Mahkemesi : Antalya 4. İş Mahkemesi
Tarihi : 22/02/2013
Numarası : 2013/62-2013/101

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı, davalı şirkete ait yatlarda aşçı olarak çalıştığını, iş akdinin davalı tarafından haksız nedenle feshedildiğini bildirerek kıdem ve ihbar tazminatı ile ödenmeyen işçilik alacaklarının tahsilini istemiştir.
Davalı davacı ile aralarında yapılan sözleşmede Antalya İş Mahkemesinin yetkili kılındığını bildirerek yetki itirazında bulunmuş, ayrıca iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davanın ilk açılıp görüldüğü Marmaris Asliye Hukuk Mahkemesi (İş Mahkemesi Sıfatıyla) 08/01/2013 tarihli kararıyla davacının Marmaris Limanına davadışı donatan N...Y... LMT Şirketine ait teknelerle gelip gittiği, bu nedenle yetkili mahkemenin davalı şirketin merkezinin bulunduğu Antalya İş Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.
Mahkemece dosyaya sunulan belgelerden davacının N... adlı yatta çalışmak üzere davalı şirketle sözleşme yaptığı, bu yatın davalı şirketin kullanımında olduğu ve Marmaris Limanına giriş ve çıkış yaptığı, davacının şeçimlik hakkını kullanarak davayı Marmaris"te açtığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı, 854 sayılı Deniz İş Kanununun 46.maddesidir. Anılan maddeye göre “ Bu kanun ( Deniz İş Kanunu ) kapsamına giren gemi adamlarıyla bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet akdinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı kanun hükümleri uygulanır. Maddede belirtildiği üzere, İş Mahkemesinin görevli olması için şu iki unsurun birlikte gerçekleşmesi koşuldur. a)Uyuşmazlığın tarafları Deniz İş Kanunun kapsamına giren gemi adamları ile işveren (ya da işveren vekili) olmalıdır. b)Uyuşmazlık hizmet sözleşmesinden veya Deniz İş Kanunundan kaynaklanmalıdır.
Öte yandan Deniz İş Kanununun 1.maddesine göre; Deniz İş Kanunu: Denizlerde, göllerde ve akarsularda Türk Bayrağını taşıyan ve yüz ve daha yukarı grostonilatoluk gemilerde bir hizmet akdi ile çalışan gemi adamları ve bunların işverenleri hakkında uygulanır. Aynı işverene ait gemilerin grostonilatoları toplamı yüz veya daha fazla olduğu veyahut işverenin çalıştırdığı gemi adamı sayısı 5 veya daha fazla bulunduğu takdirde birinci bent hükmü uygulanır. Bu kanun uygulamasında; sandal, mavna, şat, salapurya gibi olanlar da (gemi) sayılır. Diğer bir deyişle Deniz İş Kanunu kapsamında olmanın ön koşulu hizmet akdi ile çalışılan geminin Türk Bayrağı taşımasıdır.
Somut olayda davacının çalıştığı N.... isimli yatın Amerika Birleşik Devletleri bayrağı taşıdığı, bağlama limanının D.... olduğu, M... isimli yatın A...Adaları bayrağı taşıdığı, bağlama limanının G.. T... olduğu Göcek, Antalya, Fethiye ve Marmaris Liman Başkanlıkları kayıtlarından anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca davacının Deniz İş Kanunu kapsamında bir çalışmasının olmadığı, giderek davada Deniz İş Kanunu"nun 46. maddesinin öngördüğü koşulların oluşmadığı açıktır. Gemi Türk Bayrağı taşımıyor ise gemide çalışanlar hakkında Deniz İş Kanunu uygulanmayacak, bu gemide çalışan işçiler hakkında Türk Borçlar Kanunu hükümleri uygulanacaktır.
Davaya bakmaya İş Mahkemesi değil genel hükümlere göre genel mahkemeler görevli olduğundan görevsizlik kararı verilmesi gerekirken görev hususu gözetilmeksizin yetkisizlik nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde görev hususu kamu düzenine ilişkin olduğundan resen nazara alınmalı ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 24/01/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.