Esas No: 2022/4866
Karar No: 2022/14709
Karar Tarihi: 26.10.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/4866 Esas 2022/14709 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılan dava, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın davacı idare adına tescili istemiyle yapılmıştır. Mahkeme, davanın ikinci kez takipsiz bırakılması nedeniyle açılmamış sayılmasına karar vermiştir. Ancak, Yargıtay tarafından bu karar bozulmuş ve bir davanın iki defa takipsiz bırakılabileceği ancak üçüncü kez takipsiz bırakıldığında dosyanın işlemden kaldırılması yerine açılmamış sayılması gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle, mahkeme kararı bozulmuş ve davacı idarece depo edilen kamulaştırma bedelinin idareye iadesi kararlaştırılmamıştır. Kanun maddeleri olarak, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesi ve HMK'nın 150. maddesi önemli rol oynamıştır.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonucunda; davanın açılmamış sayılmasına dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi, davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın ikinci kez takipsiz bırakılması nedeni ile HMK'nın 150. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hüküm davacı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Dava dosyasının işlemden kaldırılması ve kaldırılan davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi, HMK'nın 150. maddesinde düzenlenmiştir. Özellikle, maddenin 6. fıkrasında "ilk yenilemeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz" ifadesi yer almaktadır. Bu ifadeye göre, bir dava iki defa takipsiz bırakılabilir ve iki defa yenilenebilir. Buna göre, bir davanın iki defa takipsiz bırakılması halinde mahkeme, dosyanın işlemden kaldırılmasına karar vermeli, davanın açılmamış sayılmasına karar vermemelidir. Böyle bir dava ikinci ve son defa yenilenebilir. Ancak, ikinci yenilemeden sonra davanın tekrar üçüncü defa takipsiz bırakılması halinde dosyanın işlemden kaldırılmasına değil, davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
Somut olayda, dava dosyası davacı vekilince iki kez takipsiz bırakılmıştır. Bu durumda, mahkemece dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmeli ve eğer davacı vekilince üç ay içerisinde yenileme dilekçesi verilmez ya da ikinci yenilemeden sonra üçüncü kez dava takipsiz bırakılır ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde hüküm kurulması,
2- Kabule göre de;
Bozma öncesi davacı idarece depo edilen 36.460,31 TL kamulaştırma bedelinin idareye iadesine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 26.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
