Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/7724 Esas 2022/14396 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülüp kesinleşen spor alanı olarak kamulaştırılan taşınmazın, bir kısmının sonradan yapılan imar uygulaması ile spor alanından çıkartılarak ticaret alanına dönüştürülüp 3. kişilere satılması sebebiyle, oluşan fark bedelin tahsili istemine ilişkin davada verilen hüküm Yargıtay denetiminden geçerek 16.02.2015’te kesinleşmiş, davacılar tarafından Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru sonucu, Anayasa Mahkemesince mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin ihlal kararı üzerine mahkemece yeniden verilen karar davalı idare vekilince istinaf edilmiş, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 2020/1501 Esas, 2022/1232 Karar sayılı ilamı ile 6100 Sayılı HMK’nın Geçici 3. maddesinin 2. fıkrası gerekçe gösterilerek Dairemize gönderilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemeleri 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un 25. ve Geçici 2. maddeleri uyarınca kurulmuş ve Adalet Bakanlığı'nın 07.11.2015 tarihli ve 29525 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararı uyarınca tüm yurtta 20.07.2016 tarihinde göreve başlamışlardır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341. maddesi uyarınca ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar istinaf yoluna tabidir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Geçici 3/2 maddesinde: “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454'üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.” düzenlemesine yer verilmiş iken 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 34. maddesi ile bu hüküm "12.01.2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan" ibaresi “verilen” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir. Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemesine gönderilmez:” şeklinde değiştirilmiştir. Daha sonra 7251 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 47. maddesinde yer alan “6100 sayılı Kanun'un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "454" ibaresi "444" şeklinde değiştirilmiştir.” hükmüyle yargılamanın yenilenmesine ilişkin kararlar istinaf yoluna tabi tutulmuştur.
Yargılamanın yenilenmesi, 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 10. ve HMK'nın 449. ile 381/1. maddelerinde açıkça düzenlendiği üzere bağımsız bir dava niteliğindedir. Bu durumda, mahkemece verilen karar da yeni bir karardır.
Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde, yargılanmanın yenilenmesi talebi hakkında ilk derece mahkemesince verilen kabul veya ret kararları, istinaf kanun yolunun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmişse, temyiz ve tashihi karar yoluna; sonra verilmişse, istinaf ve temyiz yoluna tabi olacaktır.
Dosya Dairemize gelmiş ise de; 20.07.2016 tarihinden sonra verilen bağımsız yeni bir dava niteliğinde olan yargılamanın yenilenmesine dair hükmün kanun yolu inceleme görevi Bölge Adliye Mahkemesine ait olduğundan, ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine gönderilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine iadesine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle istinaf incelemesinin yapılmasını sağlamak üzere ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, davalı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve alınması gereken 397,80 TL temyize başvurma harcından peşin alınan 148,60 TL harcın mahsubu ile bakiye 248,40 TL harcın alınmasına, 20.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.