Esas No: 2018/988
Karar No: 2022/2869
Karar Tarihi: 27.06.2022
Danıştay 13. Daire 2018/988 Esas 2022/2869 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2018/988 E. , 2022/2869 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/988
Karar No:2022/2869
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üst Kurulu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Radyo ve Televizyon Yayıncılığı A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı yayın kuruluşunun, Aydın ili Didim ilçesine yönelik … MHz frekansından "…" çağrı işareti ile izinsiz radyo yayını yaptığından bahisle 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 33. maddesi uyarınca izinsiz yayının durdurulması yönünde uyarılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile bildirilen … tarih ve … sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Üst Kurul) kararının kendisine yönelik kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin 1995 yılında karasal ortamda bölgesel (R2) yayın lisans müracaatında bulunduğu, lisans başvurusunda bulunulduğu tarihte yürürlükte bulunan 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun'un 3. maddesinde; bölgesel yayının; birbirine komşu en az üç il ve en çok bir coğrafi bölge alanının asgari yüzde yetmişine yapılan radyo, televizyon ve veri yayını olarak tanımlandığı, söz konusu başvurunun Aydın ili ve ilçelerini de kapsadığı ve başvuruda belirtilen il ve ilçelerde yayına başlanmış olduğu, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde; davacı yayın kuruluşunun bahse konu yerde yayın iznine sahip olduğu anlaşıldığından, Aydın ili Didim ilçesine yönelik olarak izinsiz radyo yayını yaptığından bahisle yayının durdurulması yönünde uyarılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; 3984 sayılı Kanun'u yürürlükten kaldıran 6112 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi uyarınca, 6112 sayılı Kanun'a göre uygulama yapılıncaya kadar geçecek süre içinde 3984 sayılı Kanun'un Geçici 6. maddesi kapsamında yayında olan kuruluşların, yayın yapmalarına izin verilen yerleşim yerleri ile sınırlı olarak yayınlarına devam etmelerine olanak sağlandığı, davacının 1995 yılında yaptığı başvuruda bölgesel yayın izni verilmesini istediği yerler arasında "Aydın Didim ve civar tatil köyleri"nin de bulunduğu ve o tarihten itibaren yayın yapmaya başladığını ileri sürdüğü, 2006 yılında yapılan Yönetmelik değişikliği ile getirilen bildirim yükümlülüğünün gereği olarak 2006 yılında idareye bildirdiği yerler arasında da Aydın- Didim yerleşim biriminin yer aldığı, 6112 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 2011 yılında ve izleyen yıllarda davacının iddiasının aksine Aydın - Didim'de yayın yapmadığı yolunda bir tespit bulunmadığı dikkate alındığında, idarece yapılması gereken ücret tahakkuku yapılmamış ve bu sebeple ücreti ödenmemiş olsa dahi, davacının idarenin bilgisi dahilindeki bu yayınının izinsiz yayın olarak değerlendirilemeyeği, davalı idare personelince 20/11/2015 tarihinde yapılan tespitle davacı şirketin Aydın Didim ilçesine yönelik … MHz frekansından izinsiz radyo yayını yaptığının tespit edildiğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun belirtilen gerekçeyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı şirketin Aydın ili, Didim ilçesine yönelik radyo yayını yapması için Üst Kurul'ca verilmiş bir iznin bulunmadığı, 6112 sayılı Kanunda yer alan "bölgesel yayın" tanımının sıralama ihaleleri yapıldıktan sonra yürürlüğe gireceği, Üst Kurulca sıralama ihalesi yapılıp karasal yayın lisansları verilene kadar geçecek süre içerisinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yayın alanını genişletmelerinin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Üst Kurul'a yapmış olduğu 1995 yılı radyo lisansı başvurusunun, Aydın ili, Didim ilçesi de dahil olmak üzere Ege Bölgesi'nin tamamına yönelik olduğu, anılan başvuruya istinaden yayınlarına devam ettiği, bu durumun Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin; 18/11/2014 tarih ve E:2014/3630, K:2014/3575 sayılı, 07/03/2014 tarih ve E:2013/3765, K:2014/805 sayılı, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı, ... İdare Mahkemesi'nin; … tarih ve E:… K:… sayılı, ve ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla sabit olduğu, sonradan yayın alanının genişletilmesinin söz konusu olmadığı ileri sürülmektedir
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı yayın kuruluşu tarafından, Aydın ili, Didim ilçesine yönelik … MHz frekansından "…" çağrı işaretiyle izinsiz radyo yayını yapıldığından bahisle 6112 sayılı Kanun'un 33. maddesinin 2. fıkrası uyarınca izinsiz yayının durdurulması yönünde uyarılmasına yönelik … tarih ve … sayılı Üst Kurul kararının … tarih ve … sayılı işlemle bildirilmesi üzerine söz konusu Üst Kurul kararının kendisine yönelik kısmının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun
'un ''Kanal ve frekanslarla ilgili geçiş hükümleri'' başlıklı Geçici 4. maddesinde, ''Üst Kurulca sıralama ihalesi yapılıp, karasal yayın lisansları verilene kadar geçecek süre içerisinde, sadece 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun'un Geçici 6. maddesi uyarınca karasal ortamda yayında olan radyo ve televizyon kuruluşları, Üst Kurulca yayın yapmalarına müsaade edilmiş olan yerleşim yerleri ile sınırlı olmak kaydıyla, yayınlarına devam ederler...'' kuralına yer verilmiştir.
Mülga 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun'un Geçici 6. maddesinde, ''Üst Kurul, kendi oluşumu ile yayın izni ve lisansı vermeye başlayacağı tarihe kadar geçecek süre zarfındaki radyo ve televizyon yayınları rejimini ayrıca ve öncelikle düzenler. Bu süre zarfında kullanılmakta olan kanal ve frekanslar, kullananlar için herhangi bir suretle müktesep hak teşkil etmez...'' kuralı yer almıştır.
10/03/1995 tarih ve 22223 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Radyo ve Televizyon Kuruluşlarına Kanal veya Frekans Tahsisi Şartları ve Bunlara İlişkin İhale Usulleri ile Yayın Lisansı ve İzni Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 10/03/1995 tarihinde yayında bulunan radyo ve televizyon istasyonlarının yeri, kullandığı frekans kanalı, en yüksek yayın gücü (erp) ve yayın saatlerinin bir ay içinde Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’na bildirileceği; Geçici 3. maddesinde, yayın kuruluşlarının, Üst Kurul tarafından lisans başvurusu yapılmasına ilişkin genel duyurunun yapılmasını izleyen bir ay içinde lisans için başvurmak zorunda oldukları; bu süre içinde başvuruda bulunmayan kuruluşların istasyonlarının derhâl kapatılacağı kurala bağlanmış; Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nca 22/06/1995 tarih ve 22231 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Lisans ve Yayın İzni Almak İsteyen Radyo Yayın Kuruluşlarına Genel Duyuru’nun 6. maddesinde, anılan Yönetmeliğin Geçici 1. maddesi uyarınca bildirimde bulunmamış yayın kuruluşlarının madde kapsamındaki teknik bilgileri lisans başvuruları ile birlikte vereceği belirtilmiştir.
Telekomünikasyon Kurumu (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) tarafından 12/07/2001 tarih ve 24460 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga 10 kHZ 60 GHz Frekans Bandında Çalışan Sabit Telekomünikasyon Cihazlarından Kaynaklanan Elektromanyetik Alan Şiddeti Limit Değerlerinin Belirlenmesi, Ölçüm Yöntemleri ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik'in 4. maddesinde, Radyo-TV vericilerinin sabit telekomünikasyon cihazı kavramına dâhil olduğu; 5. maddesinde, Radyo-TV verici cihazlarının Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından verilen sistem kurma izinlerinde ve/veya onaylı yatırım planında belirtilen bölgelerde ve sayıda kurulacağı; 9. maddesinde, EK B'de yer alan sabit telekomünikasyon cihaz bilgi formu ile birlikte istasyon krokisi, anten paterni ve işletmeye alınmasını müteakip yapılacak ölçüm sonuçlarının en geç 30 gün içinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gönderilmesinin zorunlu olduğu; Geçici 1. maddesinde, Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce kurulmuş olan sabit telekomünikasyon cihazlarının limit değerlere uyması, uygun olmayanların 3 ay içinde uygun hâle getirilmesinin zorunlu olduğu kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, sıralama ihalesi yapılıncaya kadar, 10/03/1995 tarihinden önce fiilen yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarının Üst Kurula, istasyonlarının yeri, kullanılan frekans kanalı, en yüksek yayın gücü (erp) ve yayın saatlerine ilişkin olarak en geç bir ay içerisinde (10/04/1995 tarihine kadar) bildirimde bulunmaları gerektiği ve bu bildirimde yer alan fiilen yayın yapılan ve Üst Kurul tarafından izin verilen yerlerle sınırlı olarak yayın yapabilecekleri, 10/04/1995 tarihine kadar başvuruda bulunmayan kuruluşların istasyonlarının derhal kapatılacağı ve 10/03/1995 tarihinden sonra yayına başlayan kuruluşların 3984 sayılı Kanun'un Geçici 6. maddesi ile tanınan haktan yararlanamayacakları sonucuna ulaşılmaktadır.
Davacı kuruluşun bu kapsamda geçici yayın hakkı bulunup bulunmadığının belirlenebilmesi için Dairemizin 31/03/2022 tarihli ara kararı ile davalı idareden ve davacıdan;
1- 10/03/1995 tarih ve 22223 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan mülga Radyo ve Televizyon Kuruluşlarına Kanal veya Frekans Tahsisi Şartları ve Bunlara İlişkin İhale Usulleri ile Yayın Lisansı ve İzni Yönetmeliği'nin Geçici 1. maddesindeki, ''Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte yayında bulunan radyo ve televizyon istasyonlarının yeri, kullandığı frekans kanalı, en yüksek yayın gücü (erp) ve yayın saatleri bir ay içinde Üst Kurula bildirilir.'' düzenlemesi uyarınca, 1995 yılında yapılan bu başvurunun istenilmesine,
2- Davacı yayın kuruluşunun, 3984 sayılı Kanun'un Geçici 6. maddesi uyarınca bölgesel düzeyde radyo yayın (R2) lisans tipinde yayın için 1995 yılında başvuruda bulunduğu tarihte fiilen hangi yerleşim yerlerinde yayın yaptığının sorulmasına; fiilen yayın yapılan yerleşim yerlerinin tespitine ilişkin belgelerin istenilmesine,
3- Davacı yayın kuruluşu tarafından 1995 yılında yapılmış olan başvuru sırasında, frekans planlamasına esas olmak üzere bölgesel düzeyde yayın hizmeti verilmek istenen yerleşim yerleri arasında Aydın ili, Didim ilçesinin de bulunduğu ileri sürüldüğünden, 1995 yılından 6112 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 03/03/2011 tarihine kadar olan dönemde, başvuruda belirtilen yerler için davacı tarafından yapılan bir başvuru ve bu başvuruya verilen bir cevap olup olmadığının sorulmasına, bu konuya ilişkin belgelerin istenilmesine,
4- Davacı yayın kuruluşunun 1995 yılında fiilen yayın yaptığı yerleşim yerlerinden daha sonra yayınına ara verdiği yerleşim yeri bulunup bulunmadığının; bulunuyor ise yayına ara verdiği yerleşim yerinin nasıl ve ne şekilde tespit edildiğinin sorulmasına,
5- 3984 sayılı Kanun'un Geçici 6. maddesi uyarınca karasal ortamda ulusal yayın yapan davacı yayın kuruluşunun, 6112 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 03/03/2011 tarihinde,
Üst Kurulca yayın yapmasına müsaade edilmiş yerleşim yerlerinin nereler olduğunun, bu yerlerin nasıl belirlendiğinin ve bu konuda davacı yayın kuruluşu tarafından bir bildirimde bulunulup bulunulmadığının sorulmasına,
6- Davacı yayın kuruluşunun Aydın ili, Didim ilçesinde hangi tarihte yayın faaliyetine başladığının, bu il ve ilçe merkezinde yayın yapmak için kullandığı verici için kanal/frekans geçici kullanım ücreti tahakkuk ettirilip ettirilmediğinin ve hangi tarihten itibaren bu ücretin ödendiğinin sorulmasına, bu konuya ilişkin belgelerin istenilmesine,
7- Yıllık frekans ücretlerinin ödenmesine ilişkin olarak idarenin yayın yapılan frekanslara ilişkin tespitleri re'sen mi yaptığının, yoksa yayın yapılan frekanslara ilişkin olarak yayıncı kuruluşlar tarafından idareye bildirimde mi bulunulduğunun sorulmasına, eğer bildirimler yayıncı kuruluşlar tarafından yapılıyor ise davacı yayın kuruluşu tarafından yapılan bildirimlere ilişkin belgelerin istenilmesine,
8- 1995 yılı başvurusu öncesinde, mevcut vericilerin/istasyonların yeri ve kullandığı frekans kanalı, en yüksek yayın gücü (erp) ve yayın saatlerine, bu vericilerden yapılan yayınların hangi coğrafi yerlerden dinlenebileceğine ilişkin teknik hususlar ile topoloji ve 02/07/2001 tarihinden itibaren vericiler için verilen sistem kurma izinlerine ilişkin belgelerin Dairemize gönderilmesinin ve konuya ilişkin ayrıntılı açıklama yapılmasının istenilmesine;
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan ve davacıdan; radyo istasyonunun verici gücüne göre Aydın ili, Didim ilçesine yayını ulaşması muhtemel olan davacı tarafından kullanılan verici istasyonlarının tesis zamanının ve/veya işletmeye alınmasının belirlenmesine yönelik olarak söz konusu Yönetmeliğin 9. ve Geçici 1. maddeleri kapsamında düzenlenen belgelerin Dairemize gönderilmesinin ve konuya ilişkin ayrıntılı açıklama yapılmasının istenilmesine;
Aydın Valiliği’nden; 1995 yılı öncesi ve sonrasında yayın yapan radyo yayın kuruluşlarına ilişkin olarak 2006 yılı ve öncesinde yapılan tespit çerçevesinde spektrum taramasına esas teşkil eden listenin istenilmesine karar verilmiştir.
Ara kararı ile istenilen bilgi ve belgelere ve sorulan hususlara yönelik olarak ilgili idareler tarafından verilen cevaplar ile dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde, Üst Kurul tarafından sıralama ihalesine katılarak yayın lisansı almak isteyenlere yönelik olarak 22/06/1995 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan Lisans ve Yayın İzni Almak İsteyen Radyo Yayın Kuruluşlarına Genel Duyuru üzerine davacı tarafından davalı idareye verilen radyo lisans başvurusuna ek çizelgede "radyo yayın hizmeti verilmek istenen yerleşim yerleri" arasında Aydın ili, Didim ilçesinin yer aldığı, ancak yayıncı kuruluşun 10/03/1995 tarihinden itibaren fiilen yayın yaptığı yerleşim yerlerine ilişkin Üst Kurul tarafından yapılan bir tespitin bulunmadığı ve davacı tarafından da 10/03/1995 tarihinde fiilen yayında olduğunu kanıtlayan delil sunulamadığı, 1995 yılından sonra faaliyette olup daha sonra yayınına ara verdiği bir yerleşim yerinin bulunup bulunmadığına ilişkin herhangi bir belgeye rastlanılmadığı, 6112 sayılı Kanun
'un yürürlüğe girdiği 03/03/2011 tarihinde Üst Kurul kayıtlarına göre yayın hakkı olan kuruluşların Kurul tarafından izin verilen yerleşim yerleri ile sınırlı olmak kaydıyla bu tarihten itibaren yayınlarına devam ettiği ve frekans kullanım ücretlerinin de bu kayıtlar doğrultusunda tahsil edildiği görülmektedir.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından verilen ara kararı cevabından, davacıya ait olan ve uyuşmazlık konusu Aydın ili, Didim ilçesine en yakın noktada bulunan İzmir ili, Karşıyaka ilçesinde radyo verici sisteminin bulunduğu, ancak bu noktadan yapılan yayının Aydın ili, Didim ilçesine ulaşmadığı anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, 1995 başvurularının dayanağı olan mülga Radyo ve Televizyon Kuruluşlarına Kanal veya Frekans Tahsisi Şartları ve Bunlara İlişkin İhale Usulleri ile Yayın Lisansı ve İzni Yönetmeliği'nin Geçici 1. maddesinde yer alan, ''Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte yayında bulunan radyo ve televizyon istasyonlarının yeri, kullandığı frekans kanalı, en yüksek yayın gücü (erp) ve yayın saatleri bir ay içinde Üst Kurula bildirilir.'' kuralı doğrultusunda yapılan başvuruların madde metninde yer alan teknik bilgileri içermesinin zorunlu olduğu, yayıncı kuruluş tarafından 1995 yılında yapılan başvurunun ise yayın yapılmak istenen yerleşim yerleri ve yayının kapsayacağı nüfus dışında herhangi bir teknik bilgiyi içermediği, bu nedenle söz konusu başvurunun, anılan Yönetmelik uyarınca fiilen yayın yapılan yerlere ilişkin bir başvuru olmadığı da açıktır.
Bütün bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davacının Aydın ili, Didim ilçesinde 3984 sayılı Kanun'un Geçici 6. maddesi uyarınca yayın yapma hakkının bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu itibarla, davacı şirketin yayın izninin olmadığı Aydın ili, Didim ilçesine yönelik … MHz frekansından "…" çağrı işaretiyle yaptığı radyo yayınını durdurması yönünde uyarılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 27/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.