MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı farkı, ihbar tazminatı farkı ile fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI


A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 26/05/2008 tarihinden iş akdinin davalı işverence haksız ve bildirimsiz olarak sona erdirildiği 29/03/2013 tarihine kadar aralıksız fasılasız yurt içi tır şöforu olarak istihdam edildiğini, aldığı en son net ücretin 1.060,00 TL olup ayrıca ayda 350,00 TL yemek ücreti ödendiğini haklarının ödenmediğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile fark kıdem tazminatı, fark ihbar tazminatı, fazla çalışma alacağı, hafta tatili ücreti, bayram-genel tatil ücreti, izin ücreti alacağını talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili,davaya cevap vermemiş katıldığı duruşmada davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak,davacının iş akdinin davalı tarafca haksız feshedildiği,bir kısım kıdem ve ihbar tazmiantının ödendiği, fark kıdem ve ihbar tazminatı talebinin yerinde olduğu, davacının bayram ve genel tatil çalışmasını ispatladığı, bu çlaışmların karşılığı ücret ve yıllık izin ücretininin ödendiğinin davalı tarafca ispatlanamadığı, fazla mesai yaptığı ve hafta tatillerinde de çalıştığının davacı tarafca ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-6100 sayılı HMK.’nın 219. maddesi taraflara kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmeleri zorunluluğunu getirmiştir. Aynı maddeyi takip eden 220. maddesinde ise belgeyi ibraz etmeme halinde ne tür bir işlem yapılacağı belirtilmiştir. Buna göre;
“(1) İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir.
(2) Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir.
(3) Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle bir likte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir”.
İş Kanunu’nda kayıt tutma yükümlülüğü genellikle işverene verilmiştir. Bordro tanzimi, mesai saatleri düzenleme, yıllık ücretli izin defteri tutma, çalışma belgesi verme gibi. İşçi alacakları konusunda işveren kayıtlarında dayandığında, bu kayıtları tutma zorunluluğu olan işverenin bu belgeleri mahkemeye ibraz etme zorunluluğu vardır. İşverenin ibraz etmemesi halinde ise 6100 sayılı HMK.’un 220. Maddesi uyarınca yargılama usul işleminin yapılması gerekir.
Davacı fazla mesai ve hafta tatili çalışmaları konusunda davalı işverenin elinde bulunan ve zorunlu tutulması gereken takometre (takograf) kayıtlarına dayanmıştır. Takometre kayıtları getirtilemeden ve HMK.’un 220. Maddesi uyarınca işlem yapılmadan, davacının fazla mesai ücret alacağı ve hafta tatili alacağı kanıtlanmadığı gerekçesi ile reddedilmiştir. Ancak bu işlem HMK. ‘un 220. Maddesine uygun olmadığından, davalıya anılan madde kapsamında davacının kullandığı araca ait çalıştığı süreleri kapsayan takometre kayıtlarını ibraz etmesi için kesin süre verilmesi, ibraz edilmemesi halinde de anılan hükmün 2 ve 3 fıkralarına göre işlem yapılacağının ihtar edilmesi gerekir. Takometre kayıtları ibraz edildiğinde bu kayıtlara esas alınarak fazla mesai ve hafta tatili karşılığı ücret hesaplanmalı ve varsa hüküm altına alınmalıdır. Bu ihtara rağmen davalı takometre kayıtlarını ibraz etmez ise 220. Maddenin 2 ve 3. Fıkraları gereğince işlem yapılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
2- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde yer bulan “Hukuki Dinlenilme Hakkı” gereğince davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hakkın yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içermektedir. Taraf bu hak kapsamında açıklama ve ispat hakkını kullanır ve ispat için delillerini bildirir. Bildirilen delillerin de kural olarak toplaması gerekir.
Diğer taraftan 6100 sayılı HMK.’un 241. Maddesine göre “Mahkeme, gösterilen tanıklardan bir kısmının tanıklığı ile ispat edilmek istenen husus hakkında yeter derecede bilgi edindiği takdirde, geri kalanların dinlenilmemesine karar verebilir”. Bu hüküm gereği, mahkeme bildirilen tanıkları başlangıçta sınırlayamaz. Ancak ispat istenen husus hakkında yeter derecede bilgi edinirse geri kalanların dinlenmemesine karar verebilir. Aksi durum hukuki dinlenilme hakkının ihlalidir.
Dosya içeriğine göre davacı dava dilekçesi ile birlikte sunduğu delil listesinde 8 tanık ismi bildirmiş,14.08.2013 tarihli dilekçesi ile bu tanıklardan 3’ünü mahkemeye bildirerek ikinci tanık listesi vermiş ve mahkemece tanıklardan 2’si dinlenerek fazla mesai ve hafta tatil alacağı ispatlanamadığı gerekçesi ile red kararı verilmiştir.
Davacı vekilinin sekiz tanık bildirdiği ve usule aykırı olarak ikinci tanık lsitesi verip tanıklarını üçe indirdiği anlaşılmaktadır.. Davacı delil listesinde gösterdiği tanıklardan açıkça vazgeçmediği halde iki davacı tanığının dinlenmesi ve tanık listesinde bildirdiği diğer altı tanığının dinlenmemesi 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 27. maddesinde yer alan hukuki dinlenilme hakkının ihlalidir.
Mahkemece davacının gösterdiği tanıkların 6100 sayılı HMK.’un 241. Maddesi kapsamında dinlenmesi için usulü işlemler yapılıp beyanları alınmalıdır.Aksi takdirde mahkemenin bildirilen tanıkları “ispat edilmek istenen husus hakkında yeter derecede bilgi edinmeden sınırlaması" 6100 sayılı HMK.’nın 241 ve 27. Maddesine açıkça aykırıdır.
3- Davacı vekili gerek yargılama sırasında gerekse de temyiz aşamasında emsal karar örnekleri sunmuş olup, sunmuş olduğu kararlarda davalı işyerinde fazla mesai yapıldığı ve hafta tatilinde çalışma olduğu yargıtay incelemesinden geçerek kesinleşmiştir.
Bu durumda mahkemece yapılaması gereken; davalıdan takometre kayıtları HMK 220. maddesi kapsamında istenmeli, davacının emsal gösterdiği dava dosyalarındaki çalışanların aynı çalışma düzenine tabi olup olmadıkları tespit edilerek ve davacı tanıklarının hepsi dinlenerek beyanları hep birlikte değerlendirilip yukarıda açıklanan ilkeler de göz önünde bulundurularak kıdeme esas ücret tekrar değerlendirilip, davacının fazla çalışma ve hafta tatili alacağı olup olmadığı belirlenmelidir. Eksik inceleme ile sonuca gidilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.