16. Hukuk Dairesi 2016/8744 E. , 2019/4591 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İli ... İlçesi Alahan Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan, temyize konu taşınmazın bir bölümü hakkında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, tescil istemiyle Hazine ve Alahan Köyü Tüzel Kişiliğine karşı dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, Alahan Köyü Tüzel Kişiliği"ne karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, Hazineye karşı açılan davanın kabulü ile fen bilirkişilerin 18.03.2015 tarihli raporlarında kırmızıya boyalı olarak belirtilen 998,97 metrekarelik alanın, parsel numarası verilerek davacı adına tapuya tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, fen bilirkişilerinin hazırladığı 18.03.2015 tarihli bilirkişi raporunda kırmızı ile gösterilen 998,97 metrekarelik yer hakkında, davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki, zirai raporda taşınmazın ağaç dikilmek suretiyle imar ihya edildiği ve üzerinde çeşitli meyve ağaçlarının olduğu belirtilse de, fen raporuna göre temyize konu kısım içerisinde sadece lavabo ve kümes vardır. Mahkemece, dava konusu taşınmaz üzerinde de bu ağaçların olup olmadığı ve imar ihya çalışmalarının tamamlanmasını müteakip 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin davacı lehine dolup dolmadığı tam olarak belirlenmemiştir. Ayrıca yapılan hava fotoğrafları incelemesinde, 1999 yılına ait hava fotoğraflarında arazi ve üzerindeki yapıların kullanıldığı, 1985 tarihli hava fotoğraflarında ise arazi ve üzerindeki yapıların kullanılmadığı belirtilmiş olup, bu araştırma da imar ihya ve zilyetlik araştırması için yeterli değildir. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, 1985 ve 1999 yılları arasında çekilmiş hava fotoğrafı olup olmadığı tespit edilmeli, varsa Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosyaya konulmalı, daha sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile ziraat bilirkişisi, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, bu inceleme sırasında temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğraflarından yararlanılmalı, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, varsa imar-ihya çalışmalarının tamamlanma tarihinin, zilyetliğin sürdürülüş şeklinin ve süresinin belirlenmesine çalışılmalı; tanık ve yerel bilirkişilerden, taşınmazların önceki durumları, kime ait oldukları, kimden kime nasıl intikal ettikleri, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldıkları, varsa imar-ihya çalışmalarının hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi beyanları bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; taşınmazların kadastro paftasındaki konumları, bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı; ziraat bilirkişisinden, önceki raporu da irdeler şekilde çekişmeli taşınmazın nitelikleri, toprak yapıları, bitki örtüleri, kullanım durumları, taşınmazların ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadıkları, imar-ihyaya muhtaç olup olmadıkları, zilyetliklerine ne zaman başlanıldığı ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü ile kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı hususlarında komşu taşınmazlarla mukayeseli olarak ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; dava konusu taşınmazların tüm yönlerinden çekilmiş fotoğrafları dosya arasına konulmalı; fen bilirkişisine, keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli; taşınmaz üzerine sadece lavabo ve kümes yapılmasının imar-ihya sayılmayacağı göz önüne alınmalı, bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.06.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.