Esas No: 2022/6663
Karar No: 2022/15089
Karar Tarihi: 01.11.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/6663 Esas 2022/15089 Karar Sayılı İlamı
5. Hukuk Dairesi 2022/6663 E. , 2022/15089 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17. maddesi uyarınca tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; dava konusu...İlçesi, ... Mahallesi 1734 ada 15 parsel sayılı taşınmazın 2/3 hissesinin usulüne uygun olarak kamulaştırıldığını, davalı tarafından kamulaştırma bedelinin artırılması davası açıldığını, kamulaştırmanın kesinleştiğini; ancak davalı tarafça tapuda ferağ verilmediğini, dava konusu taşınmazın 2/3 hissesinin davalı adına olan tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın 1/3 hissesinin daha önce kamulaştırıldığını, yapılan yargılama sonucu davacı idare adına tescil edildiğini, bu nedenle derdestlik itirazlarının olduğunu, davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulü ile taşınmazın davalı adına kayıtlı bulunan 2/3 hissesinin tapusunun iptali ile davacı idare adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; tapu müdürlüğüne muvafakat yazısı yazıldığı halde davacı idare tarafından takip edilmediğinden, ferağ işleminin gerçekleşmediğini, bu nedenle davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinden davacı idarenin sorumlu tutulması gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ... İli,...İlçesi, ... Mahallesi 1734 ada 15 parsel sayılı taşınmazın Hatice Sultan Vakfı adına kayıtlı 2/3 payının dava konusu edildiğini, taşınmazın dava dışı kalan 1/3 payının ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.09.2013 tarihli ve 2011/46 Esas, 2013/454 Karar sayılı kararına istinaden davacı idare adına tescil edilmiş olduğunu, dava konusu taşınmazın eldeki davaya konu 2/3 payının davacı idare tarafından kamulaştırılmış olduğu, 15.626.667,00 ETL kamulaştırma bedelinin 28.01.1988 tarihinde Türkiye Vakıflar Bankası ... Şubesine yatırıldığını, kamulaştırma işleminin 21.09.1988 tarihinde noter aracılığıyla davalıya tebliğ edildiği, davalının dava konusu 2/3 paya ilişkin...2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/741 Esas sayılı dosyasında tezyidi bedel davasını açtığını, 11.05.1993 tarihinde kesinleşen 17.07.1991 tarihli ve 1999/741 Esas, 1991/542 Karar sayılı kararla kamulaştırma bedelinin 136.373.333 ETL arttırılarak 152.000.000 ETL'ye yükseltildiğini, arttırılan kamulaştırma bedelinin...1. İcra Müdürlüğünün 1993/5617 Esas sayılı dosyası üzerinden tahsil edilmiş olduğunu, dava dilekçesi ekindeki belgelere göre davacı idarenin dava konusu taşınmazdaki 2/3 payın devrinin yapılması için davalıya başvurduğunu, ancak davalının talep gereğini yerine getirmediğini, bu nedenle davalının dava konusu 2/3 paya ilişkin aleyhine dava açılmasına sebebiyet verdiğinden yargılama giderleri ve bu kapsamda vekâlet ücreti ödemekle sorumlu tutulmasının doğru olduğunu, böylece mahkeme kararının usûl ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazın davacı idare tarafından kamulaştırıldığını, 2/3 hissesinin kamulaştırma işlemlerinin tamamlandığını ancak tescil işleminin gerçekleştirilemediğini, 1/3 hisse için ise ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/46 Esas sayılı dosyasında bedel tespit ve tescil davası açıldığını, davanın kabulüne karar verildiğini, kendilerinin devre muvafakat ettiklerini ancak tapuda tescil işlemlerinin gerçekleştirilmediğini, bu nedenle davanın açılmasına sebebiyet verilmediğini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin kendilerine yükletilmiş olmasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2942 sayılı Kanun’un “Tapulu taşınmaz mallarda tescil” kenar başlıklı (mülga 24/4/2001 - 4650/21 md.) 17 nci maddesi şöyledir;
“Tebliğ edilen kamulaştırma işlemine karşı idari ve adli yargıya başvurulmadığı veya bu konuda açılan davaların kesin olarak sonuçlandığı ancak taşınmaz mal sahibinin ferağ vermediği hallerde, takdir edilen ve artırılan bedelin tamamı milli bankalardan birine yatırılarak makbuzu ilgili belge örnekleriyle birlikte mahkemeye verilir. Mahkeme iki tarafı derhal davet ederek, gelmemeleri halinde gıyaplarında, belgeleri inceleyerek, kamulaştırma usulüne uygun şekilde tamamlanmış ise, taşınmaz malın kamulaştırma yapan idare adına tesciline karar verir ve tapu dairesine bildirir.
Kamulaştırması yapılan taşınmaz mal tahsis edildiği kamu hizmeti itibariyle sicile kaydı gerekmeyen bir niteliğe dönüşmüş ise, istek halinde sicil kaydının terkinine karar verilir.
Bu tescil ve terkin işlemi sırasında mal sahiplerinin bu taşınmaz mal nedeniyle vergi ilişkisi aranmaz. Ancak, ilgili tapu dairesi durumu vergi dairesine bildirir.
Bu Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hallerde yapılacak kamulaştırmalarda yatırılacak miktar, ödenecek ilk taksit bedelidir.”
2. 04.11.1983 tarihli ve 2942 sayılı Ana Kanun’a İşlenemeyen, 24/4/2001 tarihli ve 4650 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi ile eklenen Geçici Madde 1 inci maddesi şöyledir:
“Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, kamulaştırma kararı alınmış ancak henüz tebligata çıkarılmamış kamulaştırmalarda bu Kanun hükümleri, diğerlerinde önceki hükümler uygulanır.”
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu ... İli,...İlçesi, ... Mahallesi 1734 ada 15 parsel sayılı taşınmazın 2/3 hissesi için davacı idare tarafından usulüne uygun noter tebligatının yapıldığı, davalı tarafından açılan tezyidi bedel davası sonucu artırılan bedelin de ...1. İcra Müdürlüğünün 1993/5617 Esas sayılı dosyasında ödendiği anlaşıldığından, davanın kabulüne ilişkin olarak ilk derece mahkemesinden verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin bir numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazine'ye irad kaydedilmesine,
1.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.