23. Hukuk Dairesi 2015/3120 E. , 2016/281 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı .... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili ..."ın davalılardan .."ne 1998 tarihinde üye olduğunu, müvekkilinin 1998 tarihli başvurusunda A Blok zemin 11 no"lu dairenin verildiğini, kooperatif aidat borçlarını eksiksiz ödemiş olup her türlü hukuki ve maddi yükümlülüklerini yerine getirdiğini, inşaatın yapılacağı arsanın davalılardan .."e ait olup ..."e ait arsa üzerine yapılacak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre yüklenici ... ile anlaşıldığını, arsa sahibi ile yüklenici şirket arasında .... Noterliği 29.06.1998 tarih ve 24262 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, ancak kooperatif ile davalı arsa sahiplerinin kötüniyetli olarak anlaşarak, müvekkiline ait olan A Blok zemin kat 11 no"lu dairenin kat irtifakı tapusunun arsa sahibi davalı .. adına yapıldığını, kur"a çekimleri sonucunda müvekkili adına tahsis edilen 11 numaralı dairenin 2010 yılından beri müvekkil tarafından fiilen kullanıldığını ileri sürerek, 11 no"lu dairenin müvekkili adına hükmen tescilini, mümkün olmadığı takdirde dairenin rayiç değeri olan 80.000,00 TL"nin 05.11.1998 tarihinden itibaren işleyecek olan avans faiziyle birlikte ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı .. vekili, müvekkili ile davacının üyesi bulunduğu kooperatif arasında herhangi bir sözleşme yapılmadığını, müvekkili ile ... arasındaki sözleşmenin, yüklenicinin edimlerini yerine getirmemesi üzerine mahkeme kararı ile feshedildiğini savunarak, davanın öncelikle husumet yönünden, bu husus kabul edilmediği takdirde esastan reddini istemiştir.
Diğer davalı ..., davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacının davalı ... üyesi olduğu, aidatlarını düzenli bir şekilde ödediğinin ibraz edilen ödeme belgelerinden anlaşıldığı, davalı kooperatif ile ilgili araştırma yapıldığı, ancak kayıtlarına ulaşılamadığı, davacının davalı kooperatiften dava konusu edilen taşınmazı ne şekilde aldığının tespit edilemediği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre dava konusu edilen taşınmazın bulunduğu binanın yapımı ile ilgili olarak 29.06.1998 tarihinde arsa sahibi ... ile yüklenici ... arasında sözleşme yapıldığı, sözleşmede davalı kooperatifin genel kurul kararının ibrazı halinde inşaata teminat ipoteği konulması ile ilgili düzenleme yapıldığı, dava konusu edilen taşınmazın davalı kooperatifle herhangi bir bağlantısı olmadığı, davacının davalı kooperatifin üyesi olduğu ve aidatlarını düzenli bir şekilde ödediği, kooperatif üyeliği karşılığında dava konusu edilen taşınmazı alıp içerisinde oturduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile, ... İli ... İlçesi ...y 2755 ada, 2 parsel, 11 no"lu bağımsız bölümün davalı .... adına olan tapu kaydının iptali ile, davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1-Dava, davalı kooperatifin üyeliğine bağlı olarak tahsis edilen dairenin tapu kaydının iptali ve tescili, mümkün olmazsa tazminatın tahsiline ilişkindir.
Dosya kapsamından, davalının da aralarında bulunduğu arsa sahipleri ile dava dışı... arasında imzalanan, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 7. maddesinde, inşaat yapma ve arsa payı alma haklarının bir kısmının ..."ne devir ve temlik edildiği, 10. maddesi ile kooperatife arsa payı devrinin koşullarının kararlaştırıldığı, ...Ticaret Sicil Müdürlüğü"nün 18.02.2013 tarihli yazısından kooperatifin merkezinin halen ve dava tarihi itibariyle ... olduğunun bildirildiği anlaşılmıştır.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan HMK"nın 14/2. maddesi uyarınca, kooperatif ile üyeleri arasındaki davaların kooperatifin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekir. Bu yetki kuralı kamu düzenine ilişkin kesin yetki kuralı olup, davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece re"sen dikkate alınması gerekir. TMK"nın 51. maddesine göre hükmi şahsın yerleşim yeri, anasözleşmede aksine hüküm bulunmadıkça işlerinin yöneltildiği yerdir.
Bu durumda mahkemece, davacının kooperatif üyeliğinden kaynaklanan şahsi hakka dayalı talepte bulunduğu, HMK"nın 12. maddesindeki ayni hakka dayalı bir talebi bulunmadığı ve ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin yetkili olduğu, HMK"nın 114/1-ç maddesi uyarınca kesin yetkiye ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğu gerekçesiyle, aynı Yasa"nın 115/2. maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın esasının incelenmesi doğru olmamıştır.
2-Bozma nedenine göre, davalı ..... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün re"sen BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.01.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.