yer alan \"Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarma ya da ilişiğin kesilmesi\" maddesi, açıklamaları Daire kararında yer almayan 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 'Komisyonun oluşumu' başlıklı 1. maddesi
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/9680
Karar No : 2022/4590
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU :... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Erzurum İli Hınıs Anadolu İmamhatip Lisesinde öğretmen olarak görev yapan davacı tarafından, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemin iptaline ve bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararında; uyuşmazlıkta, kanun niteliğini taşıyan hukuki bir düzenleme ile davacının kamu görevinden çıkarılması nedeniyle davacı hakkında, davalı yönetimce kurulmuş yönetsel, idari davaya konu olabilecek bir işlemin varlığından söz edilmesine olanak bulunmadığından, işbu davanın esasının incelenme olanağı bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının istinaf başvurusunda bulunması üzerine ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; idari usullere aykırı şekilde ve savunma hakkı tanınmaksızın tesis edilen kamu görevine son verilmesine ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu, hakkında hiçbir somut bilgi ve belgenin gösterilmediği, adil yargılanma hakkının, masumiyet karinesinin, cezaların kanuniliği ve geçmişe yürütülmezliği ilkelerinin ihlal edildiği belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 334. maddesi uyarınca adli yardım talebi kabul edilmiş olan davacının, aynı Kanun'un 335. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder." düzenlemesi gereğince temyiz aşamasındaki adli yardım talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek ve dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Erzurum İli Hınıs Anadolu İmamhatip Lisesinde öğretmen olarak görev yapan davacı, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmıştır.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptaline ve bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Diğer yandan, UYAP ortamında yapılan inceleme sonucunda, davacının, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunduğu, başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun ise ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla reddedildiği ve anılan kararın Dairemizin 29/04/2022 tarih ve E:2021/5439, K:2022/2903 sayılı kararıyla onanmasına karar verilerek kesinleştiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
08/03/2018 tarih ve 30354 sayılı (mükerrer) Resmi Gazete'de yayımlanan 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un ''Komisyonun oluşumu'' başlıklı 1. maddesinde, "Anayasanın 120. maddesi kapsamında ilan edilen ve 21/7/2016 tarihli ve 1116 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla onaylanan olağanüstü hal kapsamında, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmuştur." hükmü; ''Komisyonun görevleri'' başlıklı 2. maddesinde, "(1) Komisyon, olağanüstü hal kapsamında doğrudan kanun hükmünde kararnameler ile tesis edilen aşağıdaki işlemler hakkındaki başvuruları değerlendirip karar verir.
a)Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarma ya da ilişiğin kesilmesi.
...'' kuralı; "Geçiş hükümleri" başlıklı geçici 1. maddesinin 3. fıkrasında, "Komisyonun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine başvurmuş veya dava açmış olanlar için de 7 nci maddedeki usul ve süreler uygulanır. Bu dosyalar hakkında yargı mercilerince karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına dosya üzerinden kesin olarak karar verilir, vekâlet ücretine hükmedilmez. Bu dosyalar, yeni bir başvuru şartı aranmaksızın incelenmek üzere Komisyona gönderilir." düzenlemesi yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, Komisyonun görev alanına giren uyuşmazlık konusu işleme dair dava dosyasının karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek Komisyona gönderilmesi gerekmekte ise de, Dairemizin karar verdiği tarih itibarıyla UYAP ortamında yapılan inceleme sonucunda, davacı tarafından, Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin karara karşı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunulduğu ve söz konusu başvurunun reddine ilişkin kararın iptali istemiyle açılan davada verilen kararın da kesinleştiği anlaşıldığından, mükerrer başvuruya sebebiyet vermemek adına dava dosyasının Komisyona gönderilmesine yer olmadığının kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, İdare Mahkemesince verilen incelenmeksizin ret kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın incelenmeksizin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Adli yardım talebinin daha önce kabul edilmiş olması nedeniyle temyiz aşamasında tahsil edilmeyen yargılama giderinin tahsili için Mahkemesince müzekkere yazılmasına,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 13/06/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.