Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2017/164 Esas 2017/2596 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 20/01/2016 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair verilen 25/02/2016 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız eylem nedeniyle uğranılan maddi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın özel dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı İdare tarafından HES projeleri kapsamında yaptırılan ... Barajının su tutması nedeniyle taşınmazlarına giden yollar su altında kaldığından ulaşımın zorlaştığını, yürüme mesafesindeki taşınmazlarına araçla gitmek zorunda kaldığını, arazilerini işleyemeyip gelir elde edemediğini, bundan sonra da arazilerinden eski verimi alamayacağını, yetiştirdiği üzüm ve zeytin ağaçlarının ömürleri de dikkate alındığında geleceğe dönük olarak da zarar edeceğini, davalı İdareden taşınmazlarında meydana gelen zararlarının karşılanmasını talep ettiğini, ancak bu talebinin reddedildiğini, ürün ve ulaşım zararlarının bulunduğunu belirterek, oluşmuş ve oluşacak zararlarının ödetilmesini istemiştir.
Davalı, yargı yolu itirazında bulunarak, istemin reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davanın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 12/6. maddesi uyarınca baraj göl sahasına mücavir taşınmaza kamulaştırmasız el atma ve bundan dolayı oluşan zararın tazminine ilişkin açıldığını, baraj sahası kamulaştırmalarının tamamlanmadığını, tamamlanmasının ardından yapılacak ilandan itibaren 1 yıl içerisinde mücavir taşınmazların kamulaştırılması talebinde bulunulmasının özel dava şartı niteliğinde olduğu gerekçesiyle, davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
İstemin ileri sürülüş biçimine göre davacı; ürün ve ulaşım yönünden zararının olduğunu belirterek açıkça, davalı idarenin hizmet kusuruna dayanmıştır. Davalı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü kamusal kurallar çerçevesinde faaliyet göstermekte olup, eylem ve işlemleri de kamusal niteliktedir ve kamu hizmeti kavramı çerçevesindedir. Kamu hizmetinin görülmesi sırasında ve hizmet kusurundan doğan zararların gideriminde idari yargı görevlidir. (2577 sayılı İYUK. m. 2)
Görev sorunu, kamu düzenine ilişkin olup, açıkça veya hiç ileri sürülmese bile yargılamanın her aşamasında mahkemelerce kendiliğinden gözetilir. Açıklanan nedenle, mahkemece, yargı yolu bakımından görevsizlik nedeniyle dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ve bu durum bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 08/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.