Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/9451 Esas 2022/14448 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi


Taraflar arasındaki davada Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, limited şirket ortaklığından çıkma ve çıkma payının tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili 18.05.2015 tarihli dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı şirketin ortağı olduğunu, ortaklar arasındaki güven ilişkisinin zedelendiğini ileri sürerek şirket faaliyetlerinin sağlıklı sürdürülebilmesi ve bütün ortakların menfaatlerinin korunması için şirkete yargılama süresince kayyım atanmasına, müvekkilinin şirket ortaklığından çıkmasına izin verilmesine, ayrılma akçesinin güncel değerler üzerinden belirlenmesine ve şirket tarafından müvekkiline ödenmesine, müvekkilinin kar payı alacağına ilişkin olarak şimdilik 10.000,00-TL'nin davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 19.10.2015 tarihli dilekçesinde ise, eskiden düzenli olarak ödenen kar payının müvekkilini iş bu davadan vazgeçirmek için ödenmediğini, müvekkilinin mağdur olduğunu belirterek dava süresinde davalı şirket tarafından müvekkiline ait banka hesabına aylık 8.000,00-TL kar payı yatırılması için tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Düzce 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) 19.01.2017 tarihli duruşmada davacının tedbir talebinin kabulü ile davacıya aylık 4.000,00-TL kâr payının davalı şirket kasasından ödenmesine karar verilmiş, davalı şirket vekilinin 26.01.2017 havale tarihli dilekçesi ile; 19.01.2017 tarihli (2) numaralı ara kararından rücu edilmesinin talep edilmesi üzerine taraf vekillerinin huzurunda yapılan 11.04.2017 tarihli duruşmada vekillerin beyanları zapta geçirildikten sonra "Davalı vekilinin tedbir kararından rücu edilmesi talebinin reddine" karar verilmiştir.
Düzce 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) verilen red kararının davalı şirket vekilince istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 11.05.2017 tarih 2017/320 E. 2017/254 K. sayılı kararı ile “ihtiyati tedbir kararı ve ihtiyati tedbir kararına itiraz üzerine verilen itirazın reddi kararı tarafların huzurunda, taraf beyanları alındıktan sonra verildiğinden bu ara kararına karşı istinaf kanun yolunun kapalı olduğu” gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 352. maddesi gereğince usulden reddine karar verilmiştir.
Düzce 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) yargılamaya devam edilerek, davacının davasını ispat edemediği, haklı sebeple çıkma koşulunun gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, verilen kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi ile Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gönderilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesince, Sakarya Bölge Adliye Mahkemesinin kurulduğu tarihten önce, işin esasına girilmeden ihtiyati tedbir kararı ve ihtiyati tedbir kararına itiraz üzerine verilen itirazın reddi kararı tarafların huzurunda, taraf beyanları alındıktan sonra verildiğinden bu ara kararına karşı istinaf kanun yolu kapalı olması nedeniyle ihtiyati tedbir hakkındaki istinaf başvurusunun esası yönünde herhangi bir değerlendirme yapılmadığı ve işin esasına girilmediğinden, bu nedenle ilk derece mahkemesince bu kez davanın esası hakkında 03/09/2018 tarihinden sonra verilen kararın istinaf incelemesinin Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince ise, "5235 sayılı yasanın Ek.1-(1) maddesindeki yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır" hükmü uyarınca; uyuşmazlığın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur." hükmünü içermektedir.
HMK'nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK'nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'a ek 1. maddenin 1. fıkrasında; "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır." hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, ilk derece mahkemesinin 11.04.2017 tarihli duruşmada vekillerin beyanları zapta geçirildikten sonra "Davalı vekilinin tedbir kararından rücu edilmesi talebinin reddine" ilişkin kararının istinaf edilmesi üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin 11.05.2017 tarih 2017/320 E. 2017/254 K. sayılı davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 352. maddesi gereğince usulden reddine ilişkin karar verdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda dosyada verilen nihai bir kararın veya ara kararının daha önce istinaf incelemesinin yapıldığından söz edilmesi mümkün değildir. Bu durumda uyuşmazlığın Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunu’nun 36/3. maddesi gereğince Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 24.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.