Esas No: 2022/3947
Karar No: 2022/15458
Karar Tarihi: 08.11.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/3947 Esas 2022/15458 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava, bir ipotek işleminin ve ipotek alacağının temlik işleminin usulsüz tesis edilmesi nedeniyle uğranılan zararın tazmini ile manevi tazminat talebiyle açılmıştır. Ancak mahkeme, yapılan işlemin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle tazminat şartlarının oluşmadığını ve manevi tazminat talebinde bulunulamayacağını belirterek davayı reddetmiştir. Dosya incelendiğinde, yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler lehine sınırlı ayni hak kurulması hususunda herhangi bir kısıtlama getirilmediği ve yapılan işlemin hukuka uygun olduğu görülmüştür. Bu nedenle Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin esastan reddetme kararı doğrudur. Kanun maddelerine gelince, 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi ve 2644 sayılı Tapu Kanunu hükümlerine göre yabancı para üzerinden yabancı kredi kuruluşları lehine ipotek tesis edilebilmekte ve TMK'nın 1007 nci madde gereği tazminat şartları oluşmadığı gibi manevi tazminat isteme koşulları yerine gelmemektedir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
İLK DERECEMAHKEMESİ : ...1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davacı vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -
Dava, ipoteğin ve ipotek alacağının temliki işleminin usulsüz tesis edilmesi nedeniyle uğranılan zararın, 4721 sayılı TMK’nın 1007 nci maddesi uyarınca tazmini ile manevi tazminatın tahsili istemlerine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince esastan reddine ilişkin karar verilmiş olup; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde; davacının ...Elyaf ve İplik San.Tic. A.Ş. çalışanı olduğu, şirket aleyhinde iflas kararı verildiği, ...İli, ... İlçesi, ... Köyü 881 ile 1037 ve 2210 ada 1 parsel sayılı taşınmazların borçlu ...Elyaf ve İplik San. Tic. A.Ş'ye ait olduğu, 16.02.1996 tarih ve 190 yevmiye numarası ile İnternational .... lehine 881, 1037 ve 2210 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde 23.000.000 Amerikan doları tutarında ipotek tesis edildiği, yine aynı taşınmazlar üzerinde 24.09.1999 tarih ve 1599 yevmiye numarası ile fekki bildirilinceye kadar Türk Lirası üzerinden Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. lehine ipotek tesis edidiği, 2004 yılında...Elyaf İplik San. Tic. A.Ş. tarafından İnternational .... ile Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası'nın yukarıda belirtilen ipotekle güvence altına alınan alacakları noterlikte yapılan sözleşme ile temlik aldığı, 2005 yılında noterlikte yapılan sözleşmeler ile...Elyaf ve İplik San. Tic. A.Ş. yukarıda belirtilen tüm alacaklarını .... şirketine temlik ettiği, borçlu ...Elyaf ve İplik San. Tic. A.Ş hakkında Kadıköy 4. Ticaret Mahkemesinin 27.07.2006 tarihli ve 2005/828 Esas sayılı dava dosyasında iflas kararı verildiği, İstanbul 10. İcra Müdürlüğünün 2001/194 sayılı takip dosyasında borçlu ...Elyaf ve İplik San. Tic. A.Ş.'ye ait olan taşınmazların 28.05.2007 tarihinde 43.8 milyon TL'ye satıldığı, satışın 27.10.2008 tarihinde kesinleştiği, 10.11.2008 tarihli sıra cetveli uyarınca Yukon İnvestment .... şirketine 28.8 milyon TL'nin ödendiği, bu nedenle alacağına kavuşamadığını, ipotek işlemi ve alacağın temliki işlemlerinin tapu müdürlüğünce usulsüz yapıldığı ve zarara uğratıldığı iddiasıyla eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; ipotek işleminin yapıldığı 16.02.1996 tarihinde yürürlükte bulunan 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi ve 29.12.1934 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 2644 sayılı Tapu Kanunu hükümlerine göre yabancı para üzerinden yabancı kredi kuruluşları lehine ipotek tesisinin mümkün olduğu, 3678 sayılı Kanun'la 743 sayılı Kanun'a eklenen 766/a maddesinin birinci fıkrasına göre; "Yabancı para üzerinden gayrimenkul rehni tesisi, vadesi 5 yıl ve daha fazla olan dış kaynaklı krediler için mümkündür. Bu halde, her derecenin ifade ettiği miktar, rehin konusu alacağın tespit edildiği para türü üzerinden gösterilir. Ancak aynı derecede birden fazla para türü kullanılarak rehin tesis edilemez." hükmü ile özel düzenleme getiren 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 35. maddesinde yer alan; "Tahdidi mutazammın kanunî hükümler yerinde kalmak ve karşılıklı olmak şartı ile yabancı hakikî şahıslar Türkiye’de gayrimenkul mallara temellük ve tevarüs edebilirler."hükümleri incelendiğinde yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler lehine sınırlı ayni hak kurulması hususunda herhangi bir kısıtlama getirilmediği, yapılan işlemin hukuka uygun olduğundan TMK'nın 1007 nci madde gereği tazminat şartları oluşmadığı gibi manevi tazminat isteme koşulları yerine gelmediğinden bahisle davanın reddine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde olmadığından usul ve yasaya uygun olan hükmün HMK'nın 370. maddesi gereğince ONANMASINA, davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 08.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
