14. Hukuk Dairesi 2017/4229 E. , 2018/626 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.02.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; Dairemizin 10.02.2014 tarih 2013/14783 Esas, 2014/1677 Karar sayılı bozma ilamı sonrası davanın kabulüne dair verilen 02.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 161 parsel sayılı taşınmaz yararına, davalı 159,160 ve 164 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden uygun yerden geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece ilk hükümde davanın kabulüne, 161 sayılı parsel lehine, 159 sayılı parsel üzerinden fen bilirkişi raporunda yeşil renkle taralı 375 m2"lik alandan geçit hakkı tesisine, depo edilen 2.362,50 TL geçit hakkı bedelinin 159 parsel sayılı taşınmaz maliklerine hisseleri oranında ödenmesine karar verilmiştir
Hükmü, davalılardan ... temyiz etmiştir. Dairemizin 10.02.2014 tarihli, 2013/14783 Esas, 2014/1677 Karar Sayılı ilamı ile; ""... mahkemece, davalılara ait 159 parsel sayılı taşınmaz üzerinden fen bilirkişi tarafından düzenlenen 09.07.2012 havale tarihli rapor ve krokisinde yeşil renkle taralı 375 m2 yüzölçümündeki bölümden davacıya ait 161 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş ise de davacının taşınmazı ile geçit hakkı kurulan yer arasında ve geçit hakkı kurulan yer ile bağlantı sağlanacak yol arasında davalılardan ...... adına kayıtlı 164 parsel sayılı taşınmaz bulunduğundan kesintisizlik ilkesine uygun karar verilmediği anlaşılmaktadır.
Mahkemece yapılması gereken iş mutlak geçit ihtiyacında olan davacı adına kayıtlı 161 parsel sayılı taşınmazın bu ihtiyacını karşılayacak çevre komşularını gösteren pafta getirtilerek fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi de gözetilerek uygun alternatifler belirlenerek ve o güzergahlardaki taşınmazların maliklerinin gerekirse 6100 sayılı HMK’nun 124. maddesi gereğince harçsız olarak davacı tarafından davaya katılmaları sağlandıktan sonra Dairemizin yukarıdaki ilkeleri doğrultusunda gerekli inceleme ve araştırmalar yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir."" gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; 161 parselde kayıtlı taşınmaz lehine davalı ... ..."ye ait 164 parsel sayılı taşınmazdan 17.06.2015 havale tarihli krokili raporlarında sarı renkli olarak gösterilen 186,03 m2 lik alan ile davalı ... mirasçılarına ait 159 parsel sayılı taşınmazdan aynı raporda kırmızı renkle gösterilen 378,83 m2"lik alandan geçit hakkı tesisine, Geçit bedelinin 1538,46 TL"sinin davalı ... ..."ye, 3.132,92 TL"sinin davalılar ... mirasçılarına miras payları oranında ödenmesine, karar verilmiştir.
Hükmü davalı ... temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre temyiz eden davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Bu bedel de hükümden önce depo ettirilmelidir. Hemen belirtmek gerekir ki, bedelin belirlenmesinden sonra hüküm tarihine kadar taşınmazın değerinde önemli derecede değişim yaratabilecek uzunca bir süre geçmiş veya bedel tespitinden sonra yörede taşınmazın değerini artıracak değişiklikler meydana gelmiş olabilir. Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır.
Somut olayda; Dava konusu 159 parsel sayılı taşınmaz için belirlenen değerin 2012 yılında yapılan keşif tarihine göre 2500 TL olduğu, 25.11.2015 tarihli ek rapora göre de 3.132 TL olduğu, Mahkemece yukarıda belirtilen ilkeye göre karar tarihine yakın bir değer belirlenerek hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru değildir.
3- Dairemizce getirtilen tapu kayıtlarından; dava konusu 159, 161 ve 164 parsel sayılı taşınmaz kayıtlarının yenileme çalışmaları nedeniyle kapatıldığı ve yeni 111 ada 8 parsel, 111 ada 33 parsel ve 111 ada 10 parselin oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu durumda yenileme çalışmaları ile oluşan yeni tapu kayıtları yönünden karar verilmesi gerekirken işlerliğini yitiren parsel numaraları üzerinden infazı mümkün olmayacak şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.01.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.