16. Hukuk Dairesi 2016/9334 E. , 2019/4443 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı, ... İlçesi Pınarbaşı Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1967 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının davasının reddine, çekişmeli taşınmazın 15.06.2015 tarihli fen bilirkişisi raporu ve ekindeki krokide (A) harfi ile gösterilen 228,07 metrekarelik kısmının davalı Hazine adına ev ve arsası vasfıyla tesciline, aynı raporda (B) ve (C) harfi ile gösterilen taşınmazların tapulu taşınmazlar olması nedeni ile davalı Hazinenin tescil talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK’nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde yapılan kadastro tespitinden çekişmeli taşınmazın imar planına alındığı 1986 yılına kadar 20 yıllık zilyetlik süresinin dolmadığı gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli değildir. Mahkemece, 6360 sayılı Yasa gereğince ilgili kamu tüzel kişisi olarak davada yer alması gereken ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmemiş ve yöntemince taraf teşkili sağlanmamıştır. Ayrıca dosya arasına alınan 16.06.2015 tarihli orman bilirkişi raporunda da 1948 tarihli hava fotoğrafına göre çekişmeli taşınmazın yerleşim yeri içerisinde orman olmayan açıklık alanda olduğu bildirilmiş olması karşısında çekişmeli taşınmazın taşlık, kayalık, çalılık gibi imar-ihya gerektiren yerlerden mi yoksa köy içi boşluk mu olduğu hususu açıklığa kavuşturulmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için, mahkemece öncelikle 6360 sayılı Yasa gereğince ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nı davaya dahil etmesi hususunda davacı tarafa süre ve imkan tanınmalı, taraf teşkilinin sağlanması halinde dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, delil bildirmesi halinde delilleri toplanmalı, taraf teşkili sağlandıktan sonra taşınmazın imar planı kapsamına alınıp alınmadığı, alınmış ise hangi tarihte alındığı net olarak belirlenmeli bundan sonra mahallinde yerel bilirkişiler, tanıklar, fen ve ziraat bilirkişlerinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte dava konusu taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, öncesinin taşlık, kayalık ve çalılık gibi imar-ihya gerektirir nitelikte olup olmadığı, öncesi imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; ziraatçı bilirkişiden, çekişmeli taşınmazın eğimini, niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığını ve imar-ihya gerektiriyorsa hangi tarihte başlanıp tamamlandığını, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğünü ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı, sınırındaki taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, taşınmazın imar-ihya gerektiren yerlerden olması halinde, imar-ihyanın tamamlandığı tarih ile bu tarihten çekişmeli taşınmazın imar planına alındığı tarihe kadar Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddelerinde düzenlenen koşulların davacı lehine gerçekleşip gerçekleşmediği tespit edilmeli, çekişmeli taşınmazın öncesinin imar-ihyayı gerektiren yerlerden olmadığının anlaşılması halinde ise dava tarihine kadar davacı lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davacı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.06.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.