19. Hukuk Dairesi 2015/12031 E. , 2016/5462 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki birleşen menfi tespit-alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın reddine birleşen davaların kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı – birleşen davalar davalısı şirket vekilince duruşmalı, davalı – birleşen davalar davacısı vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı-birleşen davalar davalısı vek. Av. ... ve davalı-birleşen davalar davacısı vek. Av. ... gelmiş diğer birleşen davalar davalılarından kimse gelmemiş olduğundan onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
-KARAR-
Davacı... Ürünleri Taşımacılık İnş. Turz. İht. Mad. ve Tic. A.Ş. vekili, taraflar arasında 01.05.2008 tarihli, 5 yıl süreli akaryakıt bayiliği sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereğince davalıya teminat mektubu verildiğini, taraflar arasında ki sözleşmenin son bulduğunu, tarafların birbirinden alacağı bulunmadığını, ancak davalının teminat mektubunu tazmine yönelik işlemlere tevessül ettiğini belirterek, davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, davacının bayilik ilişkisinden, bilhassa süresinden önce sona eren intifa sözleşmesinden dolayı borçları olduğunu bildirerek, davanın reddini istemiştir.
Birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/187 E. sayılı dava dosyasında davacı ...Ş. vekili, davalı ... Petrol ... A.Ş. ile müvekkili arasında 01.05.2008 tarihli, 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi akdedildiğini, 01.06.2008 tarihinde akdedilen protokol uyarınca davalı taşınmazı kaydına müvekkili lehine 15 yıl süreli intifa hakkının 05.06.2008 tarihinde tesis edildiğini, protokol gereğince davalıya düzenlediği fatura karşılığında 600.000 ABD Doları ve Kdv"sinin 15 yıllık intifa bedeli olarak ödediğini, diğer davalıların ... Petrol ... A.Ş."nin davacıya olan 100.000 ABD Doları tutarındaki borcu için kefil sıfatıyla taahhütname verdiklerini, rekabet kurulu kararları gereğince intifa hakkının öngörülen süreden önce 02.05.2013 tarihinde sonlandığını, davacının intifa hakkını tapudan terkin ettiğini, davalının intifanın kullanılmayan süresine isabet eden bedeli davacıya iadesi gerektiğini, bunun protokolde de düzenlendiğini ayrıca davalı yanın intifa terkin harç ve diğer yasal giderlerden sorumlu olduğunu belirterek, 403.666,67 ABD Doları Kdv"si tutarındaki bakiye intifa ivazı alacağının, bu tutarın davalı şirket tarafından iktisap edildiği 10.06.2008 ile 25.12.2008 tarihlerinden hesaplanacak avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, 51.543,03 TL tutarındaki intifa terkin harcı ile diğer yasal giderlerinin dava tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, birleşen ... 32. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/223 E. sayılı dava dosyasında da tesis edilen intifa hakkının Rekabet Kurulunun düzenleyici işlemleri nedeniyle tapudan terkini sırasında ödenen 1.359,67 TL emlak vergilerinin dava tarihinden işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davalar davalı ... Petrol ... A.Ş. vekili, davaların reddini istemiş, davalı ..., davacıya borcu bulunmadığını bildirmiş, diğer davalı ... davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere göre, birleşen ... 22. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/187 E. sayılı dosyası yönünden, taraflar arasında 01.05.2008 tarihli bayilik sözleşmesi ve 01.06.2008 tarihli protokol imzalandığı, sözleşmenin 02.06.2013"te sona erdiği, Rekabet Kurulu kararları gereğince asıl sözleşme süresinin 5 yılla sınırlı olması nedeniyle intifa hakkının 15 yıl boyunca devam etmesinin beklenemeyeceği, protokolün 12/b-bb maddesi gereğince davalı bayinin işlememiş olan intifa süresine tekabül eden bakiye intifa ivazını geri ödeme tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden davacıya ödemesi gerektiği, bunun ise 403.666,67 USD ve Kdv"sinden oluştuğu, ayrıca intifa terkin harç ve giderleri tutarı olan 51.543,03 TL"den de davalı şirketin sorumlu olduğu, kefil davalıların imzalarını içeren tarihsiz taahhütnamede sorumluluğun somutlaştırılmadığı, süresi ve kapsamı belirsiz bir sorumluluk alanı öngörüldüğünden kefaletlerin geçersiz olup, bu kişiler hakkındaki davanın reddi gerektiği, asıl dava yönünden; yukarıda belirtilen birleşen ... 22. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/187 E. sayılı dosyasında davalı ...Ş."nin davacıdan alacaklı olduğu anlaşıldığından davacının teminat mektubunun iadesini talep hakkı bulunmadığından davasının reddi gerektiği, birleşen ... 32. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/223 E. sayılı dava dosyası yönünden davacının ödediği emlak vergisi tutarı olan 1.359,67 TL"yi davalı malikten isteyebileceği gerekçeleriyle, asıl davanın reddine, teminat mektubuna ilişkin olarak 24.06.2013 tarihli ihtiyati tedbirin kaldırılmasına, birleşen ... 22. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/187 E. sayılı davasında, davalı şirket yönünden davanın kabulüne(teminat mektubunun paraya çevrilmesi halinde tahsilde tekerrür etmemek üzere) 403.666,67 USD ve Kdv"sinin (toplam 476.326,67 USD) 10.07.2013 intifa terkin tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanun"un 4/a maddesi gereğince işleyecek temerrüt faizi ile, 51.543,00 TL alacağın ise 15.07.2013 olan dava tarihinden değişen oranla işleyecek avans faizi ile davalı .. Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş."den alınıp, davacıya verilmesine, davalılar ... ve ... yönünden açılan davanın reddine, birleşen ... 32. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/223 E. sayılı davanın kabulüne, 1.359,67 TL alacağın dava tarihi olan 26.08.2013 tarihinden işleyecek değişik oranda avans faizi ile birlikte davalı ... Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş."den alınıp, davacıya verilmesine, davalılar ... ve ... yönünden açılan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı – birleşen dava davalı ... Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş. vekili ile davalı – birleşen dava davacı ...Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
1)Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı – birleşen dava (İstanbul 22. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/187 E.) davacı ...Ş. vekilinin tüm, davacı – birleşen dava (İstanbul 22. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/187 E.) davalı ... Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Tapuda ... Petrol Ofisi A.Ş. (Eski Ünvanı: ...Ofisi A.Ş.) lehine tesis edilmiş bulunan intifa hakkının terkini hak sahibi... Ofisi A.Ş."nin vekaletname ile yetkili kıldığı temsilcisi tarafından 10.07.2013 tarihinde yapılmış olup, resmi akit tablosunda aynen; “Yapılan istem: Yukarıda özellikleri belirtilen taşınmaz üzerindeki lehtar vekili olduğum intifa hakkının tamamından bedelsiz olarak, çıplak mülkiyet malikleri lehine terkinini talep ederim.” şeklinde beyanda bulunulmuş, bu beyan sonunda intifa hakkı tapu kaydından terkin edildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda intifa hakkı ... Ofisi A.Ş."nin talebi ile bedelsiz terkin edildiğine göre artık bakiye intifa bedeli istenemeyeceğinin kabulü gerekir. Hal böyle olduğu halde mahkemece anılan resmi akit tablosundaki beyan gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı – birleşen dava (...Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/187 E.) davacı ...Ş. vekilinin bütün, davacı – birleşen dava .... Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/187 E.) davalı .... Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün .... Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş. yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı – birleşen dava davalı .... Petrol Ürün. Taş. İnş. Tur. İh. Mad. San. ve Tic. A.Ş. yararına takdir edilen 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı -birleşen dava davalı ...Ş."den alınarak adı geçen davacı-birleşen dava davalısına verilmesine, peşin harçların istek halinde iadesine, 25/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.