
Esas No: 2019/3923
Karar No: 2020/2004
Karar Tarihi: 07.02.2020
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2019/3923 Esas 2020/2004 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar ... ve ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, iş akdinin davalı tarafından haksız nedenle feshedildiğini iddia ederek, kıdem ve ihbar tazminatı, fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil ve yıllık izin ücreti ile ödenmeyen ücret alacaklarının davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalılar davanın reddini istemişlerdir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince davacının davalılardan S.S.184 Nolu ... İli ... İlçesi Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi aleyhine açtığı davanın husumet yokluğu nedeniyle Reddine, diğer davalılar yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalılar ... ve ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Taraflar arasında, davacının ödenmemiş aylık ücret alacağının bulunup bulunmadığı noktasında uyuşmazlık vardır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesinde hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir, soru sorabilir, delil gösterilmesini isteyebilir şeklinde düzenleme yapılarak hakime yargılama sonunda doğruya ulaşma görevini yüklemiştir. Anayasamızın 141. maddesine göre, yargı basit, çabuk ve ucuz gerçekleşmelidir. Devlet yargının basit, ucuz ve çabuk gerçekleşmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak durumundadır. Zira hakkın tanınması ve korunmasındaki gecikmeler, hukuk devleti ilkesi ile uyumlu değildir, adil yargılanma hakkını ihlâl eder. Bu sebeple yargılama sonucunda ulaşılacak hüküm, doğru, gecikmemiş ve kendisinden beklenen etkiyi gösteren bir niteliğe sahip olmalıdır. Bundan dolayı belirsiz vakıaların açıklattırılmasına, eksikliklerin hâkim tarafından işaret edilerek taraflarca giderilerek yargılamanın uzatılmasının önüne geçilmesine ilişkin hâkimin davayı aydınlatma yükümlülüğü bulunmaktadır. Usul hukukunda bu yükümlülüğün anlamı, doğru hüküm kurulmasıdır. Bu hususta yapılacak bir inceleme içinse, tarafların iddialarını eksiksiz ve zaman, yer gibi somut unsurlarıyla tam bir açıklık içinde yargılamaya getirmeleri gerekmektedir.
Somut olayda davacı vekili, davacının aylık ücretlerinin 2011 yılından itibaren hiç ödenmediğini 2011 yılı öncesinde ise maaşların sadece yarısının ödendiğini müvekkilinin mevcut ekonomik koşullarda iş bulmanın zorluğu ve sosyal güvencede kalma zarureti sebebiyle bu duruma katlandığını ileri sürerek ödenmemiş ücret alacağı talebinde bulunmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince, dava ve ıslah zaman aşımı savunması dikkate alınarak davacının toplam 27.340,00 TL ücret alacağı hüküm altına alınmıştır. Oysa davacı tanığı olarak dinlenen aynı zamanda davacının kardeşi olan tanık ... yeminli beyanında davacının maaş alacağının bulunmadığını belirtmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının davayı somutlaştırma yükü (HMK m.194), hakimin de davayı aydınlatma yükümlülüğü (HMK m. 31) bulunduğu göz önüne alınarak, asgari ücretle çalışan davacının 2011-2015 tarihleri arasında hiç ücret almadan 1998-2011 yılları arasında ise maaşının ancak yarısını alarak çalışması hayatın olağan akışına ters olduğundan, davacının beyanı alındıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.02.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.